We hoorden het al uit alle hoeken: afscheid moeten nemen van iemand tijdens de lockdown was niet vanzelfsprekend. Er was de beperking in aantal, maar ook het beperken van enkele mooie symbolen die het verwerkingsproces nochtans kunnen verbeteren. Enkele ervaringen.
De eerste periode van de lockdown mochten we de uitvaartliturgie slechts in beperkte kring vieren: 15 personen. Voorganger, lektor, misdienaar zijn daar ook al inbegrepen. Wat het soms voor families heel enge kring maakte. Pijnlijk, als kleinkinderen er niet bij kunnen zijn. Alleen al het feit daar een keuze gemaakt moet worden, is een harde noot in zo’n moeilijke periode.
Ook het voorbereiden van een uitvaartdienst was niet evident. Er mocht niet op huisbezoek gegaan worden, alles moest via de telefoon geregeld worden. En dat lukt, jawel. Maar ergens mis je toch iets. Bij een gesprek waar je met de nabestaanden aan tafel zit, hoor en zie je veel tussen de lijnen door. Je voelt het verdriet, het gemis, de dankbaarheid. Iets wat aan de telefoon of over skype, niet zo is. Al kon, dankzij het goede weer, een huisbezoek af en toe wel… op afstand, in de tuin, met mondmasker en zonder handen geven.
Al gaf het misschien ook kansen. Het was een andere manier van afscheid nemen, eigenlijk grotendeels herleid tot de basis. Maar het lukte toch om er een persoonlijke toets aan te geven. Mensen werden uitgenodigd om zelf het levensverhaal van de overledene neer te schrijven.
Offerande mocht niet, maar toch werden mensen uitgenodigd een laatste groet te komen brengen, en hun respect te betuigen door een buiging voor de kist, een laatste groet. En je wist ook… allen die hier aanwezig zijn, hebben de overledene echt wel gekend, hebben deel uitgemaakt van zijn of haar leven. Het was bij momenten een heel intense ervaring.
Maar is het ook niet zo dat ons geloof ons voorhoudt dat we mensen nabij moeten zijn in moeilijke tijden? We bidden het toch heel vaak, en zeker in uitvaartdiensten: ‘dat er mensen zijn die hen nabij zijn in deze moeilijke dagen.’
We begrijpen allemaal dat het nodig was om het Covid-19 virus klein te krijgen. Maar net op het moment waar een mens nood heeft aan steun, medeleven en vriendschap kon dit niet tenvolle.
Daarom worden in de komende periode in verschillende parochies herdenkingsvieringen georganiseerd. Families van de overledenen worden uitgenodigd naar een weekendviering ter nagedachtenis van hun overledene. Deze worden bij name genoemd, er wordt bijzonder voor hen en hun families gebeden. Zo krijgen mensen die door de beperking niet aanwezig konden zijn op de uitvaart, toch de kans hun medeleven te betuigen door hun aanwezigheid.
Waar en wanneer die herdenkingsvieringen zijn, kan je terugvinden in het overzicht van de vieringen.
