Een keerpunt voor mensen in Oeganda
In de veertigdagentijd voelen we ons sterker verbonden met de strijd van mensen in het Zuiden om hun lot meer en meer in eigen handen te nemen. Vorig jaar zette Broederlijk Delen daartoe een sterke vrouw in de kijker, Amssetou, die in Burkina Faso met haar dorpsgenoten erosiedijkjes bouwt om de schaarse regen op te vangen. Dit jaar zet Broederlijk Delen opnieuw een sterke vrouw in de kijker, Grace, een vrouw met zeven zonen, die met de hulp van Broederlijk Delen en haar sterke wil om iets te bereiken, haar leven totaal veranderde en vooral verbeterde.
Centraal in de campagne staat dit jaar Oeganda, een land in Oost-Afrika dat ‘de parel van Afrika’ wordt genoemd. Met zijn groene heuvels, microklimaat en vruchtbare gronden verwacht je overvloed. Maar schijn bedriegt. Door de grote bevolkingsgroei bezitten de meeste boeren er steeds kleinere stukken grond. Het wordt moeilijker om alle monden in het gezin te voeden. Bovendien produceren boeren vaak teveel van hetzelfde: veel koolhydraatrijke voeding, weinig groenten en fruit. De eenzijdige voeding bedreigt de gezondheid, vooral van kinderen.
COSIL, een partnerorganisatie van Broederlijk Delen in Oeganda, leert de boeren om bewuster om te springen met grond, water en bomen om zo honger op lange termijn te voorkomen. Door de klimaatverandering mislukken de oogsten steeds meer op de kale heuvels. Daarom wordt herplanten van bomen en het gebruik van houtbesparende kookvuurtjes gepromoot.
Het verhaal van Grace
Grace Ninseka (41) leeft met haar man en zeven zonen in een lemen huis op een klein lapje grond. Een diploma heeft ze niet, ze kon slechts studeren tot haar tweede leerjaar. Het gezin bezat amper iets: ze hadden ieder slechts één kledingstuk. Ze hadden kookpotten, maar niet genoeg borden of bekers. Niemand kon op een matras slapen. In het regenseizoen kenden ze vaak korte nachten. Hun strooien dak was niet bestand tegen de hevige regens. Grace en haar man werkten dagelijks lange uren op het land van iemand anders voor een hongerloon: 40 eurocent voor een halve dag. “We verdienden vaak te weinig om bananen of maniok te kunnen kopen.”
Toekomst tekenen
Het contact met COSIL zorgde voor een keerpunt in het leven van Grace. COSIL ging in gesprek met Grace en haar man. Onder begeleiding tekende Grace haar gezinssituatie. Samen kregen ze op die manier zicht op hoe de situatie kon verbeteren. De tekening hielp haar om stap voor stap activiteiten te plannen die geld opbrengen. Zij tekende ook dat ze met het geld meer keukengerei zou kopen, enkele dieren, golfplaten voor het dak en matrassen voor de kinderen. Tenslotte tekende ze zelf haar toekomstplan. Door de tekening zag ook haar man de voordelen van een winstgevende onderneming voor Grace. De winst uit haar handeltje zorgt voor extra inkomsten die in de eerste plaats de kinderen ten goede komen. Grace beslist zelf waaraan ze haar verdiende centjes uitgeeft. Ze zegt zelf: “Voor de ontmoeting met COSIL had ik geen dromen, omdat ik niet wist hoe te dromen. Ik had toen niet het leven dat ik voor mezelf en m’n gezin wenste, maar ik zag geen uitweg.”
Wat wij kunnen doen
Ook voor ons is er werk aan de winkel, door voedselverspilling tegen te gaan, door onze eigen levensstijl aan te passen en te kiezen voor alternatieven, kunnen we opkomen voor eerlijke, duurzame en efficiënte landbouw- en voedselsystemen. Als we durven nadenken over hoe wij met voedsel omgaan en ingaan tegen elke vorm van verspilling, dan kunnen we tot een keerpunt komen om de wereld te verbeteren, te beginnen bij onszelf. Door een ommekeer in ons handelen, kan de kloof tussen rijk en arm kleiner worden.
Van inkeer tot ommekeer
Elke vasten maken we nieuwe voornemens, zoeken we naar herstel met onszelf, met de schepping, met God. Elke vasten opnieuw klinken de woorden: inkeer, soberheid, solidariteit. Tegenwoordig zijn er nieuwe hypes als ‘40 dagen zonder alcohol’, ‘zonder klagen’, ‘zonder vlees’, enz. maar telkens zoeken we naar een moment van stilstaan, van overschouwen (zoals in het evangelie van Jezus’ gedaanteverandering op de berg dat we nu zondag horen) om tot inkeer te komen. Soms willen we van vastgeroeste gewoontes af, we zoeken naar een ommekeer, een keerpunt in het leven. Het is dan onze hoop en ons vertrouwen dat wat na het keerpunt komt, beter is dan voorheen