Stijn, Céline en Suzette bieden hun pleegkind een warme thuis en een veilig nest
In Vlaanderen wonen meer dan 10.000 kinderen in een pleeggezin. Soms voor enkele maanden of enkele jaren, soms enkel tijdens weekends en vakanties.
Ze wonen in een pleeggezin omdat hun ouders het even moeilijk hebben en het niet meer zien zitten.
Het kan bijvoor-beeld zijn dat ze ziek zijn, dat ze een pauze nodig hebben om hun problemen aan te pakken of dat ze de zorg voor een kind met een handicap niet alleen kunnen dragen.
Als ze dan even niet voor hun kind(eren) kunnen zorgen, kan een pleeggezin helpen om de taken te verdelen.
Maar ook een rechter kan beslissen dat een kind beter in een pleeggezin kan wonen.
Meestal is er dan al veel geprobeerd om de ouders te helpen bij de opvoeding van hun kinderen, maar is dat niet voldoende.
In Vlaanderen geven meer dan 7.000 pleeggezinnen kinderen een warme thuis. Ze doen dit op vrijwillige basis, maar met de steun van Pleegzorg Vlaanderen.
Naar aanleiding van de Week van de Pleegzorg zijn we te gast in het gezin van Stijn Ampe en Céline Bernard uit Middelkerke.
Ze zijn allebei sociaal geëngageerd.
Stijn werkt als schooldirecteur in het Klein College in Oostende, Céline als beleidscoördinator kwaliteit en patiëntveiligheid in het Koninklijk Elisabeth Instituut (KEI in de volksmond) in Oostduinkerke.
Recent zijn ze de trotse ouders geworden van hun lief dochtertje Suzette.
Wanneer is jullie pleegkind in jullie leven gekomen?
Sinds drie jaar ontfermen wij ons over ons pleegkind Sam.
Misschien is het goed om vooraf duidelijk te stellen dat Sam een schuilnaam is, want we willen zijn privacy absoluut respecteren.
Om die reden wordt hij ook niet herkenbaar in beeld gebracht.
Sam is ondertussen 7 jaar en komt bij ons om de twee weken tijdens het weekend.
De resterende tijd woont Sam in een voorziening. Dat is wat men ‘ondersteunende pleegzorg’ noemt.
Wat was jullie motivatie om pleegouder te worden?
Pleegouder worden is een belangrijke en ingrijpende beslissing.
We hebben een jaar goed nagedacht en ons uitgebreid geïnformeerd.
Uiteindelijk is het een engagement dat je niet zomaar kan stoppen, want je bent met mensen bezig.
Onze motivatie was en is een kind een leuk en zorgeloos weekend geven.
Aan welke voorwaarden moet je voldoen om als pleegouders in aanmerking te komen?
Er is een hele screening voorafgaand aan je goedkeuring als pleegouder.
Deze bestaat uit vragenlijsten en gesprekken waarbij ook gepolst wordt naar je vangnet, je sterktes en valkuilen als pleegouder.
Op basis daarvan word je al dan niet goedgekeurd als pleegouder.
Hoe is de pleegzorg in Vlaanderen georganiseerd?
Welke begeleiding en ondersteuning krijgen jullie van de pleegzorgorganisatie?
Pleegzorg Vlaanderen is goed georganiseerd. Er zijn mensen die instaan voor de screening.
Daarnaast krijg je bij de opstart van een pleegzorgtraject ook een pleegzorgbegeleider.
We kunnen met onze vragen, opmerkingen, onzekerheden … terecht bij deze begeleider.
Er worden ook vormingen en netwerken georganiseerd om zo onszelf te kunnen verrijken.
Hoe hebben jullie het proces van pleegzorg ervaren vanaf het begin?
Een pleegzorgverhaal is een hele rollercoaster.
Je moet ook goed beseffen dat het vaak kinderen zijn met een serieuze rugzak en soms ook met een hechtingsproblematiek.
Wij ervaarden al heel wat mooie momenten met Sam, maar hebben ook al een aantal keer aan de alarmbel moeten trekken en onze pleegzorgbegeleider inschakelen.
Hoe gaan jullie om met de emoties en gedraging van jullie pleegkind?
Heeft hij extra zorg nodig?
Met een pleegkind moet je alles meer vanuit een ander perspectief bekijken dan met een eigen kind.
Zoals we al aanhaalden, hebben deze kinderen heel vaak een hechtingsproblematiek waarmee rekening moet worden gehouden.
Dat zorgt er vaak voor dat een pleegkind meer zorg nodig heeft en we dus meer in overleg moeten gaan om te kijken hoe we dit kunnen aanpakken.
Ook op school is er vaak extra zorg nodig.
Samen met zijn persoonlijke begeleider en de begeleider van zijn mama kijken we hoe we hem zo goed mogelijk kunnen ondersteunen.
Welke impact heeft het pleegouderschap op jullie gezin?
Vermits we de weekends dat Sam bij ons is, in het teken van hem willen zetten, moeten we ons wel wat aanpassen natuurlijk. Maar al bij al valt dit nog heel goed mee.
Wat zijn de grootste uitdagingen voor pleegouders?
Na enkele jaren begin je te hopen dat je ook echt een verschil voor hem kan maken.
Maar we moeten toegeven, daarvoor is onze impact te klein.
Hij komt te weinig bij ons om echt een verschil op lange termijn te maken.
Hiermee omgaan is soms wel een uitdaging.
In welke zin heeft jullie pleegkind of jullie eigen kind zich moeten aanpassen aan jullie gezin?
Sam is opgegroeid in een voorziening.
De huiselijke context was hem dus vreemd.
Daarnaast is er niet bekend wie zijn vader is. Dus ook een vaderfiguur is iets wat hij niet kent.
Daaraan heeft hij zich toch moeten aanpassen, maar dit is al bij al vlot verlopen.
Onze eigen dochter zal niets anders gekend hebben dan een pleegkind in ons gezin.
De opvang is waarschijnlijk maar tijdelijk. Hoe gaat Sam daarmee om?
Af en toe vraagt Sam of hij langer mag blijven.
Zeker na de geboorte van ons dochtertje Suzette stelt hij die vraag vaker.
We proberen hem dan uit te leggen dat dit niet gaat en waarom dit niet gaat.
Uiteindelijk is hij ook heel gelukkig in de voorziening en de momenten dat hij naar zijn biologische mama gaat.
Wat zijn de waardevolste momenten die jullie beleefd hebben met jullie pleegkind?
Dit gaat van kleine dingen: samen een wandeling maken, samen voetballen in de tuin, samen koekjes bakken, samen een spelletje spelen of knutselen… tot grote dingen: mee met ons op reis naar Tunesië, een weekendje in de Ardennen.
Het feit dat we hem veel mooie momenten kunnen geven die hij misschien anders nooit zou kunnen meemaken geeft hem én ons een warm gevoel.
Welke rol spelen de biologische ouders in zijn leven?
Het is niet bekend wie zijn vader is, dus speelt hij ook geen rol in het leven van Sam.
De mama is wel in het leven van Sam en heeft bezoekmomenten in de voorziening.
Welke raad geven jullie aan ouders die overwegen om pleegouder te worden?
Informeer je goed en bedenk goed voor je eraan begint.
Het is uiteraard een engagement dat je aangaat, maar het geeft je ook heel veel zaken en een goed gevoel terug.
Heeft het pleegouderschap van jullie andere mensen gemaakt?
We denken van niet, maar we hopen dat we voor Sam wel een verschil kunnen maken. Dat we hem de warmte van thuis kunnen geven, vertrouwen ook, af en toe een beetje goede raad en heel veel leuke momenten die hij hopelijk meeneemt in zijn latere leven.
Jo Broucke
WEEK VAN DE PLEEGZORG 6 - 13 NOVEMBER