MARIA LICHTMIS
Vorig weekend en ook volgend weekend zijn er vieringen in onze kerken waarop jonge gezinnen met hun gedoopt kindje uitgenodigd zijn om samen met ons te danken voor zo een mooi gebeuren. Twee weken zullen er op de voorpagina daarom foto’s zijn van die vieringen. Daarnaast komen er ook twee artikels. Vandaag wordt uitgelegd wat we net vieren op dit feest, volgende keer beluisteren we hoe op één plaats in onze pastorale eenheid dit feest wordt voorbereid en gedragen.
In de schoot van het joodse geloof krijgen we een christelijk feest.
De verhalen over Jezus als kind zijn alleen genoteerd bij de evangelisten Mattheüs en Lucas. Lucas is de enige die dit gebeuren vertelt. Alle evangelies zijn geschreven op zo een manier dat ze wat ze zeker willen vertellen duidelijk wordt over het hele evangelie. Zo staat het bezoek van de wijzen uit het Oosten enkel bij Mattheüs omdat die Jezus beschrijft als de nieuwe koning. Lucas schrijft voor alle mensen en ziet Jezus als het licht voor ieder mens. We vinden de tekst over de opdracht in de tempel bij Lucas in hoofdstuk 2.
Joodse gebruiken.
Volgens de Thora (de geschriften en de wet) van Mozes moesten de ouders op de veertigste dag met hun pasgeboren kindje naar de tempel gaan. De vrouw moest dan een offer brengen, een lammetje of een koppel duiven. De priester droeg dit offer op en dan werd de vrouw weer rein. In de veertig dagen ervoor mocht ze niets aanraken wat rein was. (Leviticus 12)
Het was ook zo dat de gezinnen waar er een eerste zoontje werd geboren, dat dit kind aan God werd toegewijd. Dit om te gedenken dat het volk van Israël gered werd uit Egypte. Denk hierbij aan de tiende plaag waarin alle eerstgeborenen stierven en waarin de joden bleven leven. (Exodus 13)
Een joods verlangen gebeurt in Jezus.
In de hele tekst zijn er stukjes tekst letterlijk overgeschreven uit het oude testament. Vooral de profeten Jesaja en Jeremia worden geciteerd. Het is namelijk zo dat al in het oude testament gesproken wordt over iemand die zal komen die een licht zal zijn voor iedereen. Er is een groot verlangen naar een redder van Gods wege. Wij, christenen herkennen in Jezus die redder.
Maria Lichtmis of Opdracht van de Heer?
De vroegste verwijzing naar dit feest vinden we in de vierde eeuw, maar dan wel in het Oosten. Onze voorouders waren nog niet bekeerd. Het werd toen gevierd op 14 februari, 40 dagen na Drie koningen. Dat werd verplaatst naar 2 februari, 40 dagen na Kerstmis. In die tijd al werd het gevierd met een processie van licht, een verwijzing naar vers 12 “een licht dat voor de heidenen straalt”.
Het joodse gebruik om het kindje naar de tempel te brengen en te danken om dit nieuw leven, om dit leven op te dragen aan Gods goedheid is nog altijd voor ons heel zinvol. Maar in dit opdragen zien we in het evangelie van Lucas ook een andere betekenis: Daar wordt al duidelijk wie Jezus is. Hij zal toekomst brengen, “licht voor ieder”. En dat zal niet altijd zo gemakkelijk gaan. Maria zal ook verdriet en pijn kennen. Het zal zijn alsof een zwaard haar ziel doorboord”.
Als er in het oude testament gesproken wordt over de vrouw, dan wordt er dikwijls de gelovige gemeenschap, de joden, bedoeld. Maria wordt door christenen ervaren als de moeder van de gelovigen, de christenen. Zo kwam later Maria meer op de voorgrond te staan en kregen we de naam “Maria Lichtmis”, het werd een feest voor Maria, zelfs een mysterie om te bidden in de rozenkrans.
Vandaag spreken we officieel terug over de “opdracht van de Heer”. Jezus en wie Hij is komt terug centraal te staan. We vieren dus dat Hij licht brengt in ons leven, dat Hij ons dichter brengt bij God. We vieren dat in het geloven en navolgen van Jezus’ boodschap redding is. In het relaas over hoe Jezus in de tempel door zijn ouders werd opgedragen zien we de opdracht van wie Hij is.
Waarom zit er 40 dagen tussen Kerst en dit feest?
Het getal 40 heeft de betekenis gekregen van zowel verlangen, verwachten als verwerken. Er is de veertigdagentijd vóór Pasen, het feest van Hemelvaart na Pasen. Je hebt de 4 weken advent vóór Kerst en de 40 dagen na Kerst om dit feest te vieren. Wat Kerst echt betekent wordt pas duidelijker met het inzien dat Jezus de redder is, licht voor de hele wereld.
Waarom pannenkoeken?
Er waren twee momenten in het jaar waarbij mensen soms voor een ander boerenhof gingen
werken: op 11 november en op 2 februari. Op beide avonden, St. Maarten en Lichtmis, is er een bakmoment…
