Elk jaar op de vierde zondag van Pasen wordt wereldwijd in alle kerken speciaal gebeden voor roepingen tot het priesterschap, het diaconaat en het godgewijde leven. Maar is bidden voor roepingen anno 2023 nog relevant? We vroegen het aan diaken Wilfried Pauwels
Diaken Wilfried: ‘Als je genoeg vraagt, zal je het wel krijgen. We moeten zeker nog groeien in ons geloof als we enkel zo bidden. Als je enkel smeekt tot God dan is het precies dat Hij doofstom zou zijn voor wat Hij zelf wil. Dat zal het wel niet zijn. Bidden moet een relatie zijn en dat is iets heel anders dan enkel maar vragen. Het wordt natuurlijk moeilijker om mensen op die manier aan te spreken als je ziet dat er minder jongere mensen zitten op de plaatsen waar er gebeden wordt. Dat is waar. Maar dat heb je met alle vormen van roeping. En we worden allemaal geroepen. We worden geboren; we worden tot het leven geroepen. We worden geroepen om mens te worden. En mens worden, is uiteindelijk medemens worden. Het is dankbaar in het leven staan. Het is dus veel meer dan alleen maar die ‘speciale roepingskes’. We moeten het veel breder durven benoemen. Een roeping tot verpleger bijvoorbeeld. Diaken worden, is voor mij uiteindelijk een bevestiging van mijn zoeken en bereikbaar zijn voor mensen op een andere manier. Eigenlijk moet ik net zoals iedereen proberen mens te worden. Niet veel meer’.
Gebeurt een religieuze roeping op een bepaald moment of is het een proces?
‘Geroepen worden, eindigt niet met de wijding. Dat gaat hopelijk verder. Het mag niet één dag zijn. Gehuwd zijn, ben je ook niet één dag. Het is in relatie gaan en blijvend in relatie gaan. En zich geroepen weten, is hetzelfde. Het is in relatie getrokken worden en is altijd omwille van iemand dierbaars buiten jezelf. Het is je laten raken om iemand te mogen zijn tegenover de medemens, tegenover de natuur, de schepping, en tegenover die God die we zo weinig kennen, maar bij wie we ons goed voelen’.
Waren er momenten dat je getwijfeld hebt aan jouw keuze?
‘Neen. Maar roeping zuivert wel. Met de tijd groei je in je roeping doorheen de vragen van het leven. Vele ‘zekerheden’ worden getoetst en blijken valse zekerheden te zijn. Zelfs ‘gelovige waarheden’, stellingen van de Kerk, hoe juist ook, zijn steeds ondergeschikt aan een unieke situatie, aan die unieke mens met zijn of haar wedervaren. Bepaalde standpunten blijken mensen uit te sluiten. Daar heb ik het heel moeilijk mee. Als het niet meer gaat om de andere maar om een werkelijkheid op zich, waaraan je je kunt vastklampen, dan is het vals. Daarom kom je als geroepene vaak conflicten tegen. Niet omdat je het beter weet, maar omdat je dit alvast als onwaar weet. Roeping is ook een persoonlijke relatie met God die je niet kent, maar die tegenspreekt en bevestigt. Vooral het tegenspreken vind ik belangrijk om je niet beter te weten. Daarom is gebed en geestelijke lezing enorm belangrijk. Geroepen worden is groeien in ontzag, nederigheid en dienstbaarheid omwille van de Andere’.
Hoe maakt de keuze om diaken te worden jou gelukkig?
‘Ik ben nu 20 jaar diaken. Zelfs al zouden priesters mogen gehuwd zijn, ik zou het nooit worden. Diaken zijn, betekent uiteindelijk ‘dienaar zijn’. Ik denk dat dat de mooiste manier is van mens zijn. Niet met een titel en niet omdat ik gewijd ben; dat is niet belangrijk. Geroepen zijn, wordt uiteindelijk Gods schepping zien in alles en iedereen, ook in het gebrokene en het lelijke. Christus ontmoet je zo in ieder mens die je ontmoeten mag’.
Wat is de moeilijkste kant van het diaconaat?
‘Bedoel je de pijnpunten? Volgens mij zijn er twee belangrijke. Het eerste is dat we als Kerk meer aandacht moeten hebben voor die mensen die uit de boot vallen. En ik bedoel niet alleen de armen, maar ook mensen die ziek zijn, bejaard zijn, eenzaam zijn… Als Kerk hebben we zo veel te organiseren dat we weinig tijd voor hen hebben. In alle drukte verliezen we soms de kern. Dat is een pijnpunt. Christus heeft waarschijnlijk niet zoveel missen georganiseerd. Hij heeft spontaan doopsels gedaan, spontaan brood gebroken. Maar Hij was er wel waar Hij moest zijn: in het voorbijgaan. Een tweede pijnpunt is voor mij dat het zo moeilijk is om mensen te laten groeien in geloof. Ik zie dat er soms meer wordt vastgehouden aan de vorm - ‘dat moet zo gebeuren’ - en dat men te weinig kijkt naar de mens die er achter zit. Neem nu de liturgie. Die moet ten dienste staan van de mensen die samenkomen in hun zoeken en gemeenschap-vormen met de Ongekende. Soms is de liturgie voor een aantal mensen belangrijker naar de vorm dan naar het mekaar bereiken.
Ik voel dat aan als pijnpunten omdat ik zeer bekommerd ben om de mensen en hun persoonlijke groei. Een Kerk bestaat niet uit gebouwen maar uit mensen met wie we samen zijn. Tegelijk voel ik dat we tekort schieten. We hebben een aantal mooie principes, maar houden te weinig rekening met menselijke omstandigheden’.
Hebben religieuzen een maatschappelijke taak?
“Als de Kerk niet dient, dient ze tot niets”. Jezus nam het op voor mensen en botste daardoor. Hij heeft het zo ver gebracht dat ze hem weg wilden. Als wij denken dat geloven te maken heeft met braaf ‘doen alsof’ en niet maatschappelijk betrokken zijn, dan zijn we geen Kerk. Wij moeten het opnemen voor wie het moeilijk heeft: voor die vluchteling, voor wie vastzit aan verslaving, voor wie ziek is en niet door de hele straat gekend is, voor die eenzame… Dàt is onze taak. En ik vind het zo jammer met de wet op de privacy. Van wie hoor je nu nog: hij is ziek? Van iemand die gekend is en nog bezoek krijgt, maar van een ander hoor je niets meer’.
Wat is jouw boodschap aan mensen die zich geroepen voelen en daarover nadenken?
‘Zorg dat je vaste grond aan de voeten hebt. Zorg dat het niet alleen een ‘geroepen voelen’ van Godswege is; dat het niet alleen een sociaal gevoelen tot je medemens is; dat het niet alleen een gevoelen tot de schepping is. Maar dat die dingen hand in hand gaan. Als ze niet hand in hand gaan, is het verkeerd. Toen ik het eerste jaar stilzwijgend de opleiding van diaken volgde, waren er twee mensen die mij, onafhankelijk van elkaar, zeiden: “zou dat niets voor jou zijn”. Maar op dat ogenblik was ik al begonnen. Ik wil maar zeggen: geroepen worden is ook geroepen worden vanuit de maatschappij. Het is ook geroepen worden vanuit het midden. En als het enkel maar een gevoelsmatig iets is, denk er dan nog twee keer over na’.
Bedankt, diaken Wilfried, om jouw gedachten over roeping met ons te delen!
Lieven Defour
