Op 24 juni viert de Kerk het feest van de geboorte van Johannes de Doper. Om de zes à zeven jaar valt dit feest op een zondag, dit jaar op zondag 24 juni dus. Een van onze parochiegemeenschappen binnen de zone Alsemberg is genoemd naar deze grote heilige en voorloper van Jezus. In Huizingen vieren ze dat met een parochiaal Sint-Jansfeest. Maar ook inhoudelijk mag dit feest onze aandacht hebben.
Drieluik
De figuur van Johannes de Doper wordt ons in het Lucasevangelie (hoofdstuk 1 verzen 57 tot 80) in een soort van drieluik gepresenteerd.
Op het middenpaneel zien we een schildering van Johannes de Doper. Op het linker paneel zien we de profeet Jesaja, en op het rechterpaneel het nog niet helemaal uitgewerkte beeld van Jezus. Drie profeten. Profeten zijn mensen die spreken namens God. Zij laten de stem van God klinken. Zij maken ons duidelijk waar we God kunnen vinden en welk weg we daarbij moeten gaan. Het zijn bijzondere mensen. Van de moederschoot af zijn zij bestemd om een teken van heil zijn, maar ook van tegenspraak. Hun boodschap verschilt niet zo veel van elkaar. Maar ze hebben alle drie, ieder vanuit hun positie, eigen accenten.
Dienaar
Op het linker paneel zien we Jesaja. Hij wordt geschetst als een dienaar, een knecht, die vanaf de moederschoot geroepen is om Israël weer samen te brengen voor God. Maar niet alleen Israël. Hij zal ook een ‘licht’ zijn voor alle volken over heel de aarde.
Blije verwondering
Op het middenpaneel zien we de gebeurtenissen rond de geboorte van Johannes de Doper. We zien de buren en familie, blij verwonderd om die bijzondere geboorte die wegens de leeftijd van de ouders, Zacharias en Elisabeth, menselijkerwijs niet meer mogelijk was. Dat wijst er op dat God hier aan het werk is. Al van voor zijn geboorte heeft dit kind een bestemming. Het heeft zijn vader met stomheid geslagen. Zacharias kan niet meer spreken omdat hij geen geloof wilde schenken aan de aankondiging door de engel. Ook dat is een beeld voor het nieuwe, voor het ongehoorde dat staat te gebeuren: de oude profeten zijn tot zwijgen gebracht, een nieuwe profeet is opgestaan.
Zelfs de naam van het kind wijst in die richting. Tegen alle gewoonte in krijgt het geen naam van een nabij familielid. Dit kind staat echt aan het begin van iets nieuws. Johannes zal hij heten. Dat betekent: God is ons genadig. Vader Zacharias wordt bevrijd van zijn stomheid en kan God loven om de barmhartigheid die Hij zo betoont. En dat God genadig is, daarvan zal Johannes later in zijn prediking getuigen. Hij zal mensen oproepen om het beste in zichzelf naar boven te laten komen. Om niet langer vast te zitten in oude gewoontes maar nieuwe wegen te gaan. Velen zullen zich laten dopen door hem. Maar dat is nog niet genoeg. En daarvoor verwijst Johannes naar het derde paneel, naar de profeet die doopt met vuur en Geest, Jezus.
Genade op genade
Het derde paneel gaat over Immanuel, God met ons. Dat brengt God nog veel dichter bij ons, en daar wordt een mens pas helemaal warm van. Maar eerst mogen we ons al laten begeesteren door de naam van Johannes: God is genadig. Laten wij die genade ontvangen in ons leven, als de ruimte waarin de Heer ook bij ons wil komen wonen.
(jh)
