Het geniet geen twijfel dat Maria een belangrijke rol speelt in de geschiedenis van het christendom en de kerk. Net omdat Maria zo belangrijk is voor de heilsgeschiedenis, voor de weg die God en mens samen bewandelen, heeft zij ook vandaag nog een belangrijke functie. Een vrouw men een bijzonder verhaal, een ster, een voorbeeld.
Het verhaal van Maria is op zijn minst gezegd bijzonder.
Een jong meisje groeit uit tot moeder vabn alle mensen. Een onbekende vrouw evolueert tot één van de meest verheven en meest vereerde vrouwen ter wereld. Hoe is dat zo kunnen gebeuren? Wat betekent dat voor vandaag?
Contrast
Eén ding is zeker, het bijzondere verhaal van Maria begint met de boodschap die de engel Gabriël aan Maria brengt (Lc 1, 26-33). Gabriël vertelt Maria dat ze een zoon, Jezus, zal krijgen en dat die zoon erg belangrijk is. God heeft Maria daar speciaal voor uitgekozen. Hierin zit alvast een belangrijk detail: God zelf, in al zijn grootheid, neemt via Gabriël het initiatief om Maria te contacteren. Het contrast tussen de grootheid van God en de kleinheid van Maria is enorm.
Geloof
Gods vraag is niet min: Hij vraagt aan die jonge vrouw die net verloofd is met Jozef, of zij doorheen haar zoon de moeder van alle mensen wil worden. Het gebeurt niet elke dag dat je gevraagd wordt mee te werken aan het heil van alle mensen. Doorheen Maria begint God aan een erg bijzondere relatie met de mens. Geen wonder dat Maria schrikt! Maar uiteindelijk zegt ze toch “ja” en vertrouwt ze zich toe aan God: “ik wil God dienen; laat er met mij gebeuren van u gezegd hebt”.
Dat is iets wat we vandaag te weinig kunnen: je in groot geloof toevertrouwen aan iemand, aan God. Nochtans betekent dat absoluut niet dat je blind moet geloven: ook Maria stelde eerst heel wat vragen. Hoe kan ze nu zwanger zijn? Hoe is dat mogelijk?
Menselijk contact
Toch draait het in het verhaal van Maria niet enkel om de relatie tussen God en mens. Ook die tussen mensen onderling is belangrijk. Dat blijkt uit het bezoek dat Maria aan Elisabet brengt (Lc 1, 39-45).
Koude wereld
Overdonderd door het nieuws had Maria nood aan menselijk contact. De warmte die ze bij Elisabet ervaart, doet Maria uitbarsten in het Magnificat, waarin Maria opnieuw aandacht heeft voor andere mensen: “Gewone mensen maakt Hij belangrijk. Arme mensen geeft Hij veel, maar rijke mensen krijgen niets. God is zijn liefde voor Israël niet vergeten”. De relatie met warme mensen om je heen, biedt dus heel wat inspiratie. Besteden we daar vandaag nog genoeg aandacht aan. Sluiten we ons niet te veel op in de koude, virtuele wereld van televisie, smartphone en computer?
Kerstmis
Natuurlijk kunnen we niet over Maria vertellen zonder stil te staan bij het kerstverhaal. Dat is immers waar het allemaal écht begint. Maria staat letterlijk aan de wieg van Gods fysieke aanwezigheid op aarde? Het mysterieuze gebeuren van het leven schenken aan een kind, is hier tegelijk mysterie van God-met-ons. Of hoe belangrijk de rol van een vrouw kan zijn.
Eyeopener
Maria speelt niet enkel een rol zolang Jezus een kind is. Tijdens de bruiloft van Kana (Joh 2, 1-11) spoort ze Jezus aan zijn goddelijke aard duidelijk te maken aan de mensen. De eenvoudige woorden “ze hebben geen wijn meer” hebben grote gevolgen. Wanneer ze later tegen de gasten zegt “precies te doen wat Hij zegt”, verbindt ze nogmaals Gods volk aan de figuur van Jezus Christus. Zo probeert Maria ogen te openen.
Het wonder dat Jezus verricht tijdens de bruiloft, namelijk water veranderen in wijn, is een oproep om zich te bekeren. Zijn wonder en Maria’s vraag om te doen wat Hij zegt, roepen de aanwezigen op te geloven. Maria is zo een echte missionaris, iemand die wil gidsen en verkondigen. Haar hele leven lang zet ze zich daarvoor in. De hele tijd blijft ze haar zoon nabij – van zijn verwekking tot zijn kruisdood – en blijft ze mensen vragen te zien hoe God in Hem werkbaar is. Zijn lot kwetst haar, maar ze draagt alles mee in haar hart. Doorzettingsvermogen kenmerkt Maria. Ze geeft niet op bij moeilijkheden, zij laat zich niet ontmoedigen.
Eén van hen
Iedereen beseft hoe belangrijk Maria is. Daarom krijgt ze niet enkel een belangrijke positie toegekend, ze wordt ook gezien als volwaardig lid van de groep leerlingen die zich rond Jezus verzamelde. Maria is één van hen, zoals ze later ook niet los staat van de kerk. Daarom is zij aanwezig in de bovenkamer, wanneer de Geest over hen neerdaalt en hen uitzendt. Opnieuw wordt Maria gevraagd haar rol als missionaris op te nemen en overal de Blijde Boodschap en de komst van het Rijk Gods te verkondigen.
Maria is niet enkel aanwezig bij al die belangrijke gebeurtenissen – aankondiging van Jezus’ geboorte, bruiloft van Kana, Jezus’ kruisdood, het pinkstergebeuren. Ze speelt er ook een actieve rol. Maria is in al deze momenten een stralende ster: een voorbeeld, een gids. Net zoals de stralende ster de Drie Wijzen naar Jezus brachten, brengt Maria ons naar God. Vandaag misschien wel meer dan ooit. Laten we ons door haar uitnodigen om elkaar te ontmoeten en nabij te zijn? Staan we toe dat zij ons in relatie met God brengt?
Christian Ateba Obame, priester van Cameroun (verschenen in Suara, maart 2018)
