Voor een gevangenis staan, heeft iets confronterend. Binnen de muren worden mensen tegen hun wil vastgehouden. Dat is een pijnlijke gedachte. Je wenst het niemand toe. En toch ga je ervan uit dat het noodzakelijk is voor de veiligheid van de samenleving. Je loopt erlangs, denkt onwillekeurig even aan de mensen die daar in jouw naam en belang vastzitten en zodra je er voorbij bent, is die gedachte weg.
Bob Van den Broeck, administrateur-generaal Vlaams Agentschap Justitie en Handhaving,
lid Hoge Raad Justitie en gastprofessor Universiteit Antwerpen
Het is een luxe die ik vandaag als Administrateur-Generaal van het Agentschap Justitie en Handhaving niet meer heb. De gedachte zweeft niet even door mijn hoofd, maar blijft er permanent spoken. Sinds mijn bezoeken ‘in functie’ kan ik mezelf niet troosten met het idee dat mensen er zitten ‘voor de veiligheid van de samenleving’ en nog veel minder met het feit dat het ‘in mijn naam’ gebeurt. Als mens, Belg, kiezer en ambtenaar is er maar één gevoel dat eruit springt: we schenden op grote schaal mensenrechten en we geven er niet om. Dat is wat daarbinnen gebeurt ‘in onze naam’. En bovendien: wat daar gebeurt, maakt de samenleving niet veiliger. Het tegendeel is waar. Noem een front waarop het gevangeniswezen moet slagen en je hebt er meteen één genoemd waar het gefaald heeft.
Zeg nooit nooit, maar net zoals de meesten onder ons ga ik ervan uit dat ik nooit in de gevangenis beland. Dat is een overtuiging die je zelf grotendeels in de hand hebt. Je blijft aan de juiste kant van de wet staan. Ik heb het nooit echt als een grote uitdaging ervaren.
Dat gedetineerden daar niet in slagen, maakt hen ‘anders’. Ze zijn crimineel: een label dat een kloof slaat tussen ‘wij’ en ‘zij’ en dat ons ontslaat van al te veel empathie. En dat merk je overal in de publieke opinie. Ik weiger te geloven dat het wreedheid is. Het is onwetendheid en onverschilligheid. Het sentiment dat hieruit voortkomt, wordt politiek voortdurend verzilverd: “Ja, onze gevangenissen zijn humanitaire rampen. We sluiten er dan ook de humanitaire rampen in op.” Ik gruw ervan.
Lees meer in ‘Relevant’, het magazine van het bisdom Antwerpen.
Abonneren kan via relevant@idecommedia.be of 09 296 20 26.
Info op www.relevant-bisdomantwerpen.be.
Een abonnement kost 45 euro. Een los nummer kost 15 euro.
