Net voor de zomervakantie werd ons de vraag gesteld of we wilden mee zorg dragen voor het beeld van de H. Wivina van Bijgaarden in onze gemeenschap. Het zou jammer zijn als dit beeld verloren zou gaan tijdens de aankomende verbouwingswerken. De man die alle klussen klaart op de campus kwam met deze vraag binnenlopen. In gedachten had hij al een sokkel in de maak en een locatie gevonden om het beeldje te plaatsen. Boven de leefgroepen van het internaat aan de kant van onze tuin is er een nis waar momenteel geen heiligenbeeld in staat.
Even volgde wat overleg in onze gemeenschappen en na een korte beraadslaging kon het beeld van de heilige Wivina boven het internaat staan. Ze is tenslotte de patrones van Groot-Bijgaarden en zo kan ze bemiddelen en ons steunen in de zorg voor onze internen.
Wie is ze nu eigenlijk?
Wat opzoekwerk leverde het volgende op, ook al is er weinig historische literatuur over haar te vinden:
De heilige Wivina van Bijgaarden (Oisy, 1109 of 1103 - Groot-Bijgaarden, 17 december 1170) was een abdis van het klooster van Groot-Bijgaarden. Volgens een legende liet ze een uitgedoofde kaars branden.
Wivina werd geboren in Oisy in het Franse departement Pas-de-Calais en was een dochter van Hugo II van Oisy. Ze zou een bevallig meisje zijn geweest, die door een zekere Richward ten huwelijk was gevraagd. Wivina had echter andere plannen met haar leven en wees hem af en vertelde hem dat ze liever celibatair en in dienst van God wilde leven. Ze raadde hem aan hetzelfde te doen. Volgens de overlevering zou Richward vervolgens kluizenaar zijn geworden.
De sage vertelt dat Wivina in het jaar 1127 het ouderlijke huis ontvluchtte, om samen met enkele gelijkgestemde zielen een kluizenaarsbestaan te leiden in de bossen nabij Groot-Bijgaarden. Zo zouden ze een eenvoudig oratorium en enkele simpele kluizenaarswoningen gebouwd hebben. Ze was misschien één van de eerste vegetariërs en ze leefde zeer sober en ascetisch.
"Op een dag bracht de Duivel een bezoek aan de abdij van Bijgaarden. Aldaar zou deze aan een zuster hebben opgebiecht dat ie nergens in de christenwereld zulke moeilijke karwij had dan aan Wivina en haar gezellin Emwara. Daar beide uitblonken in religieuze deugd."
Tijdens een reis zou ze gebeden hebben bij het licht van een kaars. Deze zou zijn uitgegaan en op wonderlijke wijze uit zichzelf terug vlam hebben gevat. Een andere anekdote uit de sage is de volgende: "Op een dag bracht de Duivel een bezoek aan de abdij van Bijgaarden. Aldaar zou deze aan een zuster hebben opgebiecht dat ie nergens in de christenwereld zulke moeilijke karwij had dan aan Wivina en haar gezellin Emwara. Daar beide uitblonken in religieuze deugd."
In 1143 stichtte ze samen met hertog Godfried III van Leuven het klooster van Groot-Bijgaarden, waarvan zij de eerste abdis werd. Wivina zou aldaar zijn overleden op 17 december 1170, volgens bepaalde bronnen zou Emwara haar hebben opgevolgd als abdis.
In 1796 werden haar beenderen overgebracht naar de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Zavelkerk te Brussel. Zowel daar als in Groot-Bijgaarden wordt ze nog steeds vereerd.
Volgens een oude kroniek zou haar zaligheid geopenbaard zijn aan een vrome vrouw, Theda genaamd. Deze had in een visioen een rustbed in de hemel zien staan. Nadat ze vroeg voor wie dat bed bestemd was, had zij als antwoord gekregen dat het de rustplaats van Wivina was.
Toen bisschop Alardus van Kamerijk de kloosterkerk van de abdij officieel kwam inwijden, zouden alle kaarsen in de processie spontaan ontstoken zijn. Toen de processie vervolgens langs het graf van Wivina (in de kerk) passeerden zou de kaars in de hand van priester Ingelbertus, eveneens spontaan, ontbranden.
Zij is de patrones tegen oog- en keelpijn, koorts en mond-en-klauwzeer. Ze wordt vaak afgebeeld in kloosterhabijt, met in de ene hand een staf (dit duidt erop dat zij abdis was) en in de andere hand een brandende kaars (die soms door een engel wordt ontstoken). Haar naamdag is op 17 december.
Zr Katelijn Vandekerckhove