Leerhuis
Om de twee jaar komen op vele plaatsen in ons bisdom mensen samen rond teksten uit de Bijbel. De werkvorm is eenvoudig: luisteren naar de woorden van de Bijbel, samen indrukken en ervaringen bespreken, daarbij geholpen door deskundige uitleg. Zo kunnen die oude teksten ons leven vandaag verdiepen en verrijken. Er wordt altijd samen gebeden en ook elkaar ontmoeten is uiteraard belangrijk.
Kleine profeten
Deze keer verdiepen we ons in ‘de kleine profeten’. Bij een profeet denken we wellicht aan Jesaja, Jeremia of Ezechiël.
Maar heb je ooit van Hosea of Micha gehoord, laat staan Habakuk of Obadja? Van oudsher noemt men dat ‘kleine profeten’ om de eenvoudige reden dat die boeken kort zijn, hoogstens enkele hoofdstukken. Obadja heeft er zelfs maar één. Deze korte boekjes werden al heel vroeg gegroepeerd tot ‘de twaalf kleine profeten’. Het getal twaalf is wellicht niet toevallig. Denk maar aan de twaalf stammen van Israël en de twaalf apostelen in het Nieuwe Testament. Twaalf staat voor volheid en eenheid.
Wat is een profeet?
Een profeet klaagt in naam van God aan dat het geloof en de trouw aan het Verbond uitgehold en op hun kop gezet worden door de sociale onrechtvaardigheid en de uitbuiting van mensen. Daarom ook gaat hij hard te keer tegen de godsdienstbeleving, die in Gods ogen pure schijnheiligheid is. Daardoor komt de profeet klem te zitten tussen God en de mensen. Bij de mensen wordt hij weggelachen en soms vervolgd. Bij God pleit hij om mededogen maar hij moet het aanzien hoe zijn volk door vijanden onder de voet gelopen wordt.
Deze gedrevenheid en tragiek vinden we bij alle kleine profeten, maar telkens met eigen inhoudelijke accenten en een eigen stijl. Zo gebruikt Hosea de beeldtaal van huwelijk en overspel. God is als een bruidegom die met zijn volk een verbond sluit. Maar dat volk wordt in de kortste keren een overspelige vrouw. En toch laat God zijn volk niet los. Ook als het vreemde goden en waarden achterna loopt, blijft Hij trouw.
Amos hekelt vooral de onderdrukking van de armen. Zijn aanklachten klinken vlijmscherp (en soms zeer actueel …). Hij waarschuwt dat deze ontrouw niet zonder gevolgen kan blijven. In de dreiging van de grootmacht Assyrië, die Israël onder de voet zal lopen, ziet hij de straffende ingreep van God.
Motieven
Meerdere motieven vind je bij de verschillende profeten terug. De ‘dag van de Heer’ is er zo één: het ultieme moment waarop God zal tussenkomen om recht te laten geschieden. Een dag van bevrijding voor de armen en van grote vrees voor hun uitbuiters. Een ander motief is de straf waarmee God de vijanden van het godsvolk zal treffen. Zo is Obadja één aanklacht tegen het vijandige Edom. Nog een motief: de profeet treedt niet op omdat hij dat zelf wil, laat staan omdat hij er genoegen in vindt. Integendeel: het is de Heer zelf die hem dwingt om zijn woordvoerder te zijn. Eigenlijk ben ik helemaal geen profeet, zegt Amos, ik ben een schapenfokker en vijgenkweker.
Dat laatste komt op een bijna grappige manier tot uiting bij Jona. Die loopt weg voor zijn roeping. Het boekje Jona is in veel opzichten een buitenbeentje: geen profetieën maar een verhaal, niet gericht tot Israël maar tot een vreemd volk. En als de hoofdpersoon uiteindelijk toch spreekt namens God, wordt er wél naar hem geluisterd: de mensen van Nineve bekeren zich! Je zou bijna denken dat het godsvolk hier een lesje krijgt: God bekommert zich om alle mensen, niet alleen om Israël. En die staan soms meer open voor Hem dan het uitverkoren volk zelf.
Her en der horen we bij de profeten prachtige visioenen. Micha belooft bv dat een kleine rest van het gedeporteerde volk naar het beloofde land zal terugkeren om er te leven in vrede en recht. Maar ook in dat boek klinken harde woorden over de honger naar bezit en macht ten koste van anderen en onder een vrome dekmantel.
Ze zijn veelal onbekend, die kleine profeten. Maar het is de moeite waard om hun kritiek, die ook vandaag actueel blijft, eerlijk toe te laten. Om ons te laten raken door hun stemmen van bekering en hoop.
Praktisch
Je kan het leerhuis meemaken op twee plaatsen en momenten.
Op maandagavond telkens van 19.30 u. tot 21.30 u. in zaal Petrus, Marie-Louise de Meesterplein 6 (9 september, 7 oktober, 4 november en 2 december 2024, en 10 februari, 3 maart, 7 april 2025). Begeleiding: deken Renaat.
Op woensdagavond telkens van 19.30 u. tot 21.30 u. in de vergaderzaal van de Godelievekerk, Honzebroekstraat 12 (25 september, 16 oktober, 13 november en 18 december 2024, en 12 februari, 12 maart, 23 april 2025). Begeleiding: Olga Vanoverschelde en Geert Vervaecke.
Er is een slotfeest met alle deelnemers van het bisdom op dinsdag 20 mei in het dienstencentrum Groenhove te Torhout.
Inschrijven
Je kan inschrijven vóór 23 augustus 2024 via: dekenij.roeselare@scarlet.be of 051 20 09 04 (decanaal secretariaat), godelievemensen@gmail.com of 051 20 77 48 (secretariaat Godelieve), via de inschrijvingsstrook in de losse folder of via www.ccv.be/brugge.
Nadat je hebt ingeschreven, krijg je de gegevens doorgestuurd voor de betaling van het inschrijvingsgeld. Je bent pas definitief ingeschreven na betaling. De deelnameprijs bedraagt 35 euro.
Renaat Desmedt, Olga Vanoverschelde en Geert Vervaecke (begeleiders van het leerhuis)
