Vorming door onderwijs

"We leren niet voor de school, maar voor het leven."
Seneca

Maar voor wélk leven leren wij? Volgens de politiek en de publieke opinie moet het onderwijs allereerst een extern doel dienen: economische groei of sociale vooruitgang. Levenslang en levensbreed leren – zo luidt het parool van een competitieve kennismaatschappij. Onderricht wordt op die manier verengd tot instructiepsychologie, in functie van meetbare output en maximale leerwinst. De auteurs van dit boek hebben daarop een andere kijk. Vanuit een humaan en ethisch perspectief is vorming veel meer dan investeren in menselijk kapitaal. Het is een open en onvoorspelbaar gebeuren, een betekenisvolle en bevrijdende omvorming van het leven. Het klassieke humanistische opvoedingsideaal (Bildung) lijkt vandaag nochtans moeilijk verdedigbaar. Deze essaybundel zet in op de fundamentele vraag wat 'humaniora' nog kán betekenen – als belofte voorbij berekening. Authentieke vorming vrijwaart en verdiept het verlangen van de mens naar het andere buiten en boven zichzelf. Vorming staat zo in het teken van weerbaarheid en verzet tegen alles wat jonge mensen neerhaalt of klein houdt – vorming uit liefde voor een hernieuwbare wereld. Na Geweld herdacht voorbij oorlog en vrede (Acco, 2014) stellen opnieuw drie generaties van oud-leerlingen en leraren uit het Klein Seminarie van Roeselare (on)eigentijdse, kritische vragen. Ze formuleren – vanuit diverse disciplines en denkwijzen – visies en voorstellen omtrent 'humaniora', zowel op het niveau van het middelbaar als het voortgezet onderwijs.