Dat het moeilijke tijden waren en zijn, hoef ik jullie niet te vertellen. Dat het in vele Woonzorgcentra nog moeilijker tijden waren, hoorden we dagelijks in de media. Toch was het ook daar niet alles kommer en kwel maar gebeurden er ook heel wat mooie dingen.
We gingen eens te rade bij mensen, die het van heel dichtbij hebben meebeleefd en dus weten waarover ze spreken. We legden ons oor te luisteren bij Regine, werkzaam in de animatieploeg van de Vlinder en ook bij Evelien, verpleegkundige in Ceder aan de Leie. Dit is hun beider boeiend getuigenis.
Regine: Hoe beleefde je de coronatijd in het woonzorgcentrum?
Het coronavirus en de lockdown heeft in heel wat woonzorgcentra sporen nagelaten. De (social) media smeerde meestal negatieve berichten uit over hoe het er in woonzorgcentra aan toeging: ‘Ouderen kwijnen weg, ouderen worden aan hun lot overgelaten’ en hiermee werd voor de zoveelste keer een negatief beeld van de woonzorgcentra getekend. En toch durf ik te stellen dat er ondanks de verschrikking van het virus ook heel wat mooie zaken plaatsvonden. Ik wil de impact van de maatregelen op de bewoner niet minimaliseren, maar weerwoord bieden aan de donkere krantenkoppen.
Niemand wist hoe de strijd aan te gaan met dit nieuwe virus, maar op de werkvloer probeerde iedereen vanuit zijn eigen kunnen het allerbeste te doen voor de bewoner. Zodra het coronavirus uitbrak, bouwde de technische dienst de polyvalente zaal in een mum van tijd om tot een covid-afdeling. Een equipe zorgkundigen en verpleegkundigen boden spontaan aan er de zieke bewoners te verzorgen en dat deden ze met zoveel overtuiging dat geen enkele vergoeding hiervoor zou volstaan.
Op de afdelingen hielp iedereen mee om zoveel mogelijk ondersteuning te bieden aan de bewoners, want zij bleven centraal staan, ook in deze crisis. Er werd dan ook zoveel mogelijk ingezet op het welbevinden van de ouderen. Hoewel het gewone leven in het woonzorg-centrum veranderd was en ongerustheid soms de overhand nam, bleven sommige zaken hetzelfde: een poetsvrouw troost een verdrietige bewoner, een zorgkundige bakt taart en het ergo-animatieteam houdt oog en oor open om de behoeften van de bewoner te spotten.
En al voelde de hele toestand van mondmaskers dragen, handen nog meer ontsmetten, geen bezoek en geen vrijwilligers binnen heel onwezenlijk, er bleef altijd genegenheid en warmte voor de bewoner… wat sommige kranten ook mochten beweren. En al schoten we handen te kort om te helpen, oren te kort om te luisteren, er bleef altijd alertheid naar de bewoner toe.
Ook van buitenaf waren er verschillende ‘supporters’. Kaartjes, brieven en attenties stroomden het woonzorgcentrum binnen. Waardering, respect en dankbaarheid van familie van de bewoners, van buurtbewoners, van scholen en vrijwilligers lieten ons, medewerkers niet onberoerd. Zo’n duidelijke appreciatie hadden we nooit eerder gekend. Het voelde oprecht goed en we waren dankbaar hiervoor.
We hebben afscheid moeten nemen van verschillende bewoners. En dat is zo al niet evident, laat staan onder coronaomstandigheden. Zoiets gaat soms in je kleren zitten… Ik ben ervan overtuigd dat ook deze crisis voorbij gaat. Ik hoop alleen dat de ogen van de overheid geopend blijven en zien dat er op menselijkheid ingezet moet worden, niet op cijfers. Alleen zo kunnen we nog betere zorg bieden aan diegenen die voor onze huidige welvaart gewerkt hebben.
Evelien: Het leven in het Woonzorgcentrum in tijden van corona.
Maart 2020
Het begin van een zware periode voor zowel onze bewoners samen met hun naasten en familie, wij als medewerkers alsook voor de directie. In de beginperiode waren er vooral zeer veel onzekerheden, vragen en was het bang afwachten. Wat is het coronavirus? Zou het bij ons ook zover komen, zoals in de dramatische nieuwsberichten die via TV en andere kanalen op ons afkwamen?
Onze bewoners begrepen er ook niets van, toen plots de lockdown er kwam.
Dat het ernstig was drong wel steeds sneller tot hen door : afgesloten worden van hun familiale en naastenverbondenheid, de geliefden die niet meer op bezoek konden komen, de gesloten cafetaria, het verplicht op de kamer blijven alsook daar de maaltijden dienen te nuttigen. Alles waar onze mensen hun dagelijkse portie genot en sociale voldoening uit puren, werd hen willens nillens afgenomen.
Gelukkig werd de muur van isolatie op inventieve manieren doorbroken. Het facetimen werd ontdekt en smakelijk ontvangen, bezoek kwam buiten aan het verzorgingstehuis om elkaar van achter de gesloten ramen enthousiast te groeten. Kleine dingen die in deze moeilijke tijden, voor een moment, voor een bron van blijdschap bleken te zorgen, maar tevens voor verdriet en uiting van gemis. Ondertussen werd ook voor ons, op de werkvloer, steeds duidelijker dat de situatie ernstig werd, mede bevestigd door de eerste collega's die als slachtoffer van het virus ziek uitvielen. Elkeen op de werkvloer deed z'n uiterste best om in deze bevreemdende omstandigheden de bewoners met hart en ziel de nodige zorg te blijven verlenen.
Het meest gevreesde moment kwam toch: bewoners werden slachtoffer van het virus. Adequaat optreden werd vereist: de positieve bewoners dienden onze afdeling te verlaten en werden in quarantaine overgeplaatst naar de cohortafdeling om daar overgelaten te worden aan de goede zorgen van onze cohortcollega's, die deze met taak, in extra verzwaarde werkomstandigheden, belangeloos op zich namen. De teneergeslagenheid onder de bewoners was groot en werd steeds groter. Immers, zij waren vooral ook bang : niet wetende wat er ging gebeuren en wat er nog komen zou. Ook voor hen, of niet? We spraken hen moed en positiviteit in, terwijl we zelf eigenlijk ook bang, emotioneel overladen en behoorlijk kapot waren. Er waren letterlijk vele handen tekort voor de extra zorgen, maar het begrip en de oprechte dankbaarheid van de bewoners hield ons op de rails, alsook -en niet in het minst- de zeer dankbare hulp van de verscheidene medewerkers, die vanuit volledig andere disciplines van het WZC, of daarbuiten, overkwamen om het team te versterken.
Er waren veel emoties. Er werd af en toe gehuild, af en toe wisten bewoners een lach op ons gezicht te toveren en vice versa. Veel tijd om na te denken was er niet, iedereen wou hier als het ware zo snel mogelijk uit. Als één team tegen Corona, verdwenen disciplines, niveaus en afdelingen of verdiepen even naar de achtergrond. Na 14 dagen quarantaine kwamen de bewoners gespreid terug vanuit de cohortafdeling. Een emotioneel moment, zowel voor de bewoners als voor ons. Zo dankbaar, zo content dat ze terug in hun vertrouwde omgeving 'thuis' konden komen. Dat ze voorlopig nog steeds binnen de muren van hun eigen kamer dienden te verblijven, namen ze er voor lief bij. Helaas dienden we ook afscheid te nemen van enkele bewoners. Een zeer harde werkelijkheid, temeer daar familieleden en hun overleden dierbare reeds een tijdlang ontzegd waren van enig echt contact en een afscheid nauwelijks mogelijk is geweest. Extra diepe wonden, die extra moeilijk helen.
Augustus 2020
Tot op vandaag mogen onze bewoners en hun familieleden elkaar terugzien. Voorlopig nog niet op de kamer, maar beneden, op een terras speciaal gemaakt door onze technische dienst, met inachtneming van de nodige maatregelen wat betreft social distancing én een mondmasker op. Zelfs een wandeling behoort weer tot de mogelijkheden. Zoveel gelukkige bewoners hebben we in de voorbije maanden weinig gezien.
Beste Régine en Evelien, hartelijk dank voor jullie mooie en persoonlijke getuigenis. Namens onze ganse pastorale eenheid willen we ook onze oprechte dank uitspreken tegenover al jullie collega’s in de zorgsector. Jullie stonden en staan op de frontlinies en zoals echte helden, bleven jullie op post, ook in de moeilijkste momenten. Voor mensen zoals jullie kunnen we alleen maar de grootste eerbied en waardering uitspreken. Hopelijk wordt verder onheil jullie en onze bewoners bespaard.
Aalmoezenier Marc
