Leve vader
Op 12 juni zal het in vele gezinnen weerklinken: ‘Proficiat, papa. Prettige vaderdag!’ Een jaarlijks weerkerend fenomeen, vrij recent en overgewaaid uit de Verenigde Staten, waarbij de vaders in de kijker worden gezet. Vaak terecht, maar dit gebeuren heeft niet dezelfde impact als ‘moederdag’. Immers, moeder ben je, vader word je… Vele kinderen roepen bij een kwetsuur om hun moeder, of rennen naar haar toe om zich veilig en beschermd te weten. Als ‘vader’ mag je opdraven als ze het in een conflict niet kunnen halen. ‘Pas maar op, of ik ga mijn vader halen.’ Als je dan al een indrukwekkende lichaamsbouw hebt, want anders hoeft ook dit niet.
Vaderschap is in deze maatschappij niet langer vanzelfsprekend. Traditionele waarden als ‘huwelijk’ en ‘gezin’, vroeger als hoeksteen van een samenleving gezien, zijn niet langer alleenzaligmakend. Hoeveel kinderen groeien niet op in een situatie waarin de ouders gescheiden leven? Met ‘vaderdag’ dienen de leerkrachten er rekening mee te houden dat er soms twee pakjes dienen te worden gemaakt. Terwijl voor veel kinderen het schoonste cadeau zou zijn dat hun echte vader en moeder (weer) goed (zouden) overeenkomen.
Vaderdag is voor vele mensen ook een dag om eens terug te denken. Sommigen hebben al afscheid moeten nemen van hun vader. Wat heeft hij voor hen/voor mij betekend? Welke herinneringen draag ik mee? Welke levenslessen heeft hij me geleerd? Waar heb ik spijt over, naar hem toe, of wat ben ik vergeten hem ooit te zeggen?
Pas later, als je zelf vader bent geworden en in een gelijkaardige situatie staat, ga je beseffen wat jouw ‘voorganger’ allemaal voor jou heeft gedaan, en dat het niet altijd gemakkelijk moet zijn geweest.
Andere vormen van ‘vaderschap’
In het Jodendom dien je – om als ‘joods’ erkend te worden – een joodse moeder te hebben. Het vaderschap is bijkomstig. Zo behoorde Jezus dus volwaardig tot het joodse volk, terwijl sint-Jozef het vaderschap aanvaardt en op zich neemt bij de naamgeving. Hij is in het Nieuwe Testament de eerste ‘pluspapa’, lang voordat die term ingang vond. Als pleegvader heeft hij zich zo voortreffelijk van zijn taak gekweten dat hij een voorbeeld is voor alle gelovigen, en zijn titel van ‘heilige’ is geenszins gestolen! Door over Jozef te schrijven wil ik meteen alle adoptie-, pleeg- en stiefvaders in het zonnetje zetten, of toch hen die zich ten volle geven in de opvoeding van (letterlijk) andermans kinderen.
Verder zijn er gezinnen waar het niet lukte om kinderen te krijgen. ‘Moederdag’ en ‘vaderdag’ zijn daar mogelijks dagen die niet snel genoeg kunnen voorbijgaan, of die een wrange indruk oproepen. Een gelijkaardig gevoel bij ouders waar zoon of dochter niet meer aan huis komt.
Er zijn echter ook mannen die bewust kiezen om niet aan een gezin te beginnen, maar hun leven in dienst stellen van God en Zijn Kerk. Een diep beleefde roeping als celibatair kan ook heel ‘vruchtbaar’ zijn. Niet voor niets worden priesters in het leger en in het gevangeniswezen als ‘padre’ aangesproken. Of in het Frans, als men zich tot een priester richt: ‘mon père’. Of in de biecht, alvorens te beginnen: ‘Eerwaarde vader, geef mij uw zegen…’ Ook voor hen, voor priesters en mannelijke kloosterlingen, is het vaderdag.
Eéntje heb ik tot hiertoe buiten beschouwing gelaten. Degene tot wie Jezus zich richtte als ‘Vader’. Hij sprak eigenlijk van ‘Abba’, een liefdevolle, vertrouwelijke term, zoiets als ‘papa’. Die relatie tussen Vader en Zoon kan als voorbeeld dienen voor een goede band tussen ouder en kind. Mogen wij die een vaderlijke taak vervullen, er ons aan spiegelen. Immers, God is tezelfdertijd rechtvaardig én barmhartig. Vinden wij het juiste evenwicht?
Tot slot: het is zeker zinvol om voor jouw kinderen te bidden. Jezus leerde het ons met Zijn gebed: ‘Onze Vader’. Zijn Vader, die Hij ook tot de onze wil maken. Veel succes, en nogmaals ‘proficiat met uw vaderlijke taak en uw feestdag’.
