Een cultuur van verbinding
“Jullie zijn allen broeders.”
Paus Franciscus bracht van 5 tot 8 maart een vierdaags bezoek aan Irak. Al van bij de aanvang maakte paus Franciscus duidelijk dat hij als ‘pelgrim van vrede’ kwam en ook een ‘boodschap van hoop’ bracht voor de moslimbevolking in Irak, die hij als ‘broeders’ bestempelde. Niet toevallig werd ‘Jullie zijn allen broeders' als kernthema van dit pausbezoek gekozen.
Een verbindingsfiguur.
Een historisch en belangwekkend bezoek. Het was de eerste keer in de geschiedenis dat een paus naar het Tweestromenland reisde, naar het gebied van Tigris en Eufraat. Daar ligt de bakermat van Jodendom, Christendom en de Islam. De paus was o.a. te gast in Ur. ‘Ur in Chaldea’, zo staat het in de Bijbel. De stad van waaruit Abraham samen met Sara vertrok, luisterend naar Gods aanwijzing, op weg naar een land dat hem beloofd werd. Ook het andere luik van Gods belofte aan Abraham werd waar: “Ik schenk u een nageslacht talrijker dan de sterren aan de hemel en de zandkorrels op het strand.” Abraham is voor vier geloofsgroepen een sleutelfiguur, een verbindingsfiguur: voor Joden, Arabieren, Moslims en Christenen.
Abraham is de eerste persoon die in de Bijbel als een historische figuur wordt voorgesteld. Maar Abraham was een nomade: in wezen dus gemaakt om zich niet vast te verankeren in nu en/of gisteren, maar om steeds weer verder te trekken, de veranderende toekomst tegemoet. Abraham moest zijn verleden loslaten -anders leren vasthouden- telkens nieuw en opnieuw.
Een verbindend project.
Het bezoek van de paus was zonder meer profetisch te noemen, omdat Franciscus de interreligieuze broederlijkheid belichaamde zonder daarbij aan de christenen in het Midden-Oosten tekort te doen.
Is dat ook niet de zoektocht die we aangaan in en met ons project van de katholieke dialoogschool? Zoeken hoe we ons tot anderen verhouden? Ons niet tegen de anderen keren om onze eigen identiteit te verzekeren. Maar juist doorheen de ontmoeting, confrontatie én dialoog met de andere iets leren over wie we zelf zijn en kunnen zijn. Doorheen de dialoog en in het elkaar beluisteren leren wie ‘onze broeder/zuster’ is, om zo ook meteen beter te weten wie we zelf zijn. Ons bewust worden van de eigen identiteit of deze opnieuw ontdekken en zo op het spoor komen wat we in alle verschil toch gemeenschappelijk hebben. Dit alles als opstap naar een duurzame samenleving, niet alleen later maar ook nu reeds.
“Broederschap is duurzamer dan broedermoord.”
Paus Franciscus leert ons ‘als gezant en pelgrim van de vrede’ een bijzonder hoopvol verhaal: identiteit verwerf je niet door je af te zetten tegen de ander. De wij-zij tegenstelling. De ander als bedreiging van je eigen identiteit. Nee, paus Franciscus gaat naast ‘de ander’ staan, ontmoet hem of haar en gaat radicaal voor de strategie van ontmoeting en dialoog. Het is op wereldschaal de enige weg die kan leiden naar vrede.
“Als God de God van het leven is - want zo is Hij - dan is het verkeerd om onze broeders en zusters in zijn naam te doden. Als God de God van vrede is - want zo is Hij - dan is het verkeerd dat wij oorlog voeren in zijn naam. Als God de God van liefde is - want zo is Hij - dan is het verkeerd dat we onze broeders en zusters haten. Vandaag bevestigen we onze overtuiging dat broederschap duurzamer is dan broedermoord, dat hoop krachtiger is dan haat, dat vrede krachtiger is dan oorlog.” (Paus Franciscus, Mosoel, 7 maart 2021)
Zo ook vormen een cultuur van dialoog en ontmoeting de aorta voor het slagen van het project van de katholieke dialoogschool.
Christenen vieren Pasen. Het nooit eindigende verhaal van Gods verbindingsfiguur bij uitstek, Jezus van Nazareth. Over Zijn verrijzen willen en kunnen we niet zwijgen. Ook niet letterlijk in de uitgeschreven visietekst over de katholieke dialoogschool! Laten we die verder samen realiseren.
Zalig Pasen.
Rik Depré, pastor
