Een vreugdevolle, uitgelaten, inspirerende en verbindende week was het, de zeventiende editie van de Wereldjongerendagen, de voorbije zomer in Lissabon. In schril contrast met de soms uitbundige menigte werd ook snel duidelijk dat deze generatie jongeren met een missie naar de Portugese hoofdstad was afgezakt: aan de wereld tonen dat ze willen samenwerken aan maatschappelijke opgaven.
Deze jonge mensen willen dat er rekening gehouden wordt met hun toekomst. Ze hebben meer dan een mondje mee te praten over geestelijke gezondheid en eenzaamheid, geweld en angst, de ecologische crisis, de waardigheid van werk en werknemers en jeugdwerkloosheid, misbruik en verslaving, en de minder mooie kanten van de sociale media. Een stevige waslijst, maar dat mag ons niet verbazen in wat velen, onder wie paus Franciscus, een verandering van tijdperk noemen. Dat veroorzaakt angst en onzekerheid, bij jongeren evenzeer als bij volwassenen.
Jongeren merken bovendien maar al te goed dat er iets schort aan onze collectieve aanpak van die uitdagingen. Lissabon was een week lang een veilige broedplek om te voelen dat het oplossen van complexe vraagstukken begint met zin te geven aan ons bestaan en dat we daarvoor op elkaar zijn aangewezen, ook op mensen die er misschien heel anders over denken dan wijzelf. Jongeren vragen om machtspelletjes en interpersoonlijke conflicten achter ons te laten en dringend samen actie te ondernemen.
Kijk bijvoorbeeld naar de crisis in de Kerk. Eigenlijk beseffen we allemaal heel goed dat het anders moet. Waarom zou het enthousiasme over de synode anders zo groot zijn? Maar zolang we onszelf wijsmaken dat het moeilijk, al te moeilijk, is om structuren te veranderen, blijven we cruciale hervormingen voor ons uitschuiven. Dat geldt evengoed voor onze omgang met migratie, de aanpak van de klimaatverandering en ons al te vaak kreupele politiek systeem.
Rise up!
Toch zit er absoluut ook een kracht in de crisis. Dat we ons kwetsbaar voelen, en dat steeds nadrukkelijker durven of zelfs moeten toegeven, kan ons leren om opnieuw op elkaar aangewezen te zijn en naastenliefde te betonen. Bekommerdheid en bezorgdheid kunnen dan weer energie opwekken om inspanningen te leveren die we anders niet zouden opbrengen. Het kan het ik boven zichzelf laten uitstijgen en een wij laten ontstaan. “Rise up!”, vroeg de paus in de aanloop naar de Wereldjongerendagen. Sta op! In Lissabon was sterk te voelen dat die energie om op te staan bij de jonge generatie aanwezig is.
Op de Wereldjongerendagen demonstreerden onze jongeren dat zaken die we als samenleving onmogelijk achten, helemaal niet zo moeilijk zijn. Ze tonen een grote bereidheid om verschillen te verkennen, te beluisteren en te aanvaarden. Ze aarzelen niet om zich kwetsbaar te tonen en om de kwetsbaarheid van anderen te koesteren. Ze munten uit in broederschap. Ze blijken flexibel, transformeren van het ene op het andere moment van dansende, zingende pelgrims naar een in gebed verzonken gemeenschap, zelfs met anderhalf miljoen samen op een plek. Is dat dan geen kritische massa, die een transformatie in gang kan zetten?
Charter
Meer dan we over jongeren te spreken, moeten we mét hen spreken. De samenleving heeft nood aan een soort jongerencharter: alle beslissingen die we maken, moeten we aftoetsen aan de impact op de volgende generatie. En meer dan we over hen te spreken, moeten we de talen van ontmoeting adopteren die op de Wereldjongerendagen centraal stonden en waar de jongeren van vandaag, pelgrims van hoop, op eigen kracht bij uitkomen. Dat is de taal van het hoofd, om helder na te denken over wat we voelen en doen. De taal van het hart, om diep geraakt te worden en te voelen. En de taal van de handen, om te doen wat we voelen en denken.
Sofi Van Ussel,
directeur IJD Jongerenpastoraal
De volledige tekst lees je in het magazine ‘Relevant’ van het bisdom Antwerpen.
Abonneren kan via abonnementen.relevant@kerknet.be. Info op www.relevant-bisdomantwerpen.be.
Een abonnement kost 25 euro. Een los nummer kost 10 euro.
Info op 03 202 84 30.
