Wist je dat er vandaag meer dan 5000 pleeggezinnen zijn in Vlaanderen? Ook dicht bij ons zijn er kinderen of volwassenen met een beperking die het moeilijk hebben. Vaak omdat hun ouders voor korte of lange tijd niet voor hen kunnen zorgen. Pleeggezinnen geven hen een nieuwe thuis. Daar kunnen ze vooral zichzelf zijn en krijgen ze de kans om te groeien richting toekomst. Naar jaarlijkse traditie organiseert Pleegzorg Vlaanderen de ‘Week van de Pleegzorg’. Het moment bij uitstek om stil te staan bij het belang en de kracht van een pleeggezin. We gingen op bezoek bij het gezin van Pascaline Salembier en Hans Ronsse die samen met zoon Guust van 14 en pleegzoon Remi van 9 in Stasegem wonen.
Waarom werden jullie pleeggezin?
Hans: Wij hebben veel moeite gehad om aan onze Guust te geraken. ’t Is een beetje ons ‘goudbrokje’ die nu volop aan het puberen is. Het is een ADHD-er. Iemand die dus een handleiding heeft. We hebben er wel wat werk mee gehad en hij waarschijnlijk ook wel met ons. Op een bepaald ogenblik was het hart en het huis te groot geworden voor een gezin met één kindje. Wij hebben een adoptiedossier opgestart, maar dat is ons slecht bevallen. Het is een moeilijke procedure die we niet zagen zitten. En ondertussen waren we ook al eens naar een vrijblijvende informatie-avond van Pleegzorg geweest.
Pascaline: In het jaar 2010 hebben we ons effectief ingeschreven om pleegouder te worden. Dan volgden een viertal vormingsavonden, met o.a. een rollenspel, veel concrete verhalen, casussen die worden besproken en meer uitleg over je rechten en plichten, de problemen die je kan hebben, bijvoorbeeld in de contacten met de biologische ouders, enz. Op het einde krijg je een opdracht mee en dan wordt bepaald of je geslaagd bent of niet. Men peilt hierbij vooral of je motivatie wel de juiste is. Want als je een pleegkindje hebt, dan word je daar voor vergoed. Dat is redelijk veel en helaas zijn er mensen die het alleen maar puur voor het geld doen.
Hans: Na de vormingsavonden word je uitgenodigd voor een selectieprocedure. En tijdens die procedure graaft men dieper in uw persoon, in uw omgeving bij familie en vrienden, en zelfs in uw financiële situatie. Ze bekijken ook uw huis, de politie komt langs en je moet een attest van goed gedrag en zeden kunnen voorleggen.
Moest je lang wachten op je pleegkindje?
Hans: Bij ons was het een speciale situatie. In mei was de selectieprocedure volledig afgelopen en op 12 juli was Remi al bij ons. Hij heeft de Franse nationaliteit. De mama en de papa waren voor onduidelijke redenen naar West-Vlaanderen gekomen en Remi is geboren in het AZ Groeninge in maart 2011. Hij is geboren met een aanzienlijk alcoholpercentage in zijn bloed. Zijn mama was een zware gebruiker van zowel alcohol als drugs en hij is onmiddellijk afgenomen geweest. Hij is toen een drietal maand in crisisopvang gegaan bij een ander gezin, dat klaarstond om van vandaag op morgen een kindje in huis te nemen. Daar heeft hij moeten afkicken, waarbij men zelfs dacht dat hij doof en blind was omdat hij op niets reageerde. Drie maand later, in juli 2011 is hij bij ons gearriveerd en nooit meer weggegaan.
Pascaline: Tijdens de selectieprocedure werd het profiel besproken van het kind dat we wensten. Dat heet de kind- en ouder-match: wil je een meisje?, een jongen?, voor een korte of lange periode?, enz. Onze Guust was toen bijna 5 jaar en wij hadden liever een iets ouder kindje gehad dat in leeftijd iets dichter bij hem stond. Liefst ook een katholiek en Belgisch kindje. Het is misschien raar om te zeggen, maar Remi was voor ons alles wat we eigenlijk niet hadden gevraagd: een Fransman, een islamiet, een baby van 3 maand jong. Maar toen hoorden we het verhaal van dat kindje in crisis, we kregen zijn foto te zien en dan smelt je. Dan maakte het eigenlijk niet veel uit welke nationaliteit hij had. Dat was een schat van een kind en dat is hij nog altijd. Wij hadden ervoor gekozen om een kindje op lange termijn te hebben. Een lange termijn is vanaf 6 maand, maar het kan na 8 maand al afgelopen zijn. Garantie voor langer kunnen ze niet bieden.
Hoe gaan jullie daar mee om?
Hans: Als pleegouder heb je veel plichten en weinig rechten. Maar weerom, het is bij ons een atypische situatie. De papa is praktisch onmiddellijk uit beeld verdwenen. Hij heeft Remi trouwens niet erkend. De mama is terug naar Parijs gegaan en na een 2 à 3-tal bezoekjes nooit meer teruggekomen. De biologische ouders zijn echter de mensen die de beslissingen nemen over welke opvoeding hun kind moet krijgen, naar welke school het moet gaan, over de medische zorgen, enz. Op vraag van ons heeft Pleegzorg daarom contact opgenomen met de jeugdrechter. Die heeft in zijn oneindige wijsheid het ouderlijk gezag aan ons toegekend, wat heel uitzonderlijk is. Pleegouders krijgen normaal gezien nooit het ouderlijk gezag. Als de biologische ouders uit beeld verdwijnen, wordt er gewoonlijk een voogd aangesteld. Meestal is dat een advocaat omdat men iemand wil die enkel en alleen naar de belangen van het kind kijkt. Maar door het feit dat Remi ondertussen al 5 jaar bij ons was en wij hem een stabiele situatie gaven, werd het ouderlijk gezag onmiddellijk aan ons toegekend. Dat betekent dat wij hem o.a. ook hebben kunnen laten dopen, hem zijn eerste communie hebben kunnen laten doen, hem christelijk hebben kunnen opvoeden.
Hoe is jullie eigen zoontje omgegaan met de komst van Remi?
Pascaline: Guust en Remi zijn echt twee broers. De jongste kijkt op naar de oudste. Die is dan soms ook een voorbeeld in de minder positieve dingen. Ze kunnen elkaar niet luchten of zien, maar ze kunnen ook niet zonder elkaar. En als er iets is, dan zie je dat ze echt voor elkaar opkomen. Ze zullen het misschien niet zeggen, maar ze zien elkaar doodgraag.
Wat kan je als goede raad meegeven voor mensen die overwegen om pleegouder te worden?
Hans: Bezint eer ge begint en zorg vooral dat je als koppel sterk in je schoenen staat. Je krijgt een pleegkindje, maar je krijgt er heel de entourage bij. En dat mag je niet onderschatten. Zeker ook de contacten met de biologische ouders. Als ’s nachts om drie uur een papa of mama stoned aan je deur staat die het kind wil komen halen, dan moet je daar ook mee kunnen omgaan. Zorg dat je daar als koppel tegen bestand bent en dat jouw eigen kinderen daarin begeleid worden. Want als je een kindje in huis krijgt dat een weekend weg is geweest en in niet-optimale omstandigheden ergens is verbleven, dan gaan ook de broers en zussen daar last van hebben.
Pascaline: Maar wat je ervoor terugkrijgt, dat is zo immens mooi. De slogan van Pleegzorg is: ‘Je thuis delen, verrijkt je leven’, en dat is écht zo. Of dat kind nu uit je eigen buik komt of niet, de liefde groeit en op een bepaald moment wordt dat onvoorwaardelijke liefde, zoals dat bij je eigen kind is. Ik zou het onmiddellijk opnieuw doen.
Lieven Defour
(n.v.d.r. Om privacy redenen werd in dit artikel de fictieve voornaam ‘Remi’ i.p.v. de reële voornaam gebruikt)
Pascaline: ‘Onze zoon Guust en pleegzoon Remi zijn onafscheidelijk’ © Pascaline Salembier
