Veertig dagen en nachten vasten, dat is niet niks. Veertig dagen en nachten niet eten, dat is een hele opgave. Ikzelf heb dit nog nooit gedaan. Veertig dagen en nachten niet snoepen. Zelfs dat lukt me niet. Laat staan dat dit vasten in de woestijn plaatsvindt, waar het erg heet en droog is en het leven voor planten, dieren en mensen allesbehalve vanzelfsprekend.
Toch doet Jezus het. Hij vast veertig dagen en nachten, in de woestijn, en wordt er door de duivel op de proef gesteld.
Voor de schriftlezingen met een commentaar van Isabelle Desmidt verwijzen we naar p. 18 in Kerk & Leven 2022-09.
De evangelies onderlijnen het verband dat er bestaat tussen het doopsel van Jezus en zijn bekoring door de duivel.
De Geest die Jezus ontving bij zijn doopsel in de Jordaan, voert hem naar de woestijn. Jezus wordt er gedurende een veertigdaagse vasten op de proef gesteld.
Lucas neemt hier de gelegenheid te baat om in een eerste confrontatie de twee hoofdvertolkers van het drama voor te stellen. Het drama zal zijn hoogtepunt bereiken “op het vastgestelde ogenblik”, dat van Goede Vrijdag. Vanaf het begin van zijn openbaar leven heeft Jezus de voornaamste tegenspeler van zijn Lijden, de duivel, getrotseerd. Zo toont Hij hoe Hij, Zoon van God, zijn christen-zijn rechtvaardigt.
Hoe toont Jezus, volgens Lucas, dat hij de Zoon van God is?
Eerst weigert Hij zijn macht te gebruiken als een magische kracht en tot eigen egoïstische doeleinden. Dan situeert Hij zijn opperheerschappij als de Zoon van God tegenover de politieke instanties van deze wereld. Zijn koningschap is alleen aan God onderworpen. Van Hem heeft Hij alles gekregen wat Hij is. Tenslotte, wanneer Hij naar Jeruzalem is gebracht om er zijn lijden te ondergaan, verwerpt Hij het voorstel zijn Vader op de proef te stellen. Hij wil Hem geen speciale bescherming vragen waaruit voor iedereen zou blijken dat Hij met volle recht de Zoon van God is.
Lucas heeft dus de bedoeling de christenen te stichten. Hij wil hun Jezus voorstellen als een voorbeeld? Want beproevingen zijn het dagelijks lot van alle gedoopten.
Ieder christelijk leven kent hier op aarde min of meer radicale bekoringen.
Er is de cultus van het geld, waarvan men zo gemakkelijk zegt dat er “geen reukje aan is”. Er is het misbruiken van de politieke macht, wanneer zij wordt uitgeoefend ten koste van de rechten van de mens. Er is de verknechting van de godsdienst, wanneer men hem herleidt tot een eenvoudig instrument voor menselijke ambities. Het zijn stuk voor stuk maskers waarmee de verleider zich graag tooit. Deze verleider gaat echter nooit slimmer te werk dan wanneer hij doet twijfelen aan zijn eigen bestaan.
Zoals de Zoon van God deed in de woestijn, bij het voorspel op de grote crisis in Getsemani, moeten ook wij de verleider alle maskers afrukken!
Hans, pastor
Een lied bij de schriftboodschap Lucas 4, 1-13
Leid ons niet in bekoring, Heer:
niet de woestijn, de stilte in
van zand en stenen zonder zin
en weten zonder ommekeer.
Leid ons niet in bekoring, Heer:
niet in de honger naar bezit,
naar ook nog daar en ook nog dit,
naar altijd verder, altijd meer.
Leid ons niet in bekoring, Heer:
niet in de blinde waan van macht,
van leven op zichzelf bedacht,
van eigen glorie, eigen eer.
Leid ons niet in bekoring, Heer:
niet in de trots die u verlaagt
en van de eerste plaats verjaagt,
maar stuur uw engel van weleer,
Ja, stuur uw engel, telkens weer
als ons het duivels woord verleidt
naar buiten uw voorzienigheid.
Verlos ons van de kwade, Heer.
Michel van der Plas
