Wat is een pastorale eenheid?

Op Kerstmis 2011 publiceerde onze bisschop Jozef De Kesel een pastorale brief met als titel: Kerk zijn vandaag en de toekomst van de parochies. Zijn uitgangspunt is dat onze samenleving meer en meer geseculariseerd is, d.w.z. dat de hedendaagse mens minder en minder nood heeft aan God en dus ook minder en minder een beroep doet op de kerk/parochie. Dit heeft als gevolg dat niet iedere parochie meer alles aankan maar dat wij onze krachten moeten bundelen.

Een eerste stap werd al meer dan 10 jaar geleden gezet met de oprichting van onze Kuurnse parochiefederatie: een sterke vorm van samenwerking tussen de verschillende parochies, maar waarbij elke parochie nog op zichzelf bleef bestaan.

Onze bisschop wilde een stap verder gaan en komen tot pastorale eenheden. Dit is een samensmelten - een fusie - van de verschillende parochies binnen een federatie. Voor Kuurne betekent dit concreet dat met onze pastorale eenheid (PE) Emmaüs de drie nog zelfstandige parochies één parochie worden, met drie kerken en even zovele kerkfabrieken. Ze blijven bestaan binnen de nieuwe PE.

Hoe we op weg gaan naar die pastorale eenheid wordt uitvoerig toegelicht in het 'Handvest'. Het is vooral op pastoraal vlak dat onze bisschop wenst dat er met de PE nog maar één structuur overblijft, met één beleid en één financiële kas.

Werkgroepen

Daarom zijn er vijf werkgroepen opgericht, elk met een specifieke zorg binnen de nieuwe PE:

• een werkgroep Verkondiging & Catechese
• een werkgroep Liturgie & Gebed
• een werkgroep Diaconie: de zorg voor mensen en solidariteit
• een werkgroep Communicatie en
• een raad voor economische aangelegenheden, die het team van de pastorale eenheid adviseert voor alles wat betreft roerende en onroerende goederen

De werkgroepen worden aangestuurd vanuit het team van de pastorale eenheid (PET) met een centraal secretariaat en plaatselijke contactpunten.

Het lijkt niet alleen een hele organsatie, het ìs het ook. Maar gelukkig sta ik als pastoor er niet alleen voor. Het PET bestaat uit alle door de bisschop benoemde verantwoordelijken (pastoor, eventueel andere priesters, diakens, parochieassistenten) en uit minimum vier vrijwilligers. Die laatste zijn medewerkers die de vereiste vorming gevolgd hebben en als teamlid aangesteld worden.

Verdwijnt daarmee het plaatselijke parochiale leven?

Helemaal niet! Hoe meer plaatselijk leven, des te beter. De bisschop formuleert het zo: Er is wel degelijk nood aan dergelijke kleinere groepsvorming van christenen. Maar ze zijn daarom nog geen parochie. Een parochie is er voor alles en allen: iedereen moet er verkondiging, liturgie én diaconie kunnen vinden. Er moet ook een team zijn en goede zorg voor financiën en administratie. Niet alle huidige lokale gemeenschappen kunnen die kernaspecten van elke parochie nog waarmaken. Daarom gaan we op weg naar de nieuwe parochie = de pastorale eenheid, waarbij we de krachten bundelen om al deze aspecten goed aan te kunnen.

Een minimum aan management met een maximum aan engagement. Pastoor Luc

Eigenlijk is het de bedoeling dat we minder structuren, maar meer gelovig leven zouden hebben. Zo weinig mogelijk management, zoveel mogelijk engagement, is hier mijn favoriete oneliner. Want de enige en echte bestaansreden van een PE is: tot meer herbronning komen rond ons christen zijn. Minder tijd en mensen (vrijwilligers) stoppen in de structuren rond ons christen zijn, maar meer in de inhoud en de beleving ervan.

Overleg & overtuiging

Uiteraard zal het nog veel overleg en overtuiging vereisen om tot een levendige en hartelijke pastorale eenheid te komen. Daarin zijn en blijven alle mensen betrokken die tot nu de drie parochies van Kuurne dragen: de federale stuurgroep, de parochiale teams, de parochieraden en de kerkraden.

We hebben meer dan ooit nood aan duurzaam geëngageerde medewerkers. Pastoor Luc

We zullen ook altijd nood blijven hebben aan geëngageerde medewerkers die de PE mee willen dragen en bezielen. Men wijt soms de schaalvergroting aan het feit dat er minder gewijde bedienaars (vooral priesters) zijn om alles draaiende te houden, maar door de secularisatie is ook almaar moeilijker om (blijvend) geëngageerde leken te vinden, die hun schouders durven steken onder het parochiale leven met alles wat erbij komt kijken.

De krachten bunden

Ook daarin moeten we de krachten bundelen: minder structuur (parochies), meer inzet voor een groter geheel. Ik wil bij deze dan ook een even vriendelijke als dringende oproep doen om met een positieve geest te kijken naar onze nieuwe PE. Niet vanuit een reflex van zelfbehoud of bedreiging, maar vanuit een diep en gelovig vertrouwen in de toekomst.

Vergeet nimmer het uiteindelijke perspectief: God en de mensen nabij zijn. Bisschop Jozef De Kesel

Of zoals bisschop Jozef De Kesel zijn brief besluit: Daarom doen we een oproep tot loyale medewerking. Dat niemand de vragen die dit alles oproept, lichtzinnig naast zich neerlegt. Maar net zo goed roepen we op tot realisme en geduld. Niet het realisme dat elk vernieuwend perspectief weigert en alles bij het oude laat. Wel een realisme dat de hoop niet verliest, omdat het uiteindelijk perspectief nimmer wordt vergeten: God en mensen nabij zijn.

Pastoor Luc Callewaert