Ook omdat ik een foto ervan heb, is de herinnering mij levendig bijgebleven. Toen ik nog een kleuter was, maakte ik een belangrijke dag mee. Mijn tante, een zus van mijn moeder, legde haar plechtige professie als religieuze af, in de plaatselijke kloostergemeenschap. Aan de ene kant zaten de zusters, aan de andere kant onze familie. Hoe was mijn tante voor die gelegenheid gekleed? Ze droeg het lange witte trouwkleed van mijn moeder, de witte sluier inbegrepen! Omdat mijn tante wat langer en smaller was dan mijn moeder, had een naaister het bruidskleed wat aangepast. Het stond mijn tante als gegoten. In dat bruidskleed legde ze haar religieuze geloften af. Het leek heel feestelijk. En zeker mooier dan het lange zwarte kleed dat ze na de professie aantrok. Mijn tante in het trouwkleed van mijn moeder! Een professie in bruiloftskleed: het is mij als kleuter niet ontgaan.
Wat is er de voorbije decennia met het religieuze leven gebeurd? Mijn tante is er nog, de negentig jaar voorbij. Gelukkig maar. En dat lange zwarte kloosterkleed is al ruim vijftig jaar vervangen door gewone kledij. Het doet me denken aan een woord van Jezus, dat ik ook heb gebruikt in mijn vastenbrief voor dit jaar. Op zekere dag zegt Jezus: “Kunnen bruiloftsgasten soms vasten zolang de bruidegom bij hen is? Zolang ze de bruidegom bij zich hebben, kunnen ze niet vasten. Maar er zullen dagen komen dat de bruidegom van hen is weggenomen, en dan, op die dag, zullen ze vasten” (Mc 2, 18-20).
Een bruidegom en een bruiloftsfeest: het is een beeld dat Jezus graag gebruikt. Het is een beeld dat ook de Kerk graag gebruikt, niet enkel in verband met het huwelijk, maar ook in verband met het religieuze leven. Het religieuze leven is meer dan een dienstverlening of een arbeidscontract. Het is een verbintenis uit liefde en voor het leven. Dát is de kern van het religieuze leven. Waar de liefde voor Jezus hoog staat, bloeit het religieuze leven vanzelf op. Waar de liefde voor Jezus laag staat, vermindert het weer vanzelf.
Zo zou je kunnen kijken naar het sterk verminderde aantal religieuzen vandaag. Het is als een vastentijd in het religieuze leven. Een vasten “omdat de bruidegom van hen is weggenomen”. Jezus is er nog wel als bron van inspiratie, als wegwijzer en gids, als man van vrede en verzoening, als teken van hoop. Hij is er nog als zaaier, als herder, als genezer, als kritische stem, als gastheer. Maar is Hij er ook nog als bruidegom? Als de meest geliefde, aan wie men zijn leven wil toevertrouwen. Als de enige ware, aan wie men zich helemaal wil geven. Daar wringt vandaag het schoentje, in onze westerse christenheid. Jezus is er nog wel, maar niet langer als bruidegom. Het witte bruidskleed blijft in de kast hangen. En jawel, voor de Kerk is dat als een vastentijd.
Alles is in beweging. En beweging heeft met ritmes en tijden maken. Op en neer. Versneld en vertraagd. Winter en zomer. Wie leeft, moet tegen die beweging kunnen. Zo gaat het ook met het religieuze leven in de Kerk. Uiteraard zijn we alle religieuzen dankbaar voor de vele taken die ze in ons bisdom vervullen, vaak ongezien. En vaak ook met weinig publieke waardering. Echter, we zijn hen het meest dankbaar voor het witte bruidskleed dat ze ooit aantrokken, uit liefde voor Jezus. Hún bruidegom en ónze bruidegom. Zonder die liefde kan de Kerk niet bestaan. Of zou ze verwateren tot een grote organisatie, heel nuttig en goed georganiseerd, maar niet als een verbintenis tussen geliefden. Hij met ons en wij met Hem.
+ Johan Bonny
Lees meer in ‘Relevant’.
Abonneren kan via abonnementen.relevant@kerknet.be. Info op www.relevant-bisdomantwerpen.be.
Een abonnement kost 25 euro. Een los nummer kost 10 euro.
Info op 03 202 84 30.
