Homilie van 1 januari 2017

Beste vrienden,

Op deze eerste dag van het nieuwe jaar – een zondag nog wel – zijn we samen voor de eucharistie.  Gisteravond is het oude jaar voor velen afgesloten in de late uurtjes, om het nieuwe jaar toch maar te kunnen begroeten, met nieuwjaarskussen en nieuwjaarsheildronken.  Maar dat heeft niet belet dat we hier zijn, trouw op post om de Heer samen te danken, zoals we dat elke zondag doen.

Ja, er is wel wat om te Heer dank te zeggen.  Ieder kan in zijn eigen leven de mooie dingen die in het voorbije jaar geschied zijn, in gedachten roepen.  Misschien is er een kindje geboren, of ben je van een zware ziekte hersteld, of is de onenigheid in de familie eindelijk opgelost, of heb je een diploma behaald, of heb je werk gevonden, of had je een deugddoende vakantie.  Misschien verheugt het je dat er steeds meer mensen delen in de vruchten van de wereldeconomie, of ben je blij dat er, te midden van conflicten, zo onvermoeibaar aan de vrede wordt gewerkt.  Misschien ben je wel het meest dankbaar omdat je het jaar ‘doorgekropen’ bent, je nog in leven bent, zo goed en zo kwaad als het gaat, en je je echt verheugt om het eenvoudige feit dat je leeft.  Niemand van ons heeft geen goede reden om dankbaar te zijn voor het jaar dat voorbij is.  En als gelovige voeg je eraan toe: dankbaar omdat de Heer ons bewaard heeft, gezegend heeft en gelukkig gemaakt.

Zijn er dan geen dingen die het ons moeilijk maken om dank te zeggen?  Of om zelfs te weigeren te danken?  Dingen die je God met een zekere rancune voor de voeten werpt…  Misschien ben je kwaad en ontgoocheld omdat je te veel van ziekte en dood – ongelukken, kanker -  hebt moeten meemaken in het voorbije jaar.  Of omdat een liefdesverhouding zeer kwaaie momenten heeft gekend.  Of omdat je, oud aan het worden, niet meer meetelt en eerder als ballast aangezien wordt.  Of misschien zit het  soort  slavenbestaan je dwars waaraan je je als jonge moeder dagelijks moet onderwerpen. Of misschien denk je aan de terreur die onze wereld ook hier bij ons van dichtbij heeft gekend, en aan de onzekerheid, de angst en het wantrouwen die geweld en oorlog hebben meegebracht.  Misschien heb je alle moeite om een actief leven na de pensionering om te turnen in een nieuw zinvol bestaan. Enzovoort.  Moeten we de Heer daarvoor niet ter verantwoording roepen in plaats van hem te danken?  Je kunt het doen, ja, maar de vraag blijft rechtop: moet je alles wat tegengaat aan Hem verwijten?  Bij nader toezien is Hij niet diegene die alle tegenslagen veroorzaakt of zou moeten tegenhouden, maar die er integendeel voor zorgt dat we, ook in de kwade dagen, kunnen blijven hopen!

God danken, ja, hopen, ja, maar toch…  Met de Kerk in onze contreien gaat het volgens velen zeer bergaf: steeds minder kerkbezoek, parochies die verdwijnen, parochiekerken die onverbiddelijk dicht gaan, het openbaar discours dat de godsdienst kleineert of beschuldigt  – en de hangende schouders van ontmoediging die dat voor vele trouwe gelovigen meebrengt.  Ik moet eerlijk zijn en zeggen: ja, mij doet dat zeer veel pijn.  Maar dan bedenk ik: dat is toch niet het enige en laatste wat we hierover kunnen zeggen?  Overal zie ik veel goede wil en goedheid en naastenliefde onder de mensen: getuige de zorg voor de kleine en grote kinderen, de ouderen, de zieken, de daklozen, de vrijgevigheid bij solidariteitsacties als Music for Life.  Getuige, meer in het bijzonder in onze Kerk, de inzet van velen voor onze kleine gemeenschap, voor de jeugdbeweging, voor de katholieke scholen en ziekenhuizen, en voor de wereldkerk: de vrijgevigheid ter gelegenheid van de vasten of de advent …  Mensen van goede wil: zo zijn er zeer velen.  Mogen we, met al dit positiefs onder ogen, niet hopen dat de nieuwe situatie voor de Kerk aanleiding is tot nieuwe creativiteit.? Nu dat de klerikale kerk – waar alles rond de priester draait – plaats heeft gemaakt voor een evenwichtiger verdeling van de taken, wordt elke gelovige uitgedaagd op grond van zijn doopsel en vormsel om zijn schouders te zetten onder de toekomst.  Of is onze boodschap werkelijk versleten, heeft ze werkelijk afgedaan, heeft ze geen toekomst meer? – Ik in elk geval weiger dat te geloven: als ze mij een heel leven geïnspireerd heeft, waarom zullen er dan straks geen meer zijn die Jezus’ Blijde Boodschap als leidraad voor hun leven zullen nemen?  Ik in elk geval betrouw erop dat Maria, onze hemelse Moeder, met wiens feestdag dit nieuwe jaar aanvangt, haar kinderen niet in de steek laat.  Ik ondervind al een heel leven lang dat ze altijd in de weer is met hulp en nabijheid.  En bovenal: ze brengt ons haar Zoon.  Ik geloof dat die Zoon, onze Heer Jezus, trouw is, en zijn liefdesverbond met ons nooit zal verbreken.  Op het prentje van mijn priesterwijding – dit jaar zal het 49 jaar geleden zijn – staat het citaat uit de brief van Paulus aan de Thessalonicenzen: Hij die u roept is getrouw, hij zal uw roeping voltooien.  De liefde die Hij ons in het doopsel en in elke eucharistie betoont, staat er borg voor dat we mogen hopen … en dankbaar zijn!  Ik wens u van harte een zalig, gezegend, hoopvol  2017!