De dag van de ambachten is nog maar pas achter de rug. In dit kader zetten we vandaag graag Chris Geris uit Molenbeersel in de kijker, een vakman die werkt met hoofd, hart en handen.
Chris Geris is van vele markten thuis. Hij heeft muziekinstrumenten gemaakt, lesgegeven, gezongen. Hij speelt doedelzak en ook draailier die hij zelf gemaakt heeft. Hij heeft voortdurend gezocht naar kunst. Uiteindelijk heeft hij gevonden wat hij echt wilde: poppen maken. Dat is een ambacht: poppen snijden leer je niet op school, niet van een leraar want die zijn heel zeldzaam. Je moet zelf stappen zetten, lezen en op zoek gaan.
Als jonge gast volgde hij normaalschool omdat zijn ouders dat het liefste hadden. Kunst werd niet echt aangemoedigd. Je moest alleszins eerst een diploma behalen en zo werd hij leerkracht godsdienst in de lagere school. Dat bracht hem ertoe om het kerkorgel van Molenbeersel te restaureren. Als versiering maakte hij hiervoor twee houten violen en het hoofd van pastoor Coenen. En de houten beelden van de kerststal in onze zondagskerk zijn van zijn hand. Kom zeker eens kijken met Kerstmis, mocht u ze nog niet gezien hebben.
Chris maakt houten poppen en trekt daarmee rond. Eigenlijk is het zo dat Mieke, zijn echtgenote, muziek speelt en Chris de poppen laat dansen.
Poppen maken is zeker geen alledaags ambacht. Je hebt vele talenten nodig om dit vak onder de knie te krijgen. Daarom heeft Chris zich in avond- en weekendonderwijs door cursussen koordirectie, boetseren, tekenen, modelstudie, houtbewerking en muziek gewerkt. Via zijn job als godsdienstleerkracht en muziek ontdekte hij dat hout, muziek en religie raakvlakken hebben. Met dat gegeven ging hij creatief en vindingrijk aan de slag en na veel naslagwerk in bibliotheken en knipsels allerhande, leerde hij ‘poesjenellen’ maken. Dat zijn typisch Vlaamse houten marionetten met een ijzeren handvat in de kop.
Misschien is dit ambacht niet de hoogste kunst, maar wel de meest complete waar hoofd, hart en handen harmonieus samenkomen. De poppen worden gemaakt van lindenhout en zoals u op de foto ziet, vertrekt Chris van een blok hout die via een aantal handelingen tot een stok met een bol wordt gevormd en dan komt de vakman eraan te pas. Hij snijdt het gezicht, kapt de kop in twee om hem uit te hollen en achteraf weer in elkaar te steken. De kop krijgt een eigen karakter bij het snijden, door nerven en kleur. Maar de marionet komt pas echt tot leven als hij ook een lijf, benen, voeten en armen heeft.
Chris is ondertussen niet aan zijn proefstuk toe. Hij heeft vele poppen voor zijn eigen poppenspel gemaakt. Hij snijdt poppen voor Palestina, Luik en zelfs voor Nieuw-Zeeland. Voor Walt Disney in New York heeft hij een Pinokkio gemaakt van 6 meter hoog. Ondanks de grote uitdaging heeft hij deze opdracht succesvol afgerond.
Als de pop klaar is, komt Mieke in actie voor het aankleden van de pop. Ook dat naaiwerk heeft ze gaandeweg geleerde. Denk maar dat je de armen van de marionet beweegt en de mouwen te krap zijn. Aan de elleboog waar de arm scharniert, moet de mouw een stuk breder worden dan normaal, anders scheurt de bloes. Ook dit kan je vakwerk noemen.
We mogen wel besluiten dat dit kunstzinnige echtpaar even harmonieus samenwerkt als het hoofd, het hart en de handen van de kunstenaar bij het creëren van elke afzonderlijke pop.
Lizette Hornikx
Onderschrift foto:
Uit een blok hout weet Chris Geris een poppenhoofd te maken. © Ludo Vanderhoven
