Over de bisschoppensynode over het gezin En over missiezondag.

Roger Van den Berge

 De buitengewone bisschoppensynode te Rome is vorige week geëindigd met een schitterende uiteenzetting door paus Franciscus over wat huwelijks- en familieleven voor christenen is.  Hij kreeg er een vijf minuten durende staande ovatie voor van de aanwezigen: 180 bisschoppen, een dertigtal  leken en de vele waarnemers uit andere dan de katholieke kerk.

 De berichtgeving over de synode in de kranten had zich vooral geconcentreerd op de hete hangijzers: homoseksuele verbintenissen, gezinnen van hertrouwde gescheidenen, en voor deze laatste meer bepaald  of ze wel de h. Communie mogen ontvangen. 

De paus heeft meermalen zijn diepe wens uitgesproken dat de kerk een warm hart zou toedragen voor al diegenen die zich uitgesloten voelen uit de armen van de kerk: juist deze mensen met een andere seksuele geaardheid, juist de mensen die na een echtscheiding moeizaam weer een nieuwe relatie aangegaan zijn, en nog met de kerk verbonden willen blijven, juist de kinderen die in moeilijke omstandigheden thuis groot moeten worden, juist de gezinnen die het hoofd boven water moeten houden omwille van armoede, migratie, vervolging, vluchtelingen..: juist die die mogen zich geen tweederangs christenen voelen, integendeel. Dat de paus het zo dikwijls uitgesproken voor hen opnam, had velen ertoe gebracht te denken dat er een doorbraak zou komen.

 Deze is niet gekomen voor wat de gescheiden-hertrouwden  en de homoseksuelen betreft: de desbetreffende paragrafen, die, om in het eindrapport opgenomen t e worden, een twee derde meerderheid moesten behalen, haalden die niet.  Van de 180 stemmen waren er ‘slechts’ 118 voor;  2 tekort dus! Een beetje te vlug kopten sommige kranten: een nederlaag voor de paus!

Gaat het zo’n vaart?   Ik denk van niet.

 Eerst en vooral moet gezegd dat het voor het eerst is dat er zo openlijk zonder terughoudendheid gesproken is op een synode.  Algauw werd het duidelijk dat er verschillende opinies zijn onder de afgevaardigden die uit de hele wereld komen.  Paus Franciscus vond dat op zichzelf al het meest merkwaardige van de synode: de openheid, de vrijheid, de stoutmoedigheid waarmee gesproken werd, de bereidheid naar elkaar te luisteren onder het oog van de paus.

 Sommigen vinden dat men, om te weten wat het christelijk gezin is, moet vertrekken uit wat God met man en vrouw en met hun samenleven gewild heeft, nl. dat ze liefdevol, trouw, één van hart, levenslang in lief en leed samen blijven en kinderen grootbrengen. En dat seksuele beleving voorbehouden is aan deze mensen, enkel aan hen. Als je niet vertrekt vanuit deze wil van God, dan geef je vroeg of laat toe aan de tijdsgeest, en dan heeft de kerk niets meer te betekenen. Zo redeneren ze.

 De anderen vinden dat je uit de geleefde, concrete  realiteit moet vertrekken om een houding te bepalen tegenover familie en gezin.  Als de concrete realiteit er een is van de helft mislukte huwelijken, nieuw samengestelde gezinnen, een groter wordend percent van gelijkgeslachtelijke verbintenissen, samenwonen zonder gehuwd te zijn, proefverbintenissen, kinderloze gezinnen, seksuele relaties van minderjarigen, vluchtelingengezinnen, gezinnen in oorlogsgebied enz. dan moet je van die concrete mensen vertrekken en juist aan hen  Gods liefde aanbieden, Gods grote barmhartigheid. Als je niet van de realiteit vertrekt,  riskeer je al die mensen in de kou te laten staan.

 De twee richtingen kennen hun fervente aanhangers, en er zijn er die tussenin stelling nemen.

 De paus heeft in sprekende beelden in zijn slottoespraak gewezen op de gevaren van de twee richtingen:

 1. Er is het gevaar dat vooral de traditionalisten en de intellectualisten lopen: dat ze meer op wat geschreven staat voortbouwen dan op het echte leven.  Ze laten zich niet meer door God verrassen.  Alles ligt vast. Ieder moet zich daarnaar richten.

 2. Er is het gevaar dat vooral de progressieven en de libertijnen lopen: in naam van een twijfelachtige barmhartigheid verbinden ze de wonden zonder ze eerst ontsmet en verzorgd te hebben.  Zij zijn meer bezig met de symptomen dan met de oorzaken.

 3.  Er is het gevaar de stenen in brood te veranderen om de moeilijk, afmattende vasten te breken;

 Of het gevaar brood in stenen te veranderen om ze naar de zondaars , de zwakken en de zieken te gooien.

 Het is duidelijk dat de discussies nog niet ten einde zijn.  Ten andere, dit was maar een voorbereidende synode, de echte komt volgend jaar in oktober, drie weken lang.  Hopelijk zullen dan wat meer leken, en vooral vrouwen hun zeg mogen zeggen. Wie weet er, after all, meest af van het huwelijksleven, de celibatairen of de gehuwden?  Maar ja, het is een bisschoppensynode…

 Wat de gevaren betreft:  Ze mogen ons niet ontmoedigen: Jezus is ook bekoord geworden! Ieder moet zich laten leiden door de H.Geest, die eenheid brengt en warme liefde, aandacht en eerbied voor allen, maar vooral voor de zwaksten, de kleinen, de eenvoudigen, de zondaars, de verloren schapen:  ze moeten niet enkel met een warm hart ontvangen worden, ze moeten gezocht worden!

 Daarmee heeft onze paus de toon gezet voor de synode van de volgende herfst. Er is heel veel voor te zeggen dat de Kerk op de goede weg is.  De mouwen mogen opgestroopt worden!