“ ’s Avonds laat, toen de zon al was ondergegaan, brachten de mensen alle zieken en bezetenen naar Hem toe. Hij genas vele zieken van allerlei kwalen en Hij dreef veel demonen uit”
(Marcus 1, 32.34 a).
Ik bevind me in ‘het aalmoezeniersbureau’ in de gevangenis van Turnhout. Of beter: in ons bureau, want het lokaal wordt ook door collega’s van andere overtuigingen gebruikt. Het bevindt zich naast de kapel, overeenkomstig de bouwwijze in het begin van de twintigste eeuw opgetrokken op een centrale plek in de oude vleugel van de gevangenis. Op enkele meters loopafstand bevinden zich de cellen.
Soms is het hier stil, maar dan slechts kortstondig. Overwegend is er behoorlijk wat achtergrondlawaai: karren met wasgoed, eten en kantinewaren dokkerend over de oude vloeren, muziek afkomstig van radio, tv of cd-spelers in cellen, mededelingen via de intercom vanuit het ‘centrum’, luide stemmen, geroep, en geregeld ook geschreeuw van achter celdeuren.
In het rauwe geschreeuw proef je woede tegen allerlei maatschappelijke instanties en systemen, maar tegelijk ook diep-existentiële radeloosheid, wanhoop en eenzaamheid. Het meest schrijnende hierbij is dat op dergelijk noodgeroep geen antwoord komt. Dat er, althans binnen ‘systemen’, geen antwoord gegeven raakt. Wanneer het dermate rauw wordt, is de betrokkene doorgaans het zicht op gangbare grenzen kwijt en vertoont hij risicoge- drag. De celdeur kan niet meer geopend, want zelfs de meest humane cipier loopt dan een risico op verwondingen. Wie wegzinkt in zijn afgrondsbeleving, is minstens op die momen- ten onbereikbaar voor oprechte bedoelingen. Waar existentiële pijn het volledig overneemt – over gangbare grenzen heen – en enkel schreeuwen, stampen en destructie resten, wordt nabijkomen bijzonder moeilijk. Niet enkel de celdeur wordt dan dichtgehouden. Ook wanneer je reeds enig contact met de persoon hebt opgebouwd, blijkt op dieptepunten de draagkracht hiervan vaak te fragiel. Het gelegde bruggetje blijkt dan slechts een ophaalbrug die volledig naar binnen wordt gehaald.
Anne-Mie Jonckheere,
gevangenisaalmoezenier Turnhout
Lees meer in ‘Relevant’.
Abonneren kan via abonnementen.relevant@kerknet.be. Info op www.relevant-bisdomantwerpen.be.
Een abonnement kost 25 euro. Een los nummer kost 10 euro.
Info op 03 202 84 30.
