In september vragen we elkaar steevast: “Ben je er deze zomer even uit geweest?” Doorgaans kunnen we antwoorden: “Gelukkig wel!” Even uit de agenda, het ritme, de club van het hele werkjaar. Daartoe dient trouwens de vakantie. Echter, stel je voor dat we elkaar per 1 september zouden vragen: “Ben je er deze zomer even in geweest?” Niet ‘uit’ maar ‘in’. Het verbaasde antwoord zou meteen zijn: “Waarin? Wat bedoel je?” Toch is het geen onzinnige vraag. Je was er maar even ‘uit’, indien je minstens even lang ergens anders ‘in’ bent geweest. Net dat maakt dat je er echt even ‘uit’ bent. En dat je na de zomer anders bent, dan voordien.
In Nigeria
Ik ben er deze zomer even ‘in’ geweest. Waarin? In Nigeria, op bezoek bij de aartsbisschop van Onitsha, mgr. Valerian Okeke. Van die bisschop ontvingen we twee priesters, Callistus Okponenwu en Emmanuel Ikeobi, beiden werkzaam in het vicariaat Antwerpen. Priester Callistus vergezelde me.
Ik kwam er echt even ‘in’: in het klimaat, in de samenleving en in de kerkgemeenschap van West-Afrika. Ik mocht deelnemen aan de wijding van negen nieuwe priesters en aan de inwijding van een nieuwe parochiekerk. Ik bezocht drie grote scholen of colleges, waar ik directie, leerkrachten en leerlingen kon ontmoeten. Ook kwam ik in het grootste ziekenhuis van de stad. En ik bezocht de familie van onze priesters. Het is een massieve ervaring van verschil, op alle punten van het dagelijkse leven. Overal was ik de enige blanke. Niet de anderen waren de uitzondering, maar ik! Amper twee blanken heb ik ontmoet: een vrouwelijke arts uit Hongarije die vrijwilligerswerk doet in Onitsha en een Amerikaanse pater die in Lagos het vliegtuig nam. Tegelijk mis je ook wel wat. Alles wat het decor en het draaiboek van mijn dagelijkse leven in Antwerpen uitmaakt. Je bent maar even ‘in’ Afrika, omdat je ‘uit’ Europa bent. En dan is alles nog relatief ... Mijn terugvlucht was immers geboekt en mijn vertrek verzekerd.
Heineken
En toch. Hoe verschillend beide continenten en culturen ook zijn, ik had voortdurend ervaringen van gelijkenis en overeenkomst. Het begon al met de digitale communicatie. Zowat elke Nigeriaan die ik ontmoette, had een smartphone in de hand. Digitaal verbonden met een netwerk van familieleden en vrienden, lokaal en internationaal. Ieder weet en volgt alles wat zich wereldwijd afspeelt. Laatstejaars van de humaniora kijken met dezelfde verwachting en ambitie uit naar hoger onderwijs, naar de universiteit en naar een professionele loopbaan, in binnen- of buitenland. Priesters studeren aan buitenlandse universiteiten om hun Kerk en samenleving in wereldverband te laten meespelen. En wanneer ik dorstig was, kon ik in de koelkast een Hollands Heineken vinden (bij gebrek aan een Vlaamse Stella). Gelijkenis en verschil: ze doorkruisen elkaar permanent, zowel daar als hier.
Verbrede horizon
Inmiddels ben ik terug thuis. Ik zit aan mijn computer in mijn kantoor. Ik doe weer mijn gebruikelijke taak, met mijn vertrouwde medewerkers, voor mijn eigen bisdom. Wat ik meemaakte in Nigeria draag ik mee: als een verbrede horizon, als een ervaring van verbinding en solidariteit, als een bevraging van mijn westerse zekerheden of vooroordelen, als een bevestiging dat christen-zijn geen grenzen kent van land of volk.
En ja: ik voel me na de zomer anders dan voordien. Ik ben er even ‘in’ geweest!
+ Johan Bonny
Lees meer in ‘Relevant’.
Abonneren kan via abonnementen.relevant@kerknet.be. Info op www.relevant-bisdomantwerpen.be.
Een abonnement kost 25 euro. Een los nummer kost 5 euro.
Info op 03 202 84 30.
