Sterk en eigenzinnig. Zo kon je de jeugddienst van het bisdom Antwerpen typeren voor het ontstaan van IJD Jongerenpastoraal. Sterk en eigenzinnig, dat zijn ook nog steeds de kenmerken van IJD Antwerpen vandaag, 25 jaar nadat de dienst jongerenpastoraal in ons bisdom het daglicht zag. En dat wordt gevierd op 13 november op het TPC met een feest dat belooft even sterk en eigenzinnig te worden.
IJD Antwerpen – in de volksmond bekend als ‘de jeugddienst van ’t bisdom’ – ontstond in 1996 als diocesane afdeling van de interdiocesane jeugddienst die toen als boreling boven de doopvont werd gehouden en opgroeide als IJD Jongerenpastoraal. Onderweg verkende IJD Antwerpen een brede waaier aan wegen om jongerenpastoraal vorm te geven op een eigentijdse manier.
Groeischeut
De peuter die IJD Jongerenpastoraal nog was in 1997 kende een groeischeut toen er voor het eerst zo’n driehonderd jongeren vanuit Vlaanderen aan de Wereldjongerendagen wilden deelnemen, dat jaar in Parijs. IJD Jongerenpastoraal organiseerde, coördineerde, plande, begeleidde … In Antwerpen rezen er twijfels. Dries de Bakker, actief bij IJD Antwerpen van 2001 tot 2013, blikt terug: “Antwerpen had het niet altijd gemakkelijk om wat meer IJD te worden. We waren sterk en eigenzinnig, meer gericht op een brede waaier ook zoekende jongeren. Anke Mertens, actief bij IJD Antwerpen van 2006 tot 2015, beaamt: “Wat hebben onze jongeren te maken met die wereldkerk, werd wel eens gezegd.” Sterk en eigenzinnig: op die manier staat het team van IJD Antwerpen nog steeds met beide voeten stevig in de wereld. Fan van de Wereldjongerendagen zijn we inmiddels wel!
Het ontstaan van IJD Antwerpen bracht ook diocesaan verschuivingen met zich mee. Werd jeugdpastoraal in het bisdom tot dan vooral per dekenaat vormgegeven in de figuur van lokale jeugdpastores, met IJD Antwerpen werd jongerenpastoraal gecentraliseerd. Met de nodige kinderziekten en groeipijnen. Anke: “Na verloop van tijd voelden we het gemis aan rechtstreeks contact.” Ook Dries zag het als een van de grootste uitdagingen om echt aansluiting te vinden bij jongeren in hun leefwereld, vooral toen de jeugdpastores ter plaatse verdwenen. Vanuit dat gemis zag Inspirelli het levenslicht in 2016. In die lokale pastorale werking voor en met jongeren onder de hoede van IJD, werden stafmedewerkers van IJD Antwerpen deeltijds vrijgesteld om hun rol als jongerenpastor in een zorgvuldig uitgekozen pastorale eenheid uit te oefenen. Het zijn vijf sterke plekken met uitstralingsgebied waar lokale jongeren een thuishaven kunnen vinden: Inspirelli Antwerpen, Turnhout, Hoogstraten-Rijkevorsel – die dit jaar vijf kaarsjes uitblazen –, Balen-Mol en Lier.
Verklopen
Inge Schellekens, jeugdpastor van 1995 tot 2000, ontwaart nog een andere uitdaging. “We hadden het gevoel dat we telkens opnieuw de waarde van jeugdpastoraal ‘moeten verkopen’.” Buitenkerkelijk, maar ook binnenkerkelijk. Een gevoel dat vandaag, inmiddels twintig jaar later, nog steeds herkenbaar is voor haar collega’s. De bemoedigende woorden van paus Franciscus in diens exhortatie Christus Vivit na de Jongerensynode steken jongerenpastores een hart onder de riem: “Jongeren zijn het ‘nu’ van God.” Er gaat een grote kracht uit van jongeren. Ook vandaag is God werkzaam in hen. Laten we hiermee aan de slag gaan. We kijken niet nostalgisch naar ‘toen er nog …’, noch berusten we cynisch van ‘het zal mijn tijd wel duren’. Nee, het staat nu te gebeuren.
Gelukkig
Het mogen creëren van betekenisvolle ervaringen voor jongeren: daar wordt elke jongerenpastor gelukkig van. Hen mogen laten proeven van het christelijke geloof en helpen daarin te groeien. Samen met hen op weg gaan te midden van hun leefwereld en hen spiritueel sterken bij levenservaringen. En dat in diverse vormen. Met de ondersteuning van pluswerkingen en tal van initiatieven. Wanneer je oud-collega’s en vrijwilligers polst naar de mooiste en meest intense momenten, klinkt telkens opnieuw: Tentenkamp, JEP!, Zomerzin & Zomervuur, de zomerkampen die de afgelopen jaren de revue passeerden. “Tentenkamp was echt mijn ding”, aldus een enthousiaste Annemie Bylemans, betrokken bij IJD vanaf 2000. “Daar beleefde ik zalige tijden, maakte ik vrienden die dat nu nog steeds zijn. Daar zag ik later als coördinator jongeren zich ontplooien en openbloeien. Op zo’n momenten maakte mijn hart sprongetjes.”