We beleefden weer een heerlijke tijd. De kerstperiode is altijd al de tijd geweest waarin we ons meer solidair opstellen. Sinds een aantal jaren kennen we de warmste week dat dit jaar opnieuw een record opbracht voor de vele goede doelen. Daarnaast hebben we de vele acties in de scholen, in de kerken, met soep op de stoep en vele andere initiatieven, de feesten waar eenzame mensen of mensen die het wat moeilijker hebben op uitgenodigd worden. De kerststal en ook de koude buiten doet ons herleven in barmhartigheid.
We zijn nu de 10e januari, de koningen zijn alweer op weg naar het Oosten en de buiken zijn alweer wat hersteld van het vele eten en drinken. En ook daarmee dreigt de solidariteit wat in te dommelen. De kerststallen worden weer opgeborgen voor bijna een heel jaar. En dan zien we op de agenda 14 januari staan: werelddag van de migrant en de vluchteling! De vlucht naar Egypte zijn we al vergeten, die gedachte is samen met het stalletje alweer op zolder gezet. En de vlucht uit ons land met de eerste oorlog kan ook niemand meer ons vertellen...
Maar hoe zit het met die vluchtelingen in ons land? Hoe gaat het in groot Harelbeke met die mensen? En blijven ze vluchteling eenmaal ze hier al jaren wonen? Of worden ze één van ons? Ik zal proberen om jullie iets te vertellen zonder naam en detail mee te geven.
Overal in het land zijn er plaatsen voorzien voor mensen die gevlucht zijn naar ons land. Zo zijn er in Harelbeke 41 plaatsen, daarmee bedoel ik voor 41 mensen een plaats voorzien. Die huizen of appartementen liggen verspreid over de hele stad zodat de mensen zich beter zouden kunnen integreren in de buurt. Die mensen krijgen zolang ze wachtende zijn op een uitspraak of ze al dan niet erkend worden door het L.O.I. (lokaal opvang initiatief) opgevangen. Ze krijgen naast het mogen verblijven echt een minimum om van te leven. (Gemiddeld zie ik dat een gezin het met een 50 euro per persoon moeten stellen. Voor alleenstaanden is het iets meer, voor grotere gezinnen kan het minder zijn.) Ze krijgen van het OCMW een vrijwilliger als buddy. Die vluchtelingen kunnen daarnaast niet naar de sociale kruidenier komen. Vandaar dat ik slechts gaandeweg iemand kan kennen. Als ze een uitspraak gekregen hebben moeten ze die woning verlaten. Ze krijgen met een positieve uitspraak 2 maanden de tijd. Indien de uitspraak negatief is, zijn er mogelijkheden om een beroep aan te tekenen; als die ook niets uithaalt worden ze verzocht het land te verlaten. Nu is het zo (recent) dat mensen die nog in de aanvraag zitten na een tijd al werk mogen zoeken. Vroeger kon dit niet en verbleven ze hier vaak al jaren zonder te mogen werken.
Een erkende vluchteling krijgt dus 2 maanden de tijd om een huurwoning te vinden. Zij krijgen dan een leefloon of gaan werken. Schuin vóór de kerk van Sint Salvator heeft die parochie 3 huisjes waar ze erkende vluchtelingen laten huren. Vaak moeten die mensen zich dan nog oefenen in het Nederlands en zich integreren in onze maatschappij. Ik denk dat wij daar ook iets kunnen aan doen: Zolang wij hen als vluchteling blijven zien, zijn ze nog altijd niet één van ons en kunnen ze zich ook minder integreren. Een goede voetballer die van elders komt is onmiddellijk één van ons land als die scoort. Maar wat met die vluchteling die berooid achterblijft en hier zijn bestaan nog moet opbouwen?
Een niet erkende vluchteling is plots geen vluchteling meer maar een illegaal. In Harelbeke zijn er enkele mensen die illegaal zijn. Enkele weken terug is een gezin nog verhuist naar Antwerpen om bij vrienden in te gaan wonen. Hier zagen ze geen toekomst meer. Een paar mensen wonen in bij een ander. Die ontfermt zich en heeft geen persoon meer ten laste gezien die officieel niet meer bestaan.
Mensen die illegaal zijn hebben wel nog een medisch dossier en hebben nog twee rechten:
De kinderen tot 18 mogen naar school gaan (Hoe ze hun schoolboeken en de andere onkosten betalen, dat is hun zorg) en ze krijgen medische hulp bij noodgevallen.
Met de Spie hebben we in september enkele schoolpakketten aangekocht. En ik ben eens met iemand die "illegaal" was naar de apotheek geweest. Het was blijkbaar niet dringend: ik mocht de volle pot betalen. Voor een medicament dat mij 70 cent kost, mocht ik voor die mens ineens meer dan 20 euro neerleggen. Ik heb ook weet van een specialist in Kortrijk die eerst geld vraagt aan die mensen vooraleer ze te helpen.
In Harelbeke is er iemand die negatief kreeg en voorlopig nog een werkkaart heeft die 2 uur per dag meer moet werken en niet durft te reageren om haar kaart en haar bestaansmiddelen niet te verliezen. Mogelijks kan die kaart nog door de staat ingetrokken worden...
Overigens door onze mooie wetten is het officieel verboden om die mensen te helpen aan onderdak of werk...
Hoe kunnen wij concreet die mensen helpen?
De parochieraad van Sint Salvator doet mooi werk voor ander andere de mensen in die drie huisjes. De Spie doet ook wat ze kan door aan die kinderen ook huiswerkklas te voorzien, door de schoolboeken in september te voorzien, door een bon te geven om eten aan te kopen, door ze kleine hulp te bieden, met raad bij te staan en zo meer. Ook het OCMW doet goed werk. Er is ook vanuit het stad iemand (Evgenia) die hen op weg kan zetten. Ondersteun of help die projecten die er nu al zijn, wordt ook vrijwilliger en heel belangrijk: Bekijk ze niet langer als vluchteling of migrant, maar als medemens!