Wekelijks komen er in Sicilië honderden vluchtelingen aan, onder wie heel wat niet-begeleide minderjarigen. Ik trok er een aantal weken naartoe. Gewoon meedraaien en zo ontdekken hoe we ons er volgend jaar met een groep Vides-vrijwilligers kunnen inzetten.
In Cammarata kwam ik terecht in een zogenaamde tweede opvang. Het is de bedoeling dat niet-begeleide minderjarige vluchtelingen voor een tweetal maanden in een eerste opvang met zo’n 50 lotgenoten terechtkomen. Daarna schuiven ze door naar een tweede opvang, een casa famiglia waar ze met twaalf samenleven tot ze 18 zijn. Ondertussen leren ze Italiaans, maar ook zo veel meer.
Ze dromen van een beter leven, maar tegelijkertijd zouden ze het anderen afraden: de tijd in Libië is veel te hard, op zee sterven er te veel en over de tocht door de woestijn praten ze zelfs niet. Deze jongeren hebben veel meegemaakt. Té veel, en toch hopen en geloven ze dat het goedkomt.
De ervaring op de Plaia, Lido Don Bosco, laat zien dat de eerste opvang niet is wat die zou moeten zijn. De 50 jongeren zijn er intussen 60 geworden en velen raken niet in een ‘tweede opvang, maar blijven tot hun achttiende op de Plaia. Al moet ik toegeven: er zijn slechtere plaatsen om te wonen dan op het strand. Velen hebben het er ook wel naar hun zin: de salesiaanse familiesfeer valt er dadelijk op. Toch, ze zijn gekomen om te werken, maar als minderjarige moeten ze eerst studeren. Voor jongeren die vaak zelfs nooit naar school gegaan zijn, is dat een genade, en tegelijkertijd ook wel een zware opgave. Al zag je hen glunderen: “Vanavond is het feest voor al diegenen die het diploma van de scuola media [3de middelbaar] behaald hebben.”
Vakantie betekent alleen nog Italiaanse les in de voormiddag, terwijl de rest van de dag misschien een boordevolle leegte wordt. En wat ligt piekeren dan op de loer: Ga ik wel papieren krijgen? Wat zal het leven in Europa me brengen? En natuurlijk missen ze ook wel de plek en vooral de mensen die ze achtergelaten hebben. Op dit moment zijn er vrijwilligers om met hen activiteiten te doen, maar al 2 jaar op rij raken de eerste drie weken niet opgevuld. Wat een genade zou het voor hen zijn als wij die periode grotendeels zouden opvullen! Ik heb het bijgevolg dadelijk vastgelegd: van 5 tot 21 juli zorgen wij voor de activiteiten. Het belooft ook voor ons een rijke ervaring te worden. En ja, ook hier geldt: er zijn slechtere plaatsen om te logeren dan op een strand.
Ik hoor echter zowel hier als in Italië ook wel veel vragen rond de verhouding tussen zorg voor migranten en voor de eigen bevolking. Hoewel ik vroeg waar ik voor vrijwilligerswerk bij migranten terecht kon, werd mij ook aangeraden om te gaan meeleven in Librino, een arm deelgebied van Catanië met zo’n 70.000 inwoners. En die combinatie willen we volgend jaar ook maken. Wat we er gaan doen? In de namiddag zeker speelplein, in de voormiddag? Dat zien we nog wel, de mogelijkheden zijn legio.
Ik heb alvast een ongelooflijke ervaring opgedaan: veel mensen ontmoet, mij thuis mogen voelen bij mijn medezusters, mogen spelen en zonnen op het strand (want op een eiland ga je op uitstap naar… het strand)… Maar vooral veel diepgaande gesprekken gehad en geleerd: “Ook al zijn bootvluchtelingen vaak economische vluchtelingen: als ze er zo’n zware reis voor over hebben, dan is de situatie waaruit ze komen, enorm armoedig en wat geeft ons meer recht op een menswaardig leven dan hen?
Ben jij volgende zomer tussen de 18 en 30 jaar en heb jij zin in deze ervaring of ken je zo iemand? Neem dan contact op via info@vides.be of 0473 40 55 28.
Artikel: zr Lies De Soete
