Geloof, hoop en liefde: we noemen ze de drie ‘goddelijke deugden’. Zijn dan niet alle deugden een beetje goddelijk? Toch wel. Ook soberheid, eenvoud, rechtvaardigheid, trouw, barmhartigheid of solidariteit hebben met God te maken. Wat is dan het verschil? Dat die laatste vooral onze relatie met onszelf, met anderen of met de schepping betreffen. De eerste drie – geloof, hoop en liefde – betreffen vooral onze relatie met God. Ze staan op God gericht, of ze komen van God. Ze verbinden ons met God. Ze zouden weinig zin hebben, indien God ze geen inhoud gaf. Daarom hoor je die woorden het meest in een gelovige context.
Duizend plannen
Zo is het zeker met de hoop. Ongetwijfeld is er veel waarop we hopen voor onszelf, voor anderen of voor de wereld. Veel waarnaar we verlangen. Veel projecten om te realiseren. Veel dromen om waar te maken. Het onderscheidt ons, mensen, trouwens van de dieren: dat we duizend plannen in ons hoofd hebben. Dat we niet enkel leven in het heden, maar ook in de toekomst. Dat we van een ‘plan’ of een ‘project’ onze maatstaf maken. Dat we het heden kunnen laten staan voor de toekomst. Hoop geeft energie en hoogte, zoals warme lucht aan een luchtballon. Zonder hoop loopt een mens leeg, zoals een luchtballon zonder warme lucht terug neerdaalt op de grond.
Hopen of dromen?
Wat is het verschil tussen hopen en dromen? Voor een droom staat niemand borg. Als je wakker wordt, lig je of sta je er weer alleen voor. Je droom is van niemand. Hij is zelfs maar gedeeltelijk van jezelf. Hij komt meer uit je onderbewustzijn dan uit je bewustzijn. En daarom zijn de meeste dromen ook bedrog. Niet omdat ze je bedriegen, maar omdat niemand ervoor instaat.
Met de hoop is het anders. Wie gelooft in God en Hem liefheeft, vertrouwt erop dat God borg staat voor wat Hij met deze wereld voorheeft. Dat Hij zijn beloften waarmaakt. Het zou geen zin hebben om te spreken over het ‘rijk van God’, indien God niet borg zou staan voor zijn rijk. Indien we onze hoop niet op Hem zouden bouwen.
Pelgrims van hoop
Paus Franciscus koos Pelgrims van hoop als thema van het Heilig Jaar 2025. Geen jaar van het geloof, geen jaar van de liefde, maar een jaar van de hoop! Het is een mooie en sterke keuze. Om te zien hoeveel hoop in deze wereld verloren gaat, hoef je maar het dagelijkse nieuws te volgen. Wie een beetje weemoedig van aard is, heeft alle reden tot pessimisme: uitdijende oorlogen, ontregelde natuurverschijnselen, stijgende armoede en ongelijkheid, talmende politici, en zo meer. Het is een lange lijst, die mensen soms doet twijfelen aan de toekomst. Zouden we nog wel een kindje op de wereld zetten? De hoop is niet blind. Ze hoort en ziet dat alles. Echter, ze haalt haar vertrouwen niet van beneden, maar van boven. Zolang God met ons onderweg is, mogen we met Hem onderweg zijn. Zolang Hij onze toekomst is, weten we waarheen onze wegen leiden. En kunnen we blijven stappen, ook al is de weg soms donker en eenzaam. Hoop doet leven. Hoop doet stappen. Hoop doet volhouden.
En ‘plekken van hoop’ zijn er ook bij ons. Veel zelfs. Plekken die mensen doen leven. Die goesting geven om stappen vooruit te zetten. Die kracht geven om het vol te houden. Die ‘plekken van hoop’ mogen in 2025 wel eens in de schijnwerper staan. Ze verdienen het. Ik neem me voor om er in dit Jubeljaar van de Hoop er enkele te bezoeken.
+ Johan Bonny
Lees meer in ‘Relevant’.
Abonneren kan via abonnementen.relevant@otheo.be.
Info op www.relevant-bisdomantwerpen.be. Een abonnement kost 45 euro. Een los nummer kost 15 euro. Met een steunabonnement van 75 euro steek je ons een hart onder de riem. Een los nummer kost 15 euro.
Info op 03 210 08 30.
