Grijs of zilver?
"Nu ik oud word nu mijn kracht mindert, laat me niet alleen." (Psalm 71, 9).
“Gij gaat u toch niet begraven in een woon-zorgcentrum zeker?”, reageerden een aantal mensen, toen ik 24 jaar geleden in een ‘rusthuis’ begon te werken. Het zegt veel over hoe er doorgaans naar ouderen en woon-zorgcentra gekeken wordt. Ja, ik had genoeg gestudeerd om in andere ‘meer uitdagende’ pastorale sectoren aan de slag te gaan. En toch …, ouderen hebben me altijd geboeid.
Het geluk van de verzilvering
Waarom? Misschien omdat ik, als jongste van zeven, oudere ouders gewoon was – moeder was 45 toen ik geboren werd. Maar er zijn nog heel wat dingen die me aantrekken in ouderen. Zoals de kleine en grote levenswijsheid. Want ja, ouderen hebben heel wat meegemaakt. Velen delen met plezier hun wijsheid, vaak zonder het te beseffen, en zijn op die manier heel betekenisvol voor wie die levenservaring nog niet heeft. Jammer genoeg wordt dat zo weinig gezien en gehoord. Daarom zeg ik vaak in de vieringen: “Laat je niet aanpraten dat júllie het probleem van de vergrijzing zijn. Jullie zijn het geluk van de verzilvering!” Ook al gaan er veel publieke en private middelen naar de ondersteuning van ouderen, toch mogen we hen wat meer waarderen en naar waarde schatten.
Daarnaast zijn vele ouderen een en al vraag naar verbinding. Naar vriendschap. Die ze trouwens vaak gul uitstrooien als je een stap zet in hun richting. Verbinding die we maatschappelijk zo hard missen. Voor mij betekent dat ook: ook de verbinding met ‘Ik-zal-er-zijn-voor-jou’.
Als oudere heb je minder en minder te bewijzen. Je hebt niet langer een status dankzij je titel, je diploma, je bezit, je schoonheid. Je hebt ‘status’ door wie je in weer en wind geworden bent. Dat maakt het voor mij als pastor juist zo mooi. Ik mag in weer en wind meegaan. In het mooie, en in het lastige. In het vinden van zin, en het verliezen ervan. In de momenten dat God – of Maria of … – een grote houvast is. Of net niet (meer). Samen met een oudere terugblikken op het leven, op wat mooi was, op de gebroken dromen, op geluk en ongeluk. Samen naar de toekomst kijken. En net omdat ik pastor ben, heeft dat ‘samen’, dat ‘gezien worden’ en dat ‘ertoe doen’ een gelovige kleur die vertrouwen geeft. Ik voel het in tal van ontmoetingen. Het speelt mee in de ziekenzegeningen, waarna mensen doorgaans heel rustig worden, verzoend met de dood, en ergens in het weten dat ze goed thuiskomen.
Geven en ontvangen
Als pastor mag ik heel veel krijgen. Ik mag me voeden aan het gelovige vertrouwen van onze ouderen. Vriendschap geven ze gul. En wijsheid. En ook collega’s en de filosofie van het woon-zorgcentrum voeden me met hun eenvoud (geen dingen ‘opblazen’), liefde (genereuze betrokkenheid), gastvrijheid (openheid).
Als pastor mag ik geven. In gesprekken waarin ik samen met een oudere scherp probeer te krijgen waar hij of zij mee zit. In de nabijheid met ouderen met dementie en hun familie. In de samenwerking met collega’s. In de liturgie, waarin ik het leven probeer te voeden. De eeuwenlang doorleefde ervaringen van zoekende gelovige mensen bieden heel wat inspiratie voor de ervaringen van nu, net omdat ze zo diepmenselijk zijn.
Dat alles mag ik verbinden met dat grote, fantastische verhaal van mensen met God. Die (naar mijn aanvoelen) met tedere ogen kijkt. Die niet veroordeelt. Die supportert. Die ons alle vrijheid geeft om onze eigen weg te gaan. Die ons opzoekt en ons uit de angst of wanhoop haalt. Die ons optilt wanneer we niet meer kunnen.
Zilver geeft veel voldoening
Pastor-zijn geeft me erg veel voldoening. Ook al betekenen we als pastor op maatschappelijk vlak – en jammer genoeg vaak ook in kerkelijke context – weinig tot niets, ik ben erg gelukkig dat ik als pastor op weg mag gaan met ouderen en collega’s. En dat in een heel fijne organisatie – de Zorggroep Zusters van Berlaar – die warme zorgzaamheid en doordachte innovatie in haar genen draagt.
"Laat Gods licht en warmte in u branden.
Elke dag wordt gij geroepen om voor de mensen klaar te staan met de Heer in uw hart en in uw handen"
(uit de constituties van de zusters van het Heilig Hart van Maria van Berlaar).
Bart Fivez
pastor in woon-zorgcentrum Sint-Margaretha Holsbeek
Lees meer in ‘Relevant’.
Abonneren kan via abonnementen.relevant@kerknet.be. Info op www.relevant-bisdomantwerpen.be.
Een abonnement kost 25 euro. Een los nummer kost 5 euro.
Info op 03 202 84 30.
