Broeders en zusters, goede mensen,
Kerstmis 2025 valt in het Jubeljaar van de Hoop. Een heilig jaar waarin de Kerk werldwijd wordt uitgenodigd om opnieuw te ademenen met het vertrouwen dat God met ons gaat. Hoop is geen goedkope emotie, geen optimisme dat de werkelijkheid wegdrukt. Hoop is een licht dat brandt, ook wanneer er donkere wolken boven onze samenleving hangen.
1. De hoop die in een kind geboren wordt.
Met de Menswording van Christus is er voor altijd een nieuwe mogelijkheid in de wereld gekomen.
God wil ons bevrijden uit alles wat ons gevangen houdt: zonde, angst, moedeloosheid, onverschilligheid. Maar Hij doet dat niet met macht of dwang. Hij komt als een kwetsbaar kind.
Een kerklied zingt: "Gods nederigheid op aarde is verschenen". In die nederigheid toont God zijn liefde: Hij nodigt uit maar dwingt niet. Hij trekt aan ons hart, maar nooit aan onze ketenen. Met de wijzen uit het Oosten mogen ook wij opnieuw naar de kribbe gaan en zeggen:"Komt, laten wij Hem aanbidden". Want dit Kind is de Redder van de wereld.
2. De Kerk: menselijk én goddelijk.
De heilige Cyprianus scheef reeds in de derde eeuw: "Je kunt God niet tot Vader hebben, Christus niet tot Broeder, als je de Kerk niet wil als Moeder". De Kerk is tegelijk menselijk en goddelijk; zichtbaar en toch drager van een onzichtbaar mysterie; werkzaam in deze wereld en toch onderweg naar het hemelse. Lumen Gentium noemt haar een volk op pelgrimstocht, geleid door de Geest.
Kardinaal Danneels waarschuwde al in 1999 dat we vaak te weinig met de blik van het geloof kijken. Dan zien we de Kerk enkel als een instituut, een organisatie die diensten verleent: humanitair, cultureel, caritatief - een soort spirituele UNESCO. Natuurlijk doet de Kerk veel, maar nog vóór ze iets doet, is ze iets: een sacerament, een zichtbaar teken van Gods onzichtbare aanwezigheid onder de mensen.
Vandaag duwen we de kerk soms te snel in een functionele rol: "Waar dient ze voor?". Maar zo zei Danneels treffend: "Een OCMW waardeer je, maar bemin je niet." De Kerk is niet in de eerste plaats een dienstencentrum, maar een moederhuis, een plaats waar hoop wordt geboren.
3. Onze tijd dorst naar hoop.
We leven in een wereld waar achter vele deuren moeheid en ontmoediging schuilgaan. Het nieuws dat dagelijks binnenkomt - oorlog, geweld, tereur, economische onzekerheid, prestatiedruk - kan de adem afsnijden.Wanneer geloof verdwijnt, wordt de horizon smal en de mens verkrampt. Wanneer liefde verkoelt, wordt het koud en onherbergzaam. En wanneer hoop wegvalt, valt alles weg: dan stopt het hart van de samenleving.
Toch zijn er ook talloze gezinnen, vrijwilligers, verenigingen en stille goeddoeners die elke dag opnieuw laten zien dat het goede sterker is dan de wanhoop. Zoals Augustinus al antwoordde op de cultuurpessimisten van zijn tijd: "De tijden zijn slecht? Wij zíjn de tijden". Met andere woorden: als wij veranderen, veranderen de tijden mee.
4. Een jaar om opnieuw te getuigen.
Van politici in de verkiezingstijd kunnen wij leren hoe vurig zij spreken over hun boodschap. Een jaar lang zongen wij in onze parochies: "Vlam van Liefde, hoop die ons doet leven". Maar wie heeft werkelijk doorverteld dat Christus onze hoop is? Als onze mond zwijgt, is dat vaak omdat ons hart niet meer vol is.
Nochtans hebben wij iets kostbaars te bieden:
- spriritualiteit voor wie leeg en moe geworden is,
- gemeenschap voor wie muren en vooroordelen wil neerhalen,
- en bovenal het Evangelie van de hoop, dat ons telkens opnieuw optilt.
5. Kerstmis: de uitnodiging tot bekering in hoop.
Dit Jubeljaar nodigt ons uit tot een hoopvolle bekering. Kerstmis zegt: kijk naar het Kind. Zie hoe eenvoudig God begint. Laat je hart opnieuw raken door het wonder van zijn nabijheid.
Want wie bij de kribbe knielt, ontdekt dat hoop geen theorie is maar een Persoon: Jezus Christus. In Hem blijft de toekomst open; in Hem worden wij opnieuw mensen van licht.
Moge dit kerstfeest ons hart vernieuwen, onze blik verhelderen en onze stappen richten op de weg van geloof, liefde en hoop.
Zalig Kerstmis in dit Heilig Jaar van de hoop.
Pastoor Bart Goossens
