In 2018 viert Alsemberg het 775-jarig bestaan van zijn hertogelijke Onze-Lieve-Vrouwkerk. De geschiedenis van de kerk en het feestprogramma voor de viering van het jubileum worden door Hugo Casaer toegelicht.
1- Een bijzonder beeld
In de ‘Geschiedenis van Alsemberg’ door Constant Theys lezen wij dat het oudste en eerbiedwaardigste beeld in de kerk van Alsemberg het genadebeeld is van O.-L.-Vrouw.
In een dekenaal verslag uit 1654 staat vermeld dat het beeld reeds 400 jaar oud is. Volgens de overlevering, aangehaald door Sanderus en anderen, werd het omstreeks 1242 geschonken door hertogin Sofia, dochter van de H. Elisabeth van Thüringen van wie zij het erfde en hertog Hendrik van Brabant. De H. Elisabeth bezat verschillende beelden van Onze-Lieve-Vrouw die zij ontvangen had van de hertogin van Polen, de heilige Hedwigis. Sofia zou vier beelden mee overgebracht hebben in 1242 toen zij huwde met Hendrik II. Zij schonk een beeld in Gravesande (Nederland), Halle, Vilvoorde en Alsemberg. Andere bronnen (Justus Lipsius, 1574-1606) bevestigen “dat men het voor gewis houdt dat Sofia enige beelden van haar moeder geërfd heeft maar hiervan enkele geschonken heeft aan Mechtildes, zuster van haar echtgenoot, die Mechtildes dan zou geschonken hebben waaronder het beeld in de basiliek van Halle.” De diverse bronnen zijn te vinden in het geciteerde boek van Constant Theys.
De foto van het beeld van O.-L.-Vrouw, ontdaan van kroon en mantel, toont de pracht en de kracht van het Romaans-Byzantijnse beeld, eeuwen lang geëerd en vereerd in onze parochie en door de vele bedevaarders.
Elisabeth van Thüringen
De heilige Elisabeth van Thüringen wordt ook Elisabeth van Hongarije genoemd. Zij werd daar geboren in 1207 en bracht haar eerste vier jaar door aan het hof tot zij door ridders uit het verre Thüringen naar haar nieuwe woonplaats in Eisenach werd gebracht. Haar vader had immers bepaald dat zij prinses van Thüringen zou worden, centrum van pracht en cultuur. Daar werd zij opgenomen in het gezin van haar toekomstige echtgenoot Ludwig. Elisabeth verliet Hongarije met een rijke bruidsschat. Ze had van kindsbeen af een grote voorliefde voor de armen en zo zou ook haar bruiloftsfeest zonder pracht en praal verlopen. Een deel van de uitgaven voor het feestmaal ging naar de armen. Elisabeth beoefende ijverig de werken van barmhartigheid. Zo werd zij een voorbeeld voor iedereen die een leidinggevende rol vervult. Op vele plaatsen zijn er liefdadigheidsinstellingen, opvanghuizen en verzorgingsinstellingen die haar naam dragen. Een uitspraak van de heilige Elisabeth verwoordt goed haar innerlijke overtuiging: “Uw liefde is leven gevend in het leven staan.”
Haar huwelijk met haar echtgenoot was diep gelukkig, zij waren samen diep gelovig, edelmoedig voor de armen en in de godsdienstpraktijken. Onder invloed van Franciscus van Assisi raakte Elisabeth nog meer begeesterd op haar weg van christelijk leven.
Haar echtgenoot stierf op 27-jarige leeftijd eind juni 1227, een harde beproeving. Zij trok zich terug in de eenzaamheid. Haar schoonbroer eigende zich het bestuur van Thüringen onrechtmatig toe en Elisabeth werd met haar drie kinderen uit het kasteel van Wartburg verdreven. Zij ging van dorp tot dorp , een ware kruistocht die zij met veel geduld, geloof en toewijding aan God opdroeg. Na haar rehabilitatie trok zij zich terug in het kasteel van Wartburg. Op Goede Vrijdag 1228, met de handen op het altaar van de kapel in Eisenach, heeft Elisabeth afstand gedaan van haar wil en van de ijdelheid van de wereld. Kort nadien bouwde zij een hospitaal, ontving zieken en gebrekkigen en bediende de meest ellendigen en verlatenen aan haar tafel. In 1229 werd Elisabeth lid van de Derde Orde van Franciscus van Assisi.
Nadat Elisabeth begin november 1231 door hevige koorts werd getroffen ontsliep zij op 17 november 1231 op 24-jarige leeftijd. De getuigenissen van haar heiligheid waren zo talrijk dat paus Gregorius XI haar reeds vier jaar later heilig verklaarde. De heilige Elisabeth is ook de patrones van de Caritas.
In het tweede deel van dit artikel vindt u een bijdrage over het ontstaan van de eerste stenen kerk in Alsemberg - de Hertogelijke O.-L.-Vrouwkerk -, ingewijd op donderdag voor Sint-Andries 30 november 1243. Dat is volgend jaar 775 jaar geleden. De legende en het programma dat de kerkfabriek van Alsemberg voor het Jubeljaar 775 jaar O.-L.-Vrouwkerk heeft voorgesteld draagt als thema:“Kom en zie“. De pastorale basisgedachte hierbij is: “Uw liefde is leven gevend in het leven staan.“ Dit programma wordt dankzij een grote groep vrijwilligers uit het lokale verenigings- en parochieleven nu uitgewerkt mede met de steun van het gemeentebestuur.
