Sinds 2016 kent ons bisdom een metamorfose op gebied van schaalvergroting (door samensmelting) van oude parochies. Ook het parochiale landschap van Maldegem is onderhevig aan deze pastorale wijziging. Ondertussen is de kerk van Donk verkocht en is de kerk van Middelburg onttrokken aan de eredienst. Er is sinds 13 december 2023 één nieuwe juridische parochie H. Drie-eenheid in Maldegem met één parochieploeg en één kerkraad en één pastoor. Deze evolutie heeft zijn gevolgen voor het gebruik van de kerkgebouwen.
Nieuws voor kerk Middelburg
Kapel O. L. Vrouw van Lourdes
De nieuwe kerkraad heeft ondertussen niet stilgezeten en heeft werkgemaakt van de “stille ruimte” aan en in de kerk van Middelburg. Deze zal begin juli klaar zijn. De ruimte werd volledig geschilderd, de buitendeur en de elektriciteit werd vernieuwd, er werd verwarming voorzien en camerabeveiliging. Na onderzoek werd de oorspronkelijke sjablonen (lelie en de letter ‘M’) die verwijzen naar O. L. Vrouw teruggevonden onder de oude schildering. Er werd een sjabloon van gemaakt en aangebracht op de muur. Het oogt mooi en zal de plaatselijke gelovigen, voorbijgangers en toeristen uitnodigen om even te verpozen in de Mariagrot. Deze Mariagrot zal dagelijks open zijn.
Verder wordt dit jaar door de kerkfabriek ook de CV volledig vernieuwd en de camerabewaking aangepast aan een digitale versie.
Op maandag 7 juli zal de gerestaureerde kapel opnieuw ingezegend worden.
Van harte uitgenodigd op de gebedsviering voor de overledenen op maandag 7 juli om 10.00 uur in de vroegere kerk van Middelburg en aansluitend de inzegening van de vernieuwde Lourdeskapel.
Nieuws voor de kerk van Kleit
Ook in de kerk van Kleit worden werken voorzien ter verfraaiing en het behoud van het interieur van de kerk. De laatste jaren werd de kerk aangetast door vochtproblemen. Deze zouden nu opgelost zijn en de aangetaste muren worden afgekapt en behandeld om nadien opnieuw bepleisterd te worden. Ondertussen werd ook het houten altaarpodium verwijderd zodat de oorspronkelijke vloer is vrijgekomen. Deze wordt binnenkort behandeld en hersteld. Er wordt ook voorzien in een vernieuwing van een draadloze geluidsinstallatie. Voor volgend jaar staat de vernieuwing van de elektriciteit en CV op het programma en voor 2027 staat het schilderen van de kerk op de agenda. De vernieuwing zal financieel gedragen worden door de gelden van de verkoop van de “Kring”. Zo blijft het geld van Kleit binnen de kerkplek Kleit en kan onze kerk van Kleit in samenwerking met de Mariagrot verder blijven bestaan.
Nieuws voor de kerk van Maldegem
In het najaar 2025 start de tweede fase van de restauratie, met name de schilderwerken van het interieur van de kerk. Verspreid over twee jaar wordt de volledige kerk (in fasen weliswaar) geschilderd, hoofd- en zijaltaren worden hersteld, de lambrisering wordt behandeld. De kerk blijft ondertussen open voor de eredienst.
Nieuws voor de kerk van Adegem
Voor deze kerk wordt het nodige jaarlijkse onderhoud voorzien tot instandhouding van het kerkgebouw en wordt voorlopig nog eredienst voorzien.
Hoe komen we tot deze beslissing?
In 2024 diende de parochieploeg H. Drie-eenheid (zoals in alle parochies van ons bisdom) een pastoraal plan op te maken, gebaseerd op het kerkenbeleidsplan van 2017-2025. In 2017 werd reeds beslist door de toenmalige kerkraden, parochieploeg, centraal kerkbestuur, bisdom en gemeente dat twee kerken (Maldegem en Adegem) zouden overblijven voor de eredienst.
De huidige parochieploeg en pastoor is na overleg van oordeel dat voor de pastorale toekomst van de parochie H. Drie-eenheid twee kerken kunnen open blijven voor de eredienst. Met name de Sint-Barbarakerk van Maldegem als hoofdkerk (waar alles zal/kan gebeuren van de eredienst) en daarnaast de Sint-Vincentius à Paulokerk Kleit (omwille van het bedevaartsoord O. L. Vrouw van Kleit en de laagdrempelige pastoraal).
D.w.z. dat voor de Sint-Adrianuskerk van Adegem een geleidelijke afbouw wordt voorzien in de periode tussen 2026-2031 al naargelang de pastorale noden en situaties en zal terugkeren naar de gemeente, die eigenaar is van dit kerkgebouw. D.w.z. dat dit kerkgebouw in de toekomst onttrokken wordt aan de eredienst, zonder dat er op dit ogenblik een sluitingsdatum is vastgelegd.
Dit is nu in een kerkenbeleidsplan gegoten in samenwerking tussen parochie, kerkraad en gemeente. Een kerkenbeleidsplan legt de toekomstvisie vast van elke parochiekerk binnen de gemeente. Elke gemeente moet verplicht een kerkenbeleidsplan hebben. Vanaf 2025 is zo’n plan immers verplicht om subsidies of premies voor zowel beschermde kerken (agentschap Onroerend Erfgoed) als niet-beschermde kerken (agentschap Binnenlands Bestuur) te krijgen.
Wat staat er in een kerkbeleidsplan?
Het eredienstendecreet legt de criteria daarvoor op. Het kerkenbeleidsplan bevat een beschrijving van de betrokken kerken, met hun cultuurhistorische waarde, hun beschermingsstatuut en hun bouwfysische toestand, informatie over de eigendomstoestand, de situering van elke kerk in zijn ruimtelijke omgeving, een beschrijving van het actuele gebruik en de actuele functie van de betrokken kerken, een onderbouwde visie op het toekomstige gebruik en de toekomstige functie van de betrokken kerken, inclusief een plan van aanpak over de wijze waarop de toekomstige invulling (eredienst, valorisatie, medegebruik, neven- en herbestemming) kan worden gerealiseerd.
Wat betekenen deze begrippen voor de toekomst van een kerkgebouw?
Het simpelste is dat een parochiekerk (al dan niet voorlopig) voor de eredienst blijft bewaard.
Medegebruik kan betekenen dat een andere christelijke gemeenschap (katholieken van buitenlandse herkomst, andere christelijke confessie) mee het gebouw gebruikt.
Valorisatie is het kerkgebouw openstellen voor andere initiatieven. Dat kunnen religieuze, maar ook sociale en culturele initiatieven zijn: kunsthistorische rondleidingen, concerten, voordrachten, conferenties of tentoonstellingen. Dit gebeurt nu al regelmatig in de kerk van Maldegem en zal verder ook uitgebouwd worden in de kerk van Kleit.
Nevenbestemmingen kunnen in de tijd (bijvoorbeeld een muziekgezelschap of een school gebruikt de kerk tijdens de week) of in de ruimte (een deel van de kerk, die blijft functioneren voor de eredienst, wordt dan klaslokaal of dorpsbibliotheek).
Herbestemmen betekent dat het gebouw een andere bestemming krijgt: als brasserie, bibliotheek, klimzaal, noem maar op. Voor de kerk van Donk en Middelburg is gekozen voor herbestemming, waarbij de kerk van Donk is verkocht en waarbij de kerk van Middelburg een socio-culturele invulling zal krijgen.
Het kerkenbeleidsplan wordt besproken op de eerstvolgende gemeenteraad.
