“Een nieuw gebod geef ik jullie: jullie moeten elkaar liefhebben.” (Johannes 13,34)
Geestelijk testament
Wanneer we als kinderen onderling ruzie maakten, gebeurde het wel eens dat mijn vader vermanend zei: “Kindertjes, heb elkander lief.” Meestal hielp dat om ons stil te krijgen, want het klonk wel. En als we ons al afvroegen vanwaar ons vader die woorden had, dan weet ik het nu wel goed. Ze komen uit het Johannesevangelie, wanneer Jezus tijdens het Laatste Avondmaal zijn geestelijk testament uitspreekt.
De liefde onder elkaar bewaren. Het geldt als het centrale gebod van Jezus. Maar wat maakt dit gebod dan zo nieuw? Want ook voor wie niet gelooft, ziet het als zijn opdracht om zijn naaste lief te hebben. Wat is er dan zo bijzonder aan?
Volgens mij ligt het eigene van Jezus’ gebod om elkaar lief te hebben in de woorden die erop volgen: “Heb elkaar lief zoals ik jullie heb liefgehad.” Het gebod van de liefde dat Jezus geeft, hangt niet in de lucht. Het heeft alles te maken met de manier waarop Jezus het zelf beleefd heeft. En dat was door naar mensen toe te gaan met oog en oor voor hun pijn en nood. Door mensen niet af te wijzen of ze op hun verleden vast te pinnen maar ze nieuwe kansen te geven. Daarin ging hij zover, dat hij zijn eigen leven niet gespaard heeft, maar het prijsgegeven, totterdood toe.
Laatste en de grootste kracht
Heel concreet wordt dat zichtbaar tijdens datzelfde Laatste Avondmaal waarin Jezus deze woorden uitspreekt: Jezus heeft toen zijn leerlingen de voeten gewassen, een gebaar dat duidelijk maakt hoe hij niet boven hen staat, maar zich in liefde klein wil maken voor hen. En net tevoren was Judas vertrokken om hem te verraden. Jezus heeft niet geroepen of gescholden op Judas. Hij heeft hem zijn weg laten gaan. Maar vanuit de overtuiging dat de liefde de grootste kracht is die zelfs het kwaad overwint.
Kunnen wij dat, de liefde bewaren in alle omstandigheden? Ik geeft toe dat dit vaak niet gemakkelijk is als we ons afgewezen of mis begrepen voelen. Vaak is het dan voor ons over en uit. Er zijn mensen die er wel in slagen, die toch blijven geloven in de liefde als de laatste en de grootste kracht. Ook Jezus kon dit. En waarom? Omdat hij zich gedragen wist door een goddelijke liefde die hemel en aarde overstijgt. Wie gelooft in een God die ons allen aanvaardt als zijn kinderen, is in staat om veel te dragen en te verdragen. Is het een bovenmenselijke opgave? Neen, want mensen voor ons en naast ons zijn in staat geweest om ze in hun leven gestalte te geven. Om te beginnen onze eigen ouders misschien wel. En anderen die ons geïnspireerd hebben. Kindertjes, bewaar de liefde onder elkaar. Ik zal die oproep nooit vergeten.
(jh)