Zes jaar terug vroeg paus Franciscus ons, in ‘Laudato Si’’, om dringend een antwoord te bieden op de ecologische en sociale crisis die wereldwijd toeslaat. Zijn encycliek, gericht aan alle mensen, kreeg als ondertitel ‘Over de zorg voor het gemeenschappelijke huis’. De ‘groene encycliek’ wordt ze wel eens genoemd. Hoewel de publicatie ondertussen al meer aandacht kreeg dan welke encycliek ooit, wordt maar langzaam gevolg gegeven aan de oproep. Komt dat omdat het een heel andere levenswijze, een ecologische bekering, van ons vraagt? En maakt net dát haar juist zo aantrekkelijk, ook bij mensen die zich al lang van de Kerk hadden afgekeerd? We leven en werken nu eenmaal op dezelfde planeet, en de toestand ervan, vandaag en morgen, belangt ons allen aan.
Laudato Si’ zou geen encycliek zijn, als ze louter een analyse zou zijn van wetenschappelijke inzichten. Met de ethische en spirituele benadering van de toestand van de aarde nodigt de paus iedereen uit om politiek, economie en techniek in een humaan en goddelijk perspectief te plaatsen. Zo wordt die bijdrage aan het klimaatdebat uniek in zijn soort en verbreedt het de discussie die zich al te vaak tot een louter technische of economische zaak laat reduceren. En de interesse in de genoemde aspecten van de klimaatuitdagingen groeit.
Open ruimte I
Zo vroeg de stad Antwerpen aan het vicariaat Antwerpen om een inventaris te maken van de open ruimten die verbonden zijn aan het katholieke patrimonium in de stad. De vraag kwam vanuit een dubbele hoek. Enerzijds wordt er gezocht naar stilte- of luwteplekken, anderzijds wil men tegemoetkomen aan vragen van buurtbewoners die grond zoeken om de buurt wat op te fleuren, kruiden of groenten te kweken, of een ontmoetingsplek te creëren. De kerken werden aangeschreven en bezocht. Het werd een uitermate gevarieerde ontdekkingstocht langs kerken, plantsoenen en tuinen, parochielokalen allerhande.
We zagen privé- en semipublieke tuinen, tuinen met Bijbelse symboliek en platgetreden graspleintjes, plantsoenen die de buurt opfleuren en onderhouden worden door buurtbewoners of door de stad, tuinen die door de school of door de parochiemedewerkers worden gebruikt. En we zagen toekomstplannen en projecten in ontwikkeling. We konden binnen in open kerken, of in een naastgelegen devotiekapel. We kregen een rondleiding in parochielokalen allerhande, al dan niet voor publiek gebruik. Wat vooral opviel, was dat heel wat mogelijk is. En dat de Kerk dus veel in handen heeft om de zorg voor het gemeenschappelijke huis, waarover de paus spreekt, een duw in de rug te geven.
Open ruimte II
De open ruimten waarnaar de stad vroeg, lieten toe om de beschikbare ruimte ook op een andere manier open te breken. Hoe kan het kerkelijke patrimonium bijdragen aan een leefbare stad of gemeente, waar mensen samenwonen in een ruimte die getuigt van de liefde van de Schepper? Onze zoektocht in Antwerpen liet verschillende manieren zien.
Lea Verstricht
Lees meer in ‘Relevant’.
Abonneren kan via abonnementen.relevant@kerknet.be. Info op www.relevant-bisdomantwerpen.be. Een abonnement kost 20 euro. Een los nummer kost 5 euro. Info op 03 202 84 30.
