In Vlaanderen leven vandaag naar schatting zo’n 116.000 mensen met dementie. En dat cijfer zal tegen 2020 oplopen met maar liefst 30%! Deze gids is bedoeld voor medewerkers van cultuur- en erfgoed-instellingen en -organisaties die op basis van hun collectie en bijhorende expertise een aanbod willen creëren voor mantelzorgers en personen met dementie. Ook referentiepersonen dementie en andere hulpverleners in de eerste lijn krijgen in deze publicatie inspiratie en handvaten en maken kennis met de beschikbare reminiscentietechnieken in de erfgoedsector. Omgaan met dementie is immers een maatschappelijke uitdaging die een intersectorale samenwerking en kennisdeling noodzakelijk maakt.
Reminiscentie is een gedachte aan een verschijnsel uit het verleden, dat overeenkomst vertoont met een huidige waarneming. Het is een aspect van het menselijk geheugen en herinnering. Reminiscentiewerk maakt in de ouderenzorg gebruik van dit fenomeen. Reminiscentiewerk bestaat uit interventies die bedoeld zijn om herinneringen aan verwerkte ervaringen op te roepen en vervolgens deze herinneringen mondeling, schriftelijk of beeldend vorm te geven.
Het doel van reminiscentiewerk is:
- Recht doen aan de identiteit van de deelnemer, wat bijdraagt aan het gevoel van welbevinden.
- Presentatie van de beleving van het eigen verleden.
Omdat de creatie van een dergelijk aanbod impliceert dat de mantelzorger hierbij betrokken wordt, staan we in deze gids uitvoerig stil bij zowel mantelzorg als de persoon met dementie. In dit boek vindt u een inleiding tot dementie, mantelzorg en het belang van het verleden, staan we stil bij voorbeelden van reminiscentieprojecten en -tools, krijgt u een overzicht van de belangrijkste actoren en informatiebronnen rond dementie, mantelzorg en reminiscentie in Vlaanderen en geven we enkele inspirerende praktijkverhalen.
De erfgoedsector kan helpen in het ontwikkelen van zogenaamde reminiscentie-instrumenten en therapieën. Zo hebben musea, archieven, erfgoedbibliotheken en erfgoedorganisaties de kennis over de lokale geschiedenis én het gedroomde materiaal in huis om een aanbod op maat te ontwikkelen. Precies omdat de lokale context en herkenbaarheid zeer belangrijk is in de omgang met personen met dementie. Ten slotte kunnen ze ook helpen om mensen uit hun sociaal isolement te halen
