“Zoals goede wijn die door de tijd is verrijkt en ons genot kan brengen, zo zijn oudere personen door de tijd op de proef gesteld wijs geworden en kunnen ze ons iets leren, stelt Trufin. Als Europeanen zijn we daar niet sterk in. Het valt ons moeilijk te erkennen dat ons leven schommelt tussen het doen en – vroeg of laat – het zijn en minder doen.” In die termen vat dr. Stefan De Smedt, voorzitter van de Belgische Medische Vereniging Sint-Lucas (cathmed.be), het standpunt samen van François Trufin, kaderlid van het woon-zorgcentrum van ‘les Petites soeurs des pauvres’ in België. Trufin sprak op het symposium over zorg voor mensen aan de rand van ons gezondheidssysteem dat de Vereniging Sint-Lucas eind vorig jaar in Leuven organiseerde.
Een voorval aan ter verduidelijking. “Tijdens een rondleiding in een kapel met een groep ouderen zag Trufin een oude man in een rolstoel genieten bij glas-in-loodramen. Het zonlicht bracht de kleuren in het raam tot leven”, duidt dr. De Smedt de metafoor. “Als glazenier heb je een actief leven en creëer je volop, maar als je als ambachtsman nooit de tijd neemt om je werk te aanschouwen, mis je iets. Wanneer je oud bent, ben je niet meer in staat om die ladder op te klimmen om die ramen te vervaardigen, maar kan je nog wel genieten van het wondermooie kleurenspel van het licht/Licht in die ramen.” Hij besluit: “Oudere mensen kunnen ons leren te beseffen waar het uiteindelijk op aankomt: het is goed om heel actief te zijn, maar als we zuiver in termen van rentabiliteit en permanente actie spreken, lopen we uiteindelijk met ons hoofd tegen de muur. Zij kunnen er ons op wijzen dat het belangrijk is om af en toe stil te staan, oor en oog te hebben voor elkaar en te genieten van wat we al realiseerden.”
De Smedt haalt ook een ander voorbeeld van Trufin aan. “Een man werd ontslagen door zijn werkgever na jaren hard en zinvol werk, omdat hij niet meer rendabel was. Daarop besloot de man om twee dagen per week als vrijwilliger aan de slag te gaan in een woon-zorgcentrum. Hij gaf zijn tijd aan de bewoners, en in ruil kreeg hij zingeving en meer perspectief. En hij realiseerde zich dat het dat is wat uiteindelijk telt”, aldus De Smedt. “Trufin omschrijft ouderdom als de schakel tussen onze menselijke tijd en de goddelijke tijd, (die we ons evenwel niet kunnen voorstellen op aarde). Het is eigenlijk een overgangsperiode om naar de eeuwigheid te gaan.”
Emotioneel geheugen
Tot slot wijst De Smedt er met Trufin op dat we evenmin mogen vergeten dat ons geheugen, ons zicht, ons gehoor, onze fysieke mogelijkheden … dan wel mogen achteruitgaan met de leeftijd, maar niet onze capaciteit om lief te hebben. “Zelfs mensen met dementie verliezen hun emotionele geheugen niet. Ze herkennen hun dochter of hun partner misschien niet, maar ze weten nog steeds dat ze veilig en geliefd zijn bij die personen. Dat die personen het goed met hen voorhebben. Dat vergeten ze niet.”
Lees meer in ‘Relevant’, het magazine van het bisdom Antwerpen.
Abonneren kan via abonnementen.relevant@otheo.be.
Info op www.relevant-bisdomantwerpen.be. Een abonnement kost 45 euro. Met een steunabonnement van 75 euro steek je ons een hart onder de riem.
Een los nummer kost 15 euro. Info op 03 210 08 30.