We kunnen we nog steeds niet samenkomen in onze kerken om te luisteren naar de Schriften en het brood te breken. Nochtans staan het samen op weg gaan en samen rond de tafel zitten centraal in het evangelie dat op de derde paaszondag in de liturgie gelezen wordt. Geen evangelie voor coronatijden? Want afstand houden is nu het slagwoord…
Eerst het evangelieverhaal.
Een onbekende sluit aan op de terugtocht van de twee leerlingen naar Emmaüs.
Ze zijn ontgoocheld na de dood van Jezus. Zonder hem te herkennen sluit hij aan op hun tocht, luistert en verklaart… Hij doet hun hart weer branden door de herinneringen die ze koesteren te plaatsen in het licht van het geloof. Een wenk voor ons in deze moeilijke tijden? Tochtgenoot kunnen we zijn en worden, ook met de beperkingen die de strijd tegen het coronavirus ons oplegt. Ons menselijk vermogen om nabijheid te laten voelen is creatief en inventief. De voorbije weken van kaartjes en kaarsjes, applaus en klokkengelui, sympathieblijken al dan niet virtueel, vriendelijke groeten en troostende gebaren, getuigen daarvan.
Herinnering wordt verinnerlijking
Verrijzenisgeloof is ook niet gegroeid uit ‘slaande’ fysieke bewijzen. Met het blote oog was er voor die eerste Jezusvolgelingen niets te zien, er waren geen harde controleerbare feiten. Het was meer een proces van verwerken en ommekeer. Zoals je na een lang rouwproces vanuit een nieuwe verbondenheid met de geliefde je leven weer in handen pakt. Zo was het ook met de leerlingen. Ze hebben de kruisdood van Jezus moeten verwerken. Het ophalen van herinneringen, het luisteren naar elkaar, het delen van hoop, het speelt allemaal een rol om met nieuwe ogen te leren zien naar wat gebeurd is. De herinnering gaat op een nieuwe wijze deel uitmaken van hun zoekend gelovig zijn. Herinnering wordt daardoor verinnerlijking. Maar het is proces dat traag verloopt. Zoals zaad dat eerst in de grond moet vallen om te ontkiemen. En dan nog biedt dit geen garantie op een overvloedige oogst. Want de bodem kan te droog, te schraal blijken. Of het zaad kan weggepikt of overwoekerd worden. Geloven is niet goedkoop verkrijgbaar. Dat kan een mens ongeduldig of bitter maken. Het wachten duurt soms lang…
Weer opstaan en op weg gaan: verrijzenis en hemelvaart
Maar op een gegeven moment zijn de leerlingen van Jezus weer opgestaan en op weg gegaan, met twee, en toen het kon en mocht met drie en meer. Zo zal het ook met ons zijn. We zullen weer opstaan en het leven oppakken. Hoe, is nu nog niet duidelijk. Van de Emmaüsgangers zijn vele schilderijen gemaakt. Ze zitten er met drie aan tafel. Maar de middelste van de drie is altijd Jezus. Fysiek was hij niet meer bij hen, maar door de kracht van de verinnerlijking was hij meer dan ooit bij hen. Hem die je diep in je meedraagt, kan niemand je afnemen. Het verzacht de pijn van de fysieke afwezigheid, het helpt ons wegen te zoeken die leiden naar een nieuwe verbondenheid. Voor mij mag dat ook ‘verrijzenis en hemelvaart’ heten: ze gebeurt hier en vandaag.
jh