Alles heeft zijn tijd
“Alles heeft zijn uur, alle dingen onder de hemel hebben hun tijd” en
“Alles wat Hij doet is goed op zijn tijd; ook heeft Hij de mens besef van duur ingegeven, maar toch blijft Gods werk voor hem vanaf het begin tot het einde ondoorgrondelijk”
(Prediker 3, 1 en 11).
Het lijkt wel gisteren dat ik onwennig mijn eerste stappen voor de klas zette. In realiteit blijkt het meer dan tien jaar geleden te zijn. Tien jaar van leren en proberen. Van collega’s en leerlingen leren kennen, zien komen en gaan. Tien jaar vol hoop dat ze iets meenamen uit de lessen, de gesprekken, de ervaringen die we deelden. Dat ze het net zo waardevol vonden als ik. Ondertussen werden sommige oud-leerlingen collega’s. De tijd staat niet stil.
Zelf geef ik voornamelijk les aan leerlingen uit de derde graad van het secundair onderwijs. Ook voor hen staat de tijd niet stil. Meer nog. Er breekt zelfs een heel nieuwe tijd aan: het werkveld of het studentenleven. Een nieuw avontuur waarin ze steeds meer groeien in zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Het échte leven. De meesten kijken er vol verwachting naar uit.
Het is in die context dat de tekst van Prediker aan bod kwam in de les. We stonden stil bij verleden, heden en toekomst. Want tijd is een woord dat in ons leven alomtegenwoordig is, in ontzettend veel contexten gebruikt wordt en tegelijk erg ongrijpbaar is. Tijd is relatief. Soms lijken dingen ellendig lang te duren, terwijl andere in een vingerknip voorbij lijken te zijn. Nochtans gaat de tijd steeds in hetzelfde ritme voorbij. En wat voorbij is, komt niet meer terug.
We stonden stil bij eerdere keuzes die ze in hun leven gemaakt hebben. En hoe hun leven er had kunnen uitzien indien ze andere keuzes gemaakt hadden. Een andere studierichting, een andere vrijetijdsbesteding, mogelijk zelfs andere vrienden. In hun ogen lijkt het gek dat het leven ook anders kon lopen. Daarom niet beter of slechter, maar wel ánders. Wie of wat bepaalt dat? Maakten ze keuzes uit vrije wil? Of voelden ze hierin de hand van God en dienen we een groter doel? Voor de meesten lijkt het idee van voorbestemming erg abstract. Hun gevoel of interpretatie van vrije wil valt niet (altijd) te rijmen met een goddelijk plan. Al vonden ze het interessant om hun leven vanuit dat perspectief te (her)bekijken.
Het concept ‘tijd’ roept bij leerlingen verschillende associaties op. Opvallend waren de tegenstrijdige uitspraken ‘time is money’ versus ‘tijd is kostbaar’. Onze samenleving dwingt ons in een spreidstand van prestatie- en werkdruk enerzijds, en vertragen en genieten anderzijds. We horen steeds meer geluiden dat dicht bij jezelf blijven belangrijk is. Dat je op tijd rust moet nemen, voor jezelf moet zorgen en moet genieten van de kleine dingen in het leven. Anderzijds zetten de stijgende prijzen, de werkdruk, de invloed van sociale media op onze fear of missing out … ons ertoe aan – pushen ze ons soms zelfs – om alles uit het leven te halen. Work hard, play hard lijkt wel het motto. Het streven naar evenwicht daarin is essentieel. Bewust omgaan met je tijd is een goede, maar geen evidente oefening. Want voor alles is er een tijd, als je er tijd voor maakt.
Leerlingen zien ook de hoopvolle boodschap in de tekst. Het leven is een rollercoaster, ook mindere momenten horen erbij. Gelukkig wisselen goede en minder goede momenten elkaar af. En zelfs in de grootste duisternis is er steeds een lichtpuntje te vinden. Alles van het leven mag er zijn. Het maakt hen dankbaar voor de tijd die we krijgen en het leven dat we mogen leven.
Het schooljaar loopt ten einde, de tijd van hun leven lonkt. Ze kijken uit naar de volgende levensfase. Sommigen hebben al een duidelijk toekomstbeeld. Anderen zijn nog zoekende en berusten in het idee dat tijd (God?) raad zal brengen. Hoe dan ook, de mogelijkheden lachen hen toe. Wanneer de tijd rijp is, springen ze hun toekomst tegemoet. Hopelijk komen we elkaar op een later moment terug tegen. Als God het wil. Als onze vrije keuzes ons opnieuw bij elkaar brengen. Time will tell.
Dorien Verelst,
godsdienstleerkracht bij de Vrije Sint-Lambertusschool in Westerlo
Lees meer in ‘Relevant’.
Abonneren kan via abonnementen.relevant@kerknet.be. Info op www.relevant-bisdomantwerpen.be.
Een abonnement kost 25 euro. Een los nummer kost 10 euro.
Info op 03 202 84 30.
