Op zoek naar een penningmeester (augustus 2023)
De huidige penningmeester wenst ontslag te nemen na dit kalenderjaar. Zij is bereid haar opvolger in te werken. We zoeken iemand die veel vrije tijd heeft, een goede kennis heeft van boekhouding en bedreven is op de computer. Dit is vrijwilligerswerk, en wordt dus niet vergoed.
Naast deze vereisten moeten kandidaten ook, overeenkomstig het decreet op de erediensten, aan volgende voorwaarden voldoen:
- rooms-katholiek zijn;
- de volle leeftijd van 18 jaar hebben bereikt op het ogenblik van de verkiezing;
- in de bevolkingsregisters ingeschreven zijn van de gemeente Boutersem..
Vooraleer een officiële procedure te starten (met kandidaatstelling e.d. zoals voorgeschreven in het decreet) willen we de gelegenheid geven voor meer info en verdere toelichting in een persoonlijk onderhoud.
Dit kan afgesproken worden via kerkfabriek.boutersem@gmail.com of bij Bettie Geelen, secretaris - 0475 58 84 83.
De kerkfabriek en waar ze mee bezig is
Eind 2020 op 26 november was de fusie van de parochies en de kerkfabrieken van Boutersem een feit en werd een nieuwe kerkfabriek ‘Heilige Maria’ boven de doopvont gehouden. De nieuwe kerkraad werd aangesteld door de bisschop. We verkozen onderling een voorzitter Filip Diels, een secretaris Bettie Geelen en een penningmeester Jo Libens. Daarnaast zetelden Chantal Nuytten en Leen Jansen als lid van de kerkraad. Afgevaardigde van de bisschop was pastoor Stefaan Callebaut. Na een jaar nam Chantal de fakkel over van Jo, die omwille van een drukke job te weinig vrije tijd had om de functie van penningmeester goed te vervullen.
We moesten er meteen invliegen want van de ene dag op de andere werden alle opdrachten, afspraken, overeenkomsten, eigendommen… van de ‘opgeheven’ kerkfabrieken overgedragen naar die nieuwe kerkfabriek. In een overleg met elke opgeheven kerkfabriek werd de overdracht toegelicht. Aangezien we volop in corona zaten, moest dit jammer genoeg via online vergaderingen. Tijdens dit overleg kwamen o.m. aan bod: de lopende dossiers, de financiële gegevens (overzicht bankrekeningen), verzekeringen, overzicht leveranciers en pachters, afgesloten overeenkomsten, archief, vrijwilligers en vergoedingen, belangrijke informatie i.v.m. het kerkgebouw (sleutelbeheer, beveiliging onderhoud, verwarming, klokken…). Er werd ook een bezoek aan alle gebouwen in beheer van de kerkfabriek afgesproken.
Een vervelend aanslepend probleem was de overdracht van de nutsvoorzieningen: de water-, elektriciteits- en gasrekeningen voor alle gebouwen in beheer van de kerkfabriek op naam van de nieuwe kerkfabriek krijgen, was een processie van Echternach! Het heeft een jaar geduurd eer alles effectief in orde was.
Opdracht kerkfabriek
De kerkfabriek fungeert in een dubbele context:
- Zij is een openbaar bestuur, geregeld door het Eredienstendecreet van het Vlaamse Gewest en de bijhorende uitvoeringsbesluiten. Hierin is ook voorzien in toezicht op de kerkfabriek door de burgerlijke overheid.
- Zij vervult een fundamentele kerkelijke functie door het materieel mogelijk maken van de liturgie (eredienst) in het kerkgebouw. In die zin functioneert zij binnen de kerkelijke en pastorale context.
En heeft twee opdrachten:
- Zorgen voor de eredienst
Dit betreft in de eerste plaats de kerken. Ook de pastorieën zijn gebouwen van de eredienst. Deze taak behoort tot de kerkfabriek, ongeacht wie de eigenaar van het gebouw voor de eredienst is (zie verder).
Het omvat ook het materieel mogelijk maken van de liturgie (de eredienst). Opgelet: dit gaat niet over de inhoud van de liturgie, dit is een uitdrukkelijke taak van de pastorale verantwoordelijken. Meer specifiek houdt het de zorg in voor alle liturgische voorwerpen (kruisen, kandelaars, wierookvat, wijwateremmer, kwispel, ciboriën, kelken, patenen, gewaden, ….); alle zaken die in de liturgie verbruikt worden (hosties, wijn, water, wierook, liturgische kaarsen, kruisjes, ….); versiering (bloemen, kunstvoorwerpen); drukwerk (liedboeken, missalen, bijbel, lezingenboeken, blaadjes voor vieringen).
- Beheer van het privaat patrimonium van de kerkfabriek.
Het betreft hier alle bezittingen van de kerkfabriek, zowel roerend (banktegoeden) als onroerend (gronden, gebouwen), behalve de gebouwen bestemd voor eredienst. De kerkfabriek beheert deze goederen zo rendabel mogelijk om de inkomsten hieruit aan te wenden voor haar werking.
Kerken
De gemeente is eigenaar van alle kerkgebouwen. De kerkfabriek is verantwoordelijk voor het beheer van de kerken die bestemd zijn voor de eredienst en voor de andere kerken zolang ze niet herbestemd zijn.
Beheer van die gebouwen omvat wel een en ander: herstellingen, onderhoud, installaties en verbruik van nutsvoorzieningen (zoals verwarming, elektriciteit, water), verzekering van het gebouw, verzekering van de vrijwilligers in het kerkgebouw, alle onkosten i.v.m. veiligheid en netheid van het gebouw, meubilair en kunstvoorwerpen, de inhoud van het gebouw. Verder zijn er een reeks terugkerende taken: maandelijks noteren en doorgeven van de meterstanden van elektriciteit en gas (met dank aan de plaatselijke vrijwilligers); toegang verlenen voor inspecties van de algemene staat van het gebouw door Monumentenwacht, het onderhoud van de klokken door Clock-O-Matic, nazicht van de uilenkasten door de uilenwerkgroep, technische inspecties van verwarmings- en elektrische installatie, brandweerinspectie, in sommige kerken inspectie van de bliksembeveiliging en het alarmsysteem; controle van de gebouwen na storm en ontij, vervanging of verplaatsing van energiemeters, bezoek van aannemers ter voorbereiding van het uitvoeren van eventuele herstellingen, restauraties …
De O.L.Vrouw-Hemelvaartkerk van Vertrijk blijft bestemd voor de eredienst.
In 2021 werd het systeem voor brand- en inbraakdetectie vernieuwd. Dit was nog beslist door het vorige kerkbestuur. In overleg met de zoneploeg werden ook een aantal investeringen gedaan: een nieuwe geluidsinstallatie, een rode loper, enkele grote planten, een kast in de sacristie. Het orgel en de tapijten uit de kerk van Neervelp werden overgebracht naar de kerk van Vertrijk.
In augustus 2022 starten de restauratiewerken aan gevels, glasramen en daken en de kerkhofmuur. Bij verrassing werd voor dit dossier door het Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE), vroeger dan verwacht, in de loop van 2021 de toekenning van het definitief premiebedrag in het vooruitzicht gesteld. Dit zette een reeks van activiteiten in gang: overleg met de gemeente, de architecten, opmaak van een aanbesteding, gunning aan de uiteindelijke aannemer, aanbesteding voor een lening bij de banken, startvergadering voor het begin van de bouwwerken, planning van het wekelijks werfoverleg, overleg met erfgoed in functie van het bekomen van de restauratie premies, overleg over het toegankelijk houden van de kerk voor de wekelijkse vieringen… Deze werken zullen zeker tot eind 2023 duren.
De St.Michielkerk van Butsel blijft eveneens bestemd voor de eredienst. Hier dient het dak hersteld of hernieuwd te worden. Hiervoor zal de kerkraad eerdaags een architect aanstellen, die een dossier zal uitwerken, dat eerst ter goedkeuring moet voorgelegd worden aan het AOE. In 2021 werden de zolders van de kerk en de toren grondig gereinigd.
De St.Annakerk van Roosbeek wordt herbestemd als enerzijds museum en erfgoeddepot van de waardevolle objecten uit de andere kerken. Hiervoor blijft de kerkfabriek ook in de toekomst verantwoordelijk. Om de omstandigheden in de depotruimte voor bewaring van de waardevolle objecten op peil te houden kocht de kerkfabriek een luchtontvochtiger en een luchtbevochtiger.
De kerk krijgt daarnaast ook een multifunctioneel karakter, in die zin dat ze kan gebruikt worden voor allerlei socio-culturele activiteiten (tentoonstellingen, concerten, lezingen…). Deze activiteiten werden ‘uitgeprobeerd’ tijdens de pop-up Hannah Acteum in het najaar van 2021. De activiteiten alsook bepaalde aankopen voor de inrichting van de kerk (podiumelementen, gordijn, geluidsinstallatie…) werden gefinancierd door de provincie na uitverkozen te zijn voor het project ‘Een toekomst voor je landelijke kerk’. Ook de kerkfabriek investeerde in een aantal voorzieningen: tentoonstellingspanelen, twee frigo’s, een koffiezet, een schoonmaakwagen, infraroodstralers. De uitbating van de socio-culturele functie wordt toevertrouwd aan een vzw Hannah (in oprichting), die over de voorwaarden overlegt met de kerkfabriek.
Deze drie kerken zijn beschermd. Dat wil zeggen dat we enerzijds subsidies krijgen van het AOE voor restauraties, herstellingswerken… Anderzijds hangen daar ook een aantal verplichtingen aan vast. Zo moet je toestemming vragen voor uitvoering van werken, ook als ze niet gesubsidieerd worden. AOE bepaalt wanneer je een restauratie mag opstarten. Elk restauratiedossier moet goedgekeurd worden door AOE: over de gebruikte materialen, de gebruikte technieken, de uitvoering moet de originele status respecteren, de architecten en de aannemers moeten ervaring hebben met restauraties van historische gebouwen…
De kerken van Kerkom (St.Martinus), Boutersem (St.Hilarius) en Willebringen (St.Pietersbanden) worden herbestemd. Hiervoor dient het initiatief uit te gaan van de gemeente, maar er is altijd een goedkeuring nodig door de bisschop. Zolang ze niet herbestemd zijn, blijft de kerkfabriek verantwoordelijk voor het beheer ervan.
De kerk van Neervelp (St.Remigius) is herbestemd tot een cultuur- en gemeenschapshuis. Het was even wachten op de goedkeuring van het bisdom en het AOE. Dit was de eerste beschermde kerk die herbestemd werd, hetgeen extra overleg met zich meebracht tussen AOE en het bisdom. Voor het AOE moeten alle ‘nagelvaste’ elementen (preekstoel, hoofdaltaar, biechtstoelen) in de kerk aanwezig blijven; het bisdom daarentegen geeft er de voorkeur aan dat deze ‘sacrament gebonden’ objecten uit de kerk zouden verwijderd worden, om te voorkomen dat ze oneigenlijk zouden gebruikt worden (bv. een altaar is geen toog, een biechtstoel is geen tentoonstellingskast…). Gelukkig ontwierp de architect een mooie museale afscherming, die tegelijk de objecten toont aan de bezoekers, maar hen er toch van weerhoudt ze te benaderen of betreden. Een mooi compromis! De kerk is intussen ontwijd, ‘profaan verklaard’, en volledig in beheer van de gemeente.
De kapel OLV van Sterreborne in Butsel is eigendom van de kerkfabriek. Zij wordt vooral gebruikt als oord van devotie. Vrijwilligers zorgen voor het onderhoud van het ‘kapellegoed’. Zij krijgen hiervoor advies van het Regionaal Landschap Zuid-Hageland. Zo bouwden ze reeds een takkenwal om het snoeisel ter plaatse te kunnen verwerken. In 2021 kregen de linden een grondige snoeibeurt, zodat hun levensduur – ze zijn nu al meer dan 100 jaar oud! - verlengd wordt.
