Wanneer mensen in hun leven bedreigd worden, wanneer hen onrecht wordt aangedaan, wanneer dodende machten om zich heen grijpen en hun licht dreigt uit te gaan, dan reageren mensen vaak door samen te komen met lichten allerhande als teken van protest. Bij werkverlies, een gewelddadig overlijden, een natuurramp, een onderdrukking worden er ten teken van protest vuren aangestoken, kaarsen neergezet en fakkels gebrand, vuurwerk afgestoken. Denk aan de vuren bij stakersposten, het verbranden van poppen bij betogingen, het gooien van voetzoekers, fakkeloptochten, massaal branden van kaarsen bij de moord op jonge mensen, bij natuurrampen of bij een aanslag.
De bestaande lichtfeesten in de vele culturen zijn feesten die mensen blijvend willen waarschuwen voor het levensbedreigende en herinneren aan de vele houdingen die het leven kunnen veilig stellen en in ere houden. Feesten ook waarin de verhalen van de bevrijders worden herinnerd en doorverteld. St.-Maarten die protesteert tegen de Romeinse verdrukking en kiest voor de armen. Nicolaas wiens naam letterlijk "bevrijder van, voor het volk" betekent, Jezus van Nazareth wiens Hebreeuwse naam Jehosua "God bevrijdt" betekent. Jezus' volgelingen kiezen voor de minsten, de zwaksten, voor diegenen wiens leven het meest bedreigd is.
In onze streken is het feest van Sint Maarten gebaseerd op de herdenking van de christelijke heilige Martinus van Tours. Zijn feest is verbonden met de Keltische en Germaanse gebruiken van onze voorouders. Het staat mede daardoor in een reeks van lichtfeesten waar ook Halloween, Allerheiligen en Sinterklaas een plaats in heeft.
Bron: Thomas (KULeuven)
