Op het feest van Allerheiligen kijken we achterom, met heimwee om al diegenen van wie we afscheid namen. En tegelijk zien wij hoopvol uit naar een toekomst die ons voorgoed zal verbinden met elkaar, waar we niet vergeten zullen zijn, maar met al ons lief en leed gekend en aanvaard, opgenomen in de oneindige liefde van God.
We kijken achterom. Het geeft aan dit feest iets melancholisch, er zit weemoed in, verdriet om wat niet meer is en nooit meer zal zijn. Gemis van die ene man of vrouw die zo onuitsprekelijk veel voor ons betekende. We denken aan ouders, aan mensen die ons gewiegd en gevormd hebben, die ons geleerd hebben te vertrouwen, die ons op weg hebben gezet. We denken aan verwanten, aan vrienden en leeftijdsgenoten, mensen met wie we konden delen, die ons begrepen, aanvulden, corrigeerden. Mensen ook die ons voorleefden wat zij waardevol vonden en die zo voor ons levende wegwijzers geworden zijn. Verdergaand in de tijd openbaart zich voor ons oog een stoet van mensen die op hun eigen kostbare en onvervreemdbare wijze getuigd hebben van wat het betekent goed en waarachtig mens te zijn. Een stoet van mensen die ons doet uitkomen bij God, naar wie ook zij gezocht hebben, tot wie ze hun vreugde uitgezongen hebben, maar ook hun verdriet hebben uitgeschreeuwd, hun vragen, hun niet op te lossen nood soms. Op die mensen, bij naam gekend of niet meer gekend, bouwen wij zelf verder ons bestaan.
Maar dit feest doet ons ook vooruitkijken. Juist daar hebben wij het in onze tijd zo lastig mee. Want het eindpunt, die bestemming waar het geloof van spreekt, die zien wij niet, we hebben er geen beelden van. En dus houden we ons liever bij de veilige en tastbare orde van de dag. Maar laten we dan niet iets kostbaars varen waaruit we kracht kunnen putten? Hoop op leven dat niet verdwijnt, liefde die sterker is dan de dood?
Jezus noemt ze in het evangelie ‘zalig’, dit is: ‘op de goede weg’, zij die te midden van de werkelijkheid zoals ze is, toch blijven getuigen van hun geloof in de toekomst, hun hoop op een betere wereld. Mensen die, over muren van wantrouwen of onverschilligheid heen, in beweging blijven komen voor anderen. Mensen die verbinden, vergeven, vrede uitstralen. Die zo de naam van God waarmaken, naam die betekent: ik zal er zijn voor u. Hun feest vieren wij met Allerheiligen, al Gods lieve heiligen. Zalig hoogfeest!
(jh)
