WERELDLICHTJESDAG
Deze dag - die veel emoties losmaakt - is ontstaan in 1997 in Amerika. Inmiddels - 25 jaar later - worden er over de hele wereld op de 2de zondag van december om 19 u. lokale tijd - gedurende minstens een uur - kaarsjes gebrand om overleden kinderen te herdenken. Door de verschillende tijdzones ontstaat op die manier een golf van licht. Men hoopt dat de wereld hierdoor een beetje lichter wordt voor ouders die een kind hebben verloren. Men wil hen laten voelen dat zij niet alleen zijn met hun verdriet.
Iedere dag – en ze werd 80 - bad mijn moeder voor het kindje van haar miskraam en voor haar voldragen tweeling – twee meisjes - die ze verloor. Eén kindje werd 4 dagen en het tweede kindje werd 6 dagen. Omdat haar verdriet hierom nooit is overgegaan heb ik met een bang hart contact genomen met een mama die afscheid heeft moeten nemen van twee kindjes.
Toen Marijke De Man, echtgenote van Daan Ven met een glimlach de deur openzwaaide en mij uitnodigde in haar gezellige woning, was het ijs onmiddellijk gebroken. Ik nam er plaats aan de tafel tussen een mooi stel brandende kaarsen en de dansende vlammen in de houtkachel.
Niemand voelt wat jij voelt, Marijke. Zie je het zitten om met mij te praten over wat jou is overkomen? ‘Zeker, ik ben zelfs blij om over mijn overleden kindjes te kunnen praten.’
Marijke begon te vertellen en ik zag in haar ogen dat het haar deugd deed:
‘2012- Daan, ik, ons zoontje en ons dochtertje keken uit naar de geboorte van ons 3de kindje. Na 21 weken werd ontdekt dat er iets niet klopte en we werden doorverwezen naar het UZ Leuven. Daar vernamen we dat er een probleem was in de hersentjes van ons kindje. Wij moesten onze verwachtingen bijsturen en ons gezin bereidde zich voor op een zusje dat door het leven zou moeten met een handicap. Maar op 37 weken stopte plots het kleine hartje met kloppen. Dan brak voor mij het moeilijkste en het pijnlijkste aan: een natuurlijke bevalling van een dode baby. Men noemt dat een stil geboren kindje. De kalender gaf 29 augustus 2012 aan. Het was zo’n mooi kindje - er was niets mis aan te zien -. We noemden haar Sterre. Ik werd bijzonder goed opgevangen in het ziekenhuis, maar ik was er kapot van. Dat heeft zeker een jaar geduurd en in feite herinner ik mij weinig uit die periode. Het is alsof je geest en je lichaam de pijn afblokken bij wijze van verdediging.
2014-2015- Ik was zwanger en opnieuw keken we allen uit naar een blijde geboorte. Maar op 26 februari 2015 stopte ook dit kleine hartje met kloppen. Ik weet het nog precies onze kleine Fenna werd geboren in Dendermonde na 21 weken en 5 dagen. Ze paste in mijn hand. Ook hier waren de dokters en de verpleging enorm met ons begaan. Ferre (°2009) ontving van de verpleging een mooi geïllustreerd kinderboekje: Raad eens hoeveel ik van je hou, een ode aan liefde en vriendschap, een verhaal over mama haas en haar baby Hazeltje. Onze kinderen lezen er nu nog in. We hebben de personages laten aanbrengen op het grafje van onze dochtertjes.
In 2017 ging onze wens dan toch in vervulling en werd Belle geboren.’
Bij wie heb jij steun gevonden? ‘Uiteraard bij Daan, hij hield zich sterk voor mij, wij konden goed praten en wij bleven praten. Door wat we samen hebben meegemaakt, zijn we niet alleen zelf sterker geworden, maar onze relatie is dat ook. Mijn ouders hadden het heel moeilijk. Maar ik heb enorm veel gehad aan mijn schoonmama - een lotgenote - zij heeft eveneens een dochtertje verloren. En dan is er zeker juf Ann van de kleuterschool, die heeft mij ook geweldig gesteund.’
Heb jij een zelfhulporganisatie gecontacteerd? ’Die zijn er, zo worden jaarlijks de ouders van stil geboren kindjes uitgenodigd in Leuven voor een misviering, wij zijn daar nooit naartoe geweest. Ik heb wel zelf mijn verhaal eens geplaatst op een forum van hersenaandoeningen bij ongeboren kindjes toen Sterre ons verlaten had. Op dat moment heeft daar niemand op gereageerd maar enkele jaren later hebben jonge ouders - in hetzelfde geval - met mij contact opgenomen. Wij hebben vruchtbare gesprekken gehad waar we samen deugd aan hadden.’
Hoe gaan jullie kinderen om met het verlies van de zusjes? ‘Wij praten daar over en gaan soms op bezoek naar het grafje waar ze samen rusten. Sterre en Fenna zijn begraven met een Dumbo-knuffel, hetzelfde olifantje van onze andere kinderen dat ze kregen bij hun geboorte. Ferre heeft alles van heel dichtbij meegemaakt, hij heeft zelfs in de kerk bij de uitvaart van Fenna voorgelezen. Wanneer men op school aan Ferre vroeg: Heb je zussen of broers? Was zijn antwoord: ik heb 2 zussen en 2 zussen in de hemel. Belle en Amelie (°2011) zijn steeds benieuwd naar verhalen over hun zusjes. Dan vertelt Ferre en leest hen ook voor uit het boek over Hazeltje.
De herinneringen zitten in je hart en in je hoofd, heb je ook tastbare herinneringen? ‘Er bestaat een vzw “Boven de wolken” die zenden een fotograaf om gratis foto’s te nemen van een overleden kindje. Dat is gebeurd bij Fenna, van Sterre hebben wij zelf foto’s genomen. Het ziekenhuis geeft een hand- en voetafdruk mee. In ieder geval is de begeleiding in de ziekenhuizen veel verbeterd tegen vroeger, wanneer de ouders hun stil geboren baby zelfs niet te zien kregen en dus geen afscheid konden nemen.’
Welke zijn voor jullie vandaag nog de moeilijkste momenten? ‘ Dat zijn natuurlijk de verjaardagen en de feestdagen, dan mis je ze het meest. Ook 1 september, de eerste schooldag is moeilijk. Dan denk je naar welke klas Sterre en Fenna -anders - nu zouden gaan. Het gemis gaat nooit over.’
Marijke, hartelijk dank voor het openhartig gesprek.
Ik weet zeker dat op 11 december om 19 u. – dank zij deze getuigenis- er heel wat meer lichtjes zullen branden.
Uit dit gesprek onthoud ik : dat het verlies van een kind – hoe klein ook – heftig en zeer ingrijpend is. Dat het leven genadeloos verder gaat. Dat het verdriet nooit weg is maar dat men het een plaats moet geven. Dat iedereen anders rouwt. Dat de omgeving ruimte moet geven om verdriet te voelen. En dat de steun op bijzondere dagen – ook na jaren - een welgekomen geschenk blijft.
De naam van ieder kind – groot, klein of nog kleiner – staat geschreven in de palm van Gods hand. Laten we op Wereldlichtjesdag niet enkel kaarsjes branden maar ook bidden voor alle overleden kinderen, hun ouders en hun familieleden. Laten we eveneens al wie ongewild kinderloos bleef niet vergeten in ons gebed. want die lijden eveneens onder een gemis.
Michèle Westelinck
