17 mei 2018 : Kapellekeswandeling Dworp

Voilà, daar zijn ze weer! Jullie hebben ze toch al opgemerkt? De bloemetjes en de bijtjes! Het is voor hen wel een moeilijke winter geweest. Al hebben de winter en de bijen dit jaar iets gemeen. Ze delen beiden serieuze prikken uit. Intussen is de lente al behoorlijk opgeschoven. Naast de grote lenteschoonmaak was er ook al de grote jaarlijkse kapellekes schoonmaak.

Winterschade

Het voorbij jaar heeft ons klein historisch en religieus erfgoed het overigens bijzonder te verduren gekregen. Niet minder dan vier kapellen hebben te maken gekregen met ongewenste bezoekers. De ene al wat vernielzuchtiger dan de andere. Tot zelfs het kindje Jezus van de kerststal werd gestolen. Gelukkig heeft Irène Magnus het kindje vlug teruggevonden. Maar het was dermate toegetakeld en voor het terug op een degelijke manier naar de kerststal kon, moest het voor een kort verblijf naar de reanimatieafdeling van Hugo Spriet. Het relaas hiervan is trouwens uitvoerig aan bod gekomen in de parochierubriek in Kerk&leven; Dank aan alle, anonieme weldoeners, om uw wat in onbruik zijnde heiligenbeelden, ter beschikking te stellen van de getroffen kapellen. Zij zijn fier op uw gulle schenkingen en hun nieuwe bewoners.

Dit jaar vertrek op Rilroheide

Wanneer dit artikel verschijnt zullen ongeveer alle kapellen in Dworp weer bewoond en in topvorm zijn. Voor het 24^ste jaar op rij heeft de Landelijke Gilde daar weer zijn handelsmerk van gemaakt. Op donderdag 17 mei aanstaande staan zij dan ook voor de 24^ste keer in voor een nieuwe verrassende kapellekeswandeling. Als geen ander weten zij elk jaar nieuwe weetjes over deze kleine historische huisjes onder de aandacht te brengen.

De eer komt dit jaar toe aan de kapellen van Rilroheide en Grootheide. Dit jaar krijgen we zelfs de eer om een kapel voor de eerste keer aan te doen, met dank aan de familie Vandenbrande. Onze verplaatsingsmiddelen kunnen worden gestald op de parking aan het voetbalveld van FC Dworp. Donderdag 17 mei 2018 stipt om 19.00 uur vertrekken wij hier voor de 24^ste Dworpse kapellekeswandeling. We wandelen rustig, kalm en vroom van kapelleke tot kapelleke waar we halt houden om er te bidden en te bezinnen.

Route

De eerste kapel is die van Rilroheide (in een vorige editie nog genoemd als de kapel van de familie Sleewaegen-Van Cutsem). Via de Grootheideweg gaat het richting Duling tot het kapelleke van ex-René Cardon en terug via Grootheideweg naar de kapel van de familie Louis Vandenbrande. Daarna kapel René Fastenaekels. Tussen de velden door naar de Hoogkouter tot de kapel ‘Bid voor Ons’, Molenveld, Karenberg en terug naar de kantine van voetbalclub FC Dworp. Daar wacht ondertussen voor alle deelnemers het traditionele natje en droogje. Al moeten wij melden dat er dit jaar een niet mis te verstane wijziging aan het systeem is aangebracht. Het droogje wordt door de Landelijke Gilde nog aan alle deelnemers gratis aangeboden. Maar het natje daarentegen is deze keer, gezien de kantine een privé uitbating is, ten laste van de verbruiker. Naar gewoonte gaat federatiepastoor Jos Houthuys voor op de gebedstocht, met zang en gebedsteksten voorgelezen door jong en oud.

De kapel van de Duling

Sinds hier aan de boorden van Hallerbos tijdens de eerste zonnige dagen in maart 2012 een cameraploeg van het toenmalige VRT-programma ‘Man bijt hond’ neerstreek, is dit kapelleke vermoedelijk het meest bekende Dworps kapelleke in gans Vlaanderen. Zeer toevallig was de voorzitter van de Landelijke Gilde Maurice Debremaeker net die dag in de Duling bezig met zijn jaarlijkse kapellekesschoonmaak ter voorbereiding van de kapellekeswandeling in de maand mei. Tenzij de rooksignalen van zijn sigaar de aandacht trokken van de cameraploeg zal deze ontmoeting voor altijd iets mystieks in zich dragen.

kapelDuling2012.jpg

Vandalisme

Zes jaar later op 16 februari, bij het opmaken van een eerste stand van zaken na de winterperiode, stelde diezelfde voorzitter vast dat de kapel leeg stond. Het beeld van Onze-Lieve-Vrouw en de diverse andere kleinere beelden waren verdwenen. Het hekje was los en de kapel stond open. De heiligenbeelden zullen zeker niet uit zichzelf het slot geopend hebben om weg te vluchten uit hun vertrouwde verblijfplaats, daarvoor hadden zij het op ‘den Berg van Siroup’ veel te goed. Het zullen wel ongemanierde, vernielzuchtige vandalen zijn geweest die ze hebben laten verdwijnen.

kapelDuling2017.jpg

Gelukkig waren bij het bezoek aan de volgende kapel voor deze tocht Louis Vandenbrande en zijn echtgenote Sonia Devillé present bij hun kapel langs de Grootheideweg. De desastreuze vondst was natuurlijk het gespreksonderwerp van de dag. En zie, Louis en Sonia hadden op zolder nog een Onze-Lieve-Vrouw staan. Zij hebben ze daar weggehaald en door toedoen van de Landelijke Gilde voorzitter staat er opnieuw een Onze-Lieve-Vrouw mooi te pronken in de kapel. Zij waakt nu openlijk over alle Godsvruchtige zielen van de Duling. Met dank aan de milde weldoeners, die we graag wat beter leren kennen.

Kapellen hebben altijd veel betekend in het leven van de mens. Dat ze in zo groten getale overal langs onze straten, pleinen en zelfs gewoon in de velden staan, is daar het beste bewijs van. Door hun geringe materiële waarde zijn zij echter weinig of nooit aan bod gekomen in officiële documenten. Dat maakt het vandaag zeer moeilijk om precies het wat, hoe en waarom van een kapel te achterhalen. Daarom moeten we het, in de meeste gevallen, stellen met mondelinge overleveringen. Soms kan daar wat verkeerd gaan. Zo moeten we wanneer we op 17 mei de Sint-Jozefkapel langs de Halderbosstraat op Grootheide aandoen, een lichte correctie aanbrengen aan ons verhaal van 25 april 2012.

kapelSint-jozef.jpg

Sint-Jozefkapel

De vorige stenen kapel stond bij het aanleggen van de Zonnebloemlaan midden het tracé van de aansluiting met de Halderbosstraat. Hiervoor is zij toen moeten wijken. Buurman René Fastenaekels heeft er daarna (1972), op verzoek van de buurtbewoners, met een eigen creatie een staakkapel van gemaakt. De patroonheilige Sint-Jozef is gebleven en woont nu op openbaar domein, pal voor de woning van Gustave De Coster en Maria Debrael. Deze familie heeft de kapel zolang onderhouden als het in hun mogelijkheden lag. Achter het glas zorgen mooie bloemen naast Sint-Jozef nog geregeld voor een aangepaste versiering. De staakkapel toont na 46 jaar duidelijke tekenen van verwering.

Welkom bij ‘Bid voor ons’

Via een paar veldwegen gaan we naar onze volgende halte. Misschien is dit wel het uitgelezen moment om ons even te bezinnen over de ontluikende mooie dingen van moeder natuur en bij uitbreiding in gans het dagdagelijks leven van ieder van ons. Aan het einde van de weg verschijnt al de Hoogkouter, het Molenveld en het kapelleke van ‘Bid voor Ons’. Daartegenover in dat andere kapelleke was tot eind vorig jaar, zowel achter de toog als voor de toog, nog drukke activiteit. Léza (Barbara) Wauters was er op 91-jarige leeftijd nog steeds cafébazin van het café ‘In de Welkom’. Op 8 december 2017 is zij echter plots overleden. Léza nam zelfs nog geregeld deel aan de kapellekeswandeling. Gedurende de 66 jaar dat zij er achter de toog stond, heeft zij er vele straffe verhalen weten ontstaan. In de aanloop naar de kapellekeswandeling van mei 2015 hebben wij het met haar nog uitvoerig over de vermeende windmolens op het Molenveld gehad.

Kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderen

Zo gedreven Léza was voor haar café en haar klanten, zo gedreven is ook Ivo Baertsoen voor de kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderen.

kapelOLVvVl.jpg

Van zodra de lente in zicht komt, is hij al druk in de weer met het verzorgen van het mooie bloemenperkje rond de kapel. Bijna elk jaar moet de kapel hier of daar wat bijgewerkt worden. Daarna werkt hij met de verfborstel het geheel af. Gans het jaar door branden er in de kapel dag en nacht twee lichtjes, zorgt hij dat er twee kaarsen branden en draagt hij zorg voor alle beelden. Tot 1980 onderhield Arnout Malfliet de kapel en had hij er de sleutel van. Toen Arnout elders ging wonen heeft hij de sleutel aan Ivo gegeven met de uitdrukkelijke wens de kapel verder te onderhouden. Met de steun van Roeland Fastenaekels is Ivo op deze wens ingegaan. Vandaag doet hij het nog steeds en met dezelfde gedrevenheid als bijna veertig jaar geleden. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat deze kapel in 2015 een zeer beslissende rol heeft gespeeld tijdens de Nationale Streekzoektocht van de Landelijke Gilde in en rond Beersel en Halle.

Slot van de wandeling

We nemen nu verder het Molenveld, steken de Halderbosstraat over en via de Karenberg gaat het terug richting de kantine van FC Dworp, waar we vertrokken zijn. Hier wacht ondertussen voor alle deelnemers het gekende natje en droogje. Denk eraan: het droogje wordt door de Landelijke Gilde aan alle deelnemers wel gratis aangeboden, het natje daarentegen is deze keer, gezien de kantine een privé uitbating is, ten laste van de verbruiker. Met dank aan Toos Jongejan en haar ploeg voor de goede en gezellige ontvangst. Het wordt ongetwijfeld nog een toffe meiavond op ‘Rildera en de Groeta’. Iedereen wordt hierbij nogmaals hartelijk uitgenodigd op donderdag 17 mei. We vertrekken om 19.00 uur stipt aan de kantine van FC Dworp, Rilroheidestraat te 1653 Dworp. Tot dan!

Alex Wauters