Een extra lijvig boek met de super korte titel ‘1947’ intrigeerde me, amper 1 dag eerder werd ik geboren. Deze stad (Aalst) is veel meer dan ‘carnaval’. Haar historische strijd (Daens) tegen sociale ongelijkheid, uitbuiting van de werkende massa en schrijnende kinderarbeid zit diep verankerd in haar DNA. Het Vredeshuis zet zich hier actief in om thema’s zoals rechtvaardigheid, solidariteit en vrede regelmatig ter sprake te brengen.
Op zondag 18 juni werd hier dus het boek voorgesteld: ‘De erfenis van 1947. Geboorte en toekomst van de huidige wereldsamenleving’. De belangstelling was matig, zelfs teleurstellend.
“Nooit eerder hebben we zo veel publiciteit gevoerd voor een causerie en nooit kwam er zo weinig volk opdagen,” gaf de voorzitter grootmoedig toe.
Zijn de mensen de ‘wereldproblematiek’ moe? De dagelijkse beeldenstroom van ellende op zovele fronten werkt verlammend: ‘L’Histoire se répète’.. ‘We kunnen er toch niets aan doen..’?
Twee wereldoorlogen hebben mijn (onze) grootouders gekend. 75 jaar vrede bleek een record voor onze contreien! Zonder te gewagen van de verwoestende ‘vergeten’ conflicten op andere continenten. Maar intussen is het toch weer ellende en terreur op amper enkele honderden kilometers hier vandaan.
‘Doemdenken’ was een nieuw woord dat het cabaret-duo Kees van Koten en Wim de Bie in 1980 hadden bedacht. Sombere gedachten over de toekomst.. indertijd zelfs nog zónder de klimaat-heisa! Dat de geschiedenis zich herhaalt, wordt al te makkelijk als een relativerend ‘excuus’ naar voren geschoven.
“Zij die de geschiedenis niet kennen, zijn gedoemd om ze te herhalen,” zei Edmund Burke al in de 18de eeuw.
En Vermandere zou Vermandere niet zijn als ook hij hierover geen lied zou schrijven. In zijn geboortestreek worden nog dagelijks letterlijk de sporen opgedolven van het vernietigende Europese strijdtoneel uit vorige eeuw. Een fragment:
Op den duur zingen de bomen en worden stenen kristallijn,
misschien duurt het vele jaren, op den duur wordt water wijn.
Op den duur: dat vraagt patiëntie, op den duur: da’s nooit direct,
da’s geduldig lange wachten, in tijd en ruimte uitgestrekt.
Op den duur leer je nog bidden, zelfs naar Compostella gaan,
op den duur nog wierook branden, knielend mea culpa slaan.
Op den duur komt er nog vrede, wordt den ergste vijand tam,
zal de haai nog zeewier eten, graast de leeuw nog nevens ’t lam.
Op den duur leer je nog lachen, misschien nog ’t beste medicijn,
tegen d’ ingebeelde kwalen, op den duur het groot venijn.
Op den duur speel je theater, op den duur trek je ne smoel,
leer je schateren van miserie, schreeuw je “life is beautiful”.
Marcel, vanuit Aalst blijvend verbonden met velen in Oudergem en omgeving
Misschien past deze tekst beter rond oorlogsherdenkingen (mei/november) maar oorlogen zijn er altijd (geweest) en overal en, spijtig genoeg, nu opnieuw vlakbij.
Zonder die anders-soortige miserie (Griekenland, klimaat..) te minimaliseren. Dus: altijd van toepassing.
Zeg dat Vermandere het gezegd en gezongen heeft..
