Als artiestennaam koos de toen 25-jarige Jeanne de naam Jain, een verwijzing naar het jaïnisme, een religie verwant aan het hindoeïsme.
Een specifiek zinnetje in die godsdienst sprak haar aan: ‘Betreur je mislukkingen niet en ga niet prat op je successen.’
Deze wereldwijze jonge artieste leerde al vroeg een andere wijze zangeres kennen, de vrouw aan wie Makeba is opgedragen: de Zuid-Afrikaanse antiapartheidszangeres Miriam Makeba, die doorheen vele beproevingen altijd troost vond in God en in haar muziek.
Ode aan Miriam Makeba
Miriam ‘Zenzi’ Makeba werd in 1932 in de buurt van Johannesburg geboren. Toen ze net 18 dagen oud was, werd haar moeder gearresteerd omdat ze zelfgebrouwen bier verkocht om het schamele inkomen van de familie aan te vullen. Moeder en dochter zaten zes maanden in de gevangenis. Haar vader stierf jong. Miriam leerde al vroeg op te komen voor zichzelf én voor haar volk.
In 1954 werd ze in Afrika bekend met haar song Pata Pata. Halverwege de jaren 60 kreeg ze internationale bekendheid via Harry Belafonte, die ze Big Brother noemde. Door haar activisme, dat vooral tot uiting kwam in goudeerlijke liedjes, mocht ze haar land niet meer in. Na haar huwelijk met de Afro-Amerikaanse burgerrechtenactivist Stokely Carmichaelan kwam ook aan haar Amerikaanse droom een einde toen ze ook daar niet meer welkom was. Ze vestigde zich daarop in het West-Afrikaanse Guinee.
Toen haar enige dochter Bongi in 1985 stierf bij de bevalling van een doodgeboren kind, ging Miriam Makeba door een moeilijke periode. Ze vertrok uit Guinee en woonde een tijdlang in België, meer bepaald in Sint-Lambrechts-Woluwe. Meer dan ooit hield ze zich vast aan het geloof en de muziek om haar verlies te verwerken.
Ze bleef altijd een bijzonder tedere getuige van hoop en vastberadenheid.
In het voorjaar van 1987 deed Makeba mee aan de fenomenale Graceland-tournee van Paul Simon in het nieuwe, onafhankelijke Zimbabwe. Het concert vestigde de aandacht op het onrecht van het racistische beleid in Zuid-Afrika en toonde de talenten van generaties Zuid-Afrikaanse muzikanten.
Bekijk de video van het concert met Paul Simon en een hele generatie Afrikaanse artiesten. Ze zingen het alternatieve volkslied van Zuid-Afrika NKosi Sikeleli.
