MS-patiënte: ’Geen mirakel, maar Lourdes heeft me veranderd’

Nathalie Basteyns regisseerde succesvolle series als Beau Séjour en Clan. Weinig mensen weten dat ze haar werk al acht jaar doet vanuit een rolstoel. Voortschrijdende MS maakt haar het leven steeds moeilijker, vooral ook omdat ze haar dromen niet wil inperken. Maar na alle medische behandelingen kan ze voor haar genezing of ten minste stabilisatie alleen nog hopen op een mirakel.

'En wie mirakel zegt, zegt Lourdes', vindt Basteyns.

Het bracht haar op het idee voor de driedelige roadtrip Mirakel nr. 71 (Canvas en VRT MAX).

Tekst gaat verder onder de trailer.

Dinsdag 30 mei kun je op Canvas kijken naar de eerste aflevering van Mirakel nr. 71. Die draagt de ondertitel Hoop. Samen met Lieve Blancquaert en Gustave Dikumueni, al vijf jaar haar verpleger en intussen ook steun en toeverlaat, onderzoekt Nathalie haar mogelijkheden, wetenschappelijk en religieus. Welke hoop geeft de medische vooruitgang haar op genezing? En hoe groot is de kans dat iemand met een restje katholiek geloof de genade van een genezing ontvangt in Lourdes? We ontmoeten Nathalie en Gustave voor een goudeerlijk en hartverwarmend gesprek in een cafeetje (met loopplank!) vlak bij haar thuis.

Was het de eerste keer dat je op bedevaart ging?

Nathalie Basteyns • Als kind ging ik met mijn ouders en grootouders wel eens naar bedevaartsoorden als Oostakker en Banneux, en ik ben zelfs een keer in Fatima geweest. Maar het was mijn eerste keer in Lourdes. En ook de eerste keer dat ik het echt beleefd heb als een bedevaart. Ik heb gedaan wat alle pelgrims er doen: een weg afleggen, deelnemen aan de kaarsjesprocessie en een kaars branden bij de grot.

Gustave Dikumueni • Ook voor mij was het de eerste keer in Lourdes, maar met het concept bedevaart ben ik als gelovige christen wel vertrouwd. Toen Nathalie haar plan voorlegde en me vroeg of ik mee wilde gaan, was ik onmiddellijk enthousiast. Ten eerste omdat ik geloof dat God elke dag wonderen doet en ten tweede omdat ik zag dat het plan Nathalie blij maakte.

Als je dag in dag uit pijn hebt, en je weet dat het alleen maar erger zal worden, dan is het een kunst om de moed erin te houden.

Als verpleger probeer ik daarom altijd positiviteit uit te stralen bij mijn patiënten. Ik moet ze opvrolijken. Dat is de helft van mijn werk.

Hoe heb je je erop voorbereid?

Basteyns • Ik wou de ervaring op me laten afkomen, zonder me al te veel in te werken. Wel ben ik samen met Lieve Blancquaert langsgeweest bij theoloog Hans Geybels in Scherpenheuvel, wat ook te zien is in de eerste aflevering. Ik vroeg hem of God wel aan iemand als mij, die toch maar twijfelend gelovig is, een wonder zou willen doen. Zijn antwoord ontroerde me: God is er voor iedereen.

Zelfs Lieve, die niet gelovig is, kreeg een krop in de keel toen hij zei dat ik vanaf dat moment in zijn intenties zat.

Weten dat iemand die jou totaal niet kent, voortaan elke dag aan je denkt in zijn gebed, is een troostrijke gedachte.

Hij gaf me ook nog een Mariabeeldje mee, dat een speciaal plekje kreeg in mijn bureau. 

In de tweede aflevering, met als ondertitel Geloof, bezoek ik zuster Bernadette. Zij is mirakel nummer 70, het tot nog toe laatst erkende mirakel van Lourdes. Ook zij zegt dat God niet oordeelt over hoe klein of groot mijn geloof is. 'Ga er maar voor', zei ze.

En is er een mirakel aan jou gebeurd?

Basteyns • Ik ben een levende spoiler, hé.

Tekst gaat verder onder de foto.

Was je teleurgesteld?

Basteyns • In het begin wel. Toen dacht ik nog: zuster Bernadette is pas drie dagen na haar bezoek aan Lourdes genezen, dus misschien komt het nog. Daarna dacht ik: geef het een week. Maar nu zijn we negen maanden later en ik ben alleen maar verder achteruit gegaan. Ik voel het elke dag.

En toch heeft het hele avontuur iets met mij gedaan. Om te beginnen heeft de ervaring in Lourdes ons als team nog dichter bij elkaar gebracht. Ook de confrontatie en ontmoeting met al die andere zieken heeft een diepe indruk op mij gemaakt. Ik had nog nooit zoveel rolstoelen bij elkaar gezien. En de meeste mensen waren er veel erger aan toe dan ik.

Voor het eerst dacht ik: in vergelijking met hen heb ik niets.

Dikumueni • Ik vond de kaarsjesprocessie erg ontroerend. Je voelt je verbonden met al die onbekenden, die net als jij verlangen naar iets, op zoek zijn. Ik heb er vurig gebeden voor hen allemaal. En zelf ben ik gestopt om me te beklagen voor de kleinste dingen. Wat hebben we het toch goed, eigenlijk.

Tekst gaat verder onder de foto.

Basteyns • Lourdes heeft me wel degelijk veranderd. Ik voel me niet meer alleen in mijn strijd tegen de ziekte. Het thema Je bent niet alleen loopt als een rode draad door de serie. Ik ben ook milder geworden voor mezelf, zegt ook mijn partner Kaat. Vroeger kon ik nogal gemakkelijk sakkeren op mezelf en mezelf van alles verwijten. Dat doe ik niet meer. Misschien is dat wel het mirakel. En als ik me eens niet goed voel, kijk ik naar boven.

Heeft de onderneming je dichter bij God gebracht?

Basteyns • Wie weet? Mijn moeder was heel gelovig, totdat haar vader overleed. Hij was nog erg jong en ze hadden een heel sterke band. Lange tijd is ze heel boos geweest op God en zijn kerk. Maar nu bidt ze weer elke dag.

De laatste aflevering kreeg als ondertitel ‘liefde’. Waarom?

Basteyns • Mijn moeder had het altijd over geloof, hoop en liefde (de goddelijke deugden die Paulus noemt in zijn Hooglied van de liefde in 1 Korintiërs 13, nvdr.). In de serie gebruiken we ze in een andere volgorde, maar de laatste aflevering staat dus in het teken van de liefde.

Het is geen reisdocumentaire geworden over MS en hoe je ervan kan genezen. Wel één over hoop, verlangen naar beterschap, wat ook jouw conditie is. En ze gaat over geloof, overgave, je zorgen en pijn bij iemand neerleggen en openstaan voor wat die ermee doet. En ten slotte gaat ze over liefde, zorgen voor elkaar, of je nu heel gelovig bent zoals Gustave, een klein beetje zoals ik of helemaal niet zoals Lieve. In de hoop en de liefde zijn we allemaal gelijk.

Bekijk Mirakel nr. 71 op Canvas op dinsdagen 30 mei, 6 en 13 juni om 21.20 uur. Vanaf 30 mei ook op VRT MAX beschikbaar.