Het is goed om een overledene aan God toe te vertrouwen in een kerkelijke uitvaart. Vaak is dit de laatste wens van iemand ...
Hieronder enkele concrete aandachtspunten rond de kerkelijke uitvaart.
Bij een kerkelijke uitvaart neemt de familie in een kerkgebouw afscheid van een geliefd familielid. Zonder uitspraak te doen over andere plaatsen kiest de Belgische bisschoppenconferentie ervoor om uitsluitend in een kerkgebouw de kerkelijke uitvaart aan te bieden. Want de aanwezigheid van kerkelijke bedienaars op deze andere plaatsen schept verwarring en is vaak misleidend. De bisschoppen van ons land beschouwen een afscheidsviering in een aula of in het crematorium dus niet als een rooms-katholieke uitvaart.
De parochiekerken zijn de herkenningstekens van onze christelijke gemeenschap. Doopsel, vormsel, eucharistie en andere sacramenten worden er gevierd. Het kerkgebouw is letterlijk het huis waarrond de parochie is opgebouwd.
Lees verder onder de afbeelding
Als katholieke geloofsgemeenschap vertrouwen we in de uitvaart onze dierbare overledene aan God toe, en troosten we elkaar met het geloof in de verrijzenis, en het vertrouwen dat God ons ook door de dood heen zal vergezellen. Tijdens een kerkelijke uitvaart bidden we dat onze dierbare overledene mag thuiskomen bij God, onze Vader. Ook vragen we Gods liefdevolle zorg voor allen die rouwen. De kerkelijke uitvaart wordt geleid door een priester, diaken of gemandateerde lekenvoorganger.
In onze streken gebeurde de kerkelijke uitvaartliturgie tot voor kort bijna uitsluitend in het kader van een eucharistieviering. De Orde van dienst voorziet echter dat de afscheidsviering in de kerk ook een woord- en gebedsviering (zonder eucharistisch gebed en communie) kan zijn. In dit geval wordt de band met de eucharistie gemaakt door op een later tijdstip de eucharistie voor de overledene op te dragen.
Soms is een woord- en gebedsdienst meer aangewezen omdat het ook meer vrijheid geeft in de opbouw van de viering. Ook een priester of diaken kan voorgaan in een woord- en gebedsdienst. En bij een gemandateerde lekenvoorganger kan ook een priester het eucharistisch gedeelte voor zijn rekening nemen. Zo is er een goed samenspel tussen de verschillende voorgangers met respect voor ieders taak binnen de liturgie. Het is ook goed te weten dat beide mogelijkheden niet ondergeschikt zijn aan elkaar. Wanneer de priester, diaken of lekenvoorganger aan huis komt voor het rouwbezoek wordt dit besproken met de familie. Zo kan men samen zoeken naar de meest geschikte vorm van kerkelijke uitvaartliturgie en de concrete invulling ervan.
Lees verder onder de afbeelding
Goed om weten is dat een kerkelijke uitvaart ook binnen beperkte kring kan worden gevierd of in intimiteit. Samen met de familie kan dan worden gezocht naar een geschikte opstelling in het kerkgebouw of (weekdag/zij)kapel of uitgeweken naar een kleinere parochiekerk.
Meestal zorgen de kinderen of naaste familieleden voor de regeling van de uitvaart. Soms weten zij uit voorgaande gesprekken welk soort uitvaart de overledene heeft gewenst. Het is ook mogelijk om in eentestament uitdrukkelijk de keuze voor een kerkelijke uitvaart op te nemen.
Wie zeker wil zijn dat er na zijn of haar sterven een kerkelijke uitvaart volgt, kan deze keuze laten registreren bij de Dienst Bevolking van de Gemeente. De uitvaartverzorger wordt dan geïnformeerd over deze laatste wilsbeschikking wanneer hij aangifte doet van het overlijden. Deze laatste wens moet dan uitgevoerd worden, ook al hebben sommige nabestaanden hierover een andere mening.
De Vlaamse kerkgemeenschap kiest er dus voor om haar medewerkers en gebouwen zo goed mogelijk in te zetten ten dienste van het evangelie op alle grote momenten van het leven. Daarmee roepen de bisschoppen ons als gelovigen op, om er duidelijk voor uit te komen dat we christen zijn. De viering van de liturgie staat niet los van de geloofsgemeenschap en van de dagelijkse pastorale zorg. Ons christen-zijn beleven we intenser wanneer we samenkomen voor de liturgie, zeker wanneer de dood ons raakt en we ons geloof uitspreken in de verrezen Heer. Daarom gaan we op die momenten naar het kerkgebouw, waar vele generaties ons zijn voorgegaan.