Het was spannend tot op het allerlaatste moment. Een week eerder had ik nooit durven te denken dat het door zou gaan. Wat het juist zou worden, was eigenlijk ook niet duidelijk. Het begon met de vraag van N. uit de vrouwenafdeling van de gevangenis van Antwerpen, de ‘Begijnenstraat’. Of we misschien net als vorig jaar een iftar-maaltijd zouden kunnen organiseren.
"Geef gij hun maar te eten”
(Marcus 6, 34-44)
Ik legde haar uit dat ik geen moslimconsulente ben. De nood om samen te komen ter gelegenheid van een religieus feest voelde ik wel sterk aan. Alle dagen lijken immers hetzelfde in de gevangenis. De eentonigheid wordt nu en dan verbroken door de ‘wandeling’, een gesprek met een of andere dienst of een lesmoment. Voor het overige zit je ‘op cel’, alleen, met twee of met drie. Een van de dingen die vrouwen in detentie erg missen, zijn de typische gezins- en familiemomenten. Nu wou het lukken dat onze veertigdagentijd dit jaar een deel overlapt met de periode van ramadan, de islamitische vasten. Met een groepje vrouwen hadden we al een activiteit rond de christelijke vasten georganiseerd. Maar ik begon te dromen ...
Zou het niet fantastisch zijn om een gemeenschappelijke activiteit op touw te zetten met alle vrouwen rond die sterke tijd van het jaar?
Nu moet je weten dat het geen sinecure is om een activiteit te organiseren in de gevangenis. Ik besefte goed dat ik me het een en ander op de hals haalde. Voor elke beweging, voor elk voorwerp, voor alles wat je doet en wat niet je dagelijkse werk is, dien je toestemming te vragen. Daarenboven moest ik ook nog mijn islamitische collega zover krijgen om mee te werken. Want één ding stond voor mij als een paal boven water: het moest een activiteit worden voor álle vrouwen.
Het werd een over-en-weer-ge-e-mail om u tegen te zeggen. Maar geloof het of niet: er gingen deuren open, er werden tafels versleurd en versierd, er werden onvermoede talenten aangeboord en er gebeurde iets met de gezindheid op diezelfde vrouwenafdeling. Er werden mooie boodschappen tegen muren en ramen geplakt. ‘Zalige Pasen’ hing zusterlijk naast ‘Eid Moubarak’. Ondertussen kwamen er ook herinneringen naar boven. Wat betekende vasten en ramadan voor elk van hen?
Tegen de avond vervoegde moslimconsulente Zozan ons met veel eten, ingezameld bij verschillende weldoeners in het Antwerpse. Ik bracht chocolade paaseieren mee. Het feest kon beginnen. De vrouwen hadden er alles aan gedaan om er op hun paasbest uit te zien. Ook dat is in de omstandigheden van een detentie niet vanzelfsprekend. Iedereen verwonderde zich over de mooi versierde feesttafel en het buffet.
Terwijl we daar zo bijeenwaren in onze kapel, legden we uit hoe elke godsdienst de vasten interpreteerde. Enkele vrouwen namen het woord en vertelden waarvoor ze dankbaar waren en waar ze op hoopten. Wensen en een zegen werden uitgesproken. Zelfs de vrouwen van de bewaking lichtten heel even een tipje van hun sluier ... Iemand van de directie nam plaats tussen de vrouwen aan tafel. Kleine wonderlijke gebaren die voor die vrouwen een wereld van verschil maakten.
Voor enkele uren leken we een vrolijk gezelschap dat samen iets moois vierde. Volkomen normaal in de buitenwereld, maar buitengewoon speciaal binnen de dikke muren van de gevangenis. Brood werd gebroken, het leven werd gedeeld. We werden brood voor elkaar. In die uiterst moeilijke omstandigheden waarin mensen door een diep dal gaan en zichzelf tegenkomen in de eenzaamheid van een cel, mochten we elkaar ontmoeten alsof er geen muren en geen tralies waren.
Er was nog heel wat eten over. Dat werd verdeeld onder wie niet aanwezig konden zijn. Die avond was de kapel even het toneel van een wonderlijk gebeuren van deelbaarheid en eensgezindheid. Het ging in een oogwenk voorbij. Samen ruimden we op. En de kapel werd weer gewoon de kapel.
Marianne Van Geert,
aalmoezenier in de gevangenis van Antwerpen
Lees meer in ‘Relevant’, het magazine van het bisdom Antwerpen.
Abonneren kan via abonnementen.relevant@kerknet.be. Info op www.relevant-bisdomantwerpen.be.
Een abonnement kost 25 euro. Een los nummer kost 10 euro.
Info op 03 202 84 30.
