“Wees barmhartig en spreek vrij, dan zal God ook met jou zo handelen. Geef en aan jou zal in overvloed gegeven worden. De maat die je gebruikt voor een ander, zal men ook voor jou gebruiken.” (Lucas 6,27-38)
God ervaren ?
Het is dikwijls een vraag voor gelovige mensen: hoe of waar kan ik God ervaren? Ís er wel een God waaraan ik mij kan toevertrouwen? Het is een vraag van alle tijden en het zal een vraag blijven zolang er mensen zijn. Voor de in 2019 overleden moraalfilosoof Etienne Vermeersch was het een uitgemaakte zaak dat er géén God is. Anderen schermen met het gegeven dat er toch ‘iets’ moet zijn. Het ‘ietsisme’ telt vele aanhangers omdat het in zekere zin gemakkelijk is: je hoeft geen persoonlijke God aan te hangen en tegelijk toch niet uit te sluiten dat … er ‘iets’ is. Tja, wat is het dan? Voor de gelovige mens blijft de vraag naar God en hoe kan ik die God in mijn bestaan ervaren?
Jezus' antwoord : wees barmhartig
Een antwoord laat zich vinden in het evangelie dat we volgende zondag in de liturgie horen. Het is een gedeelte uit de vlakterede van Jezus zoals we die lezen bij Lucas. Ze bevat het hart van de leer van Jezus, van wat hij zijn leerlingen en dus ook ons op het hart wil drukken. Er staan zaken in die we amper haalbaar achten: bemin uw vijanden, bid voor wie u vervolgen, keer de andere wang toe als men u slaat. En nog meer van dat. Maar alles komt samen in deze ene kernzin: wees barmhartig zoals uw hemelse Vader barmhartig is. Die vat alles samen wat er aan voorafgaat: christenen zullen zo handelen, omdat God zelf zo is. Waar mensen barmhartigheid ervaren, of onverwachte goedheid of vergevingsgezindheid, daar wordt iets zichtbaar van God zelf, van wie Hij is voor ons en hoe Hij er voor ons wil zijn. Dat is ook het antwoord op de vraag van het begin: waar en hoe kan ik God ervaren? Ik mag Hem ervaren in een onverwacht gebaar van menselijke liefde, van goedheid die zich als een weldaad aan mij openbaart.
Goddelijke stempel
Wat is daar goddelijk aan, kun je denken? Zo doen toch vele mensen voor elkaar? Gelukkig, zou ik zeggen. Maar in Jezus heeft die menselijke goedheid een onvervalste goddelijke stempel gekregen. In datgene wat we Jezus zien doen voor andere mensen, in de bevrijding die hij brengt, in de vergeving en genezing die hij schenkt, is God zelf aan het werk, daar wordt Gods gelaat zichtbaar. Die kracht die in Jezus zichtbaar werd, zien we trouwens ook doorwerken in wat ontelbare mensen voor elkaar nog steeds doen: tekenen van goedheid en barmhartigheid bewerkstelligen. Die kracht maakt het dan inderdaad soms mogelijk dat mensen het schijnbaar onhaalbare toch doen: hun vijand beminnen, de andere wang toekeren, geen wraak of vergelding zoeken, enzovoort. In die kracht die mensen verbindt of ze in leven houdt voor elkaar, daarin is Gods liefdeskracht werkzaam aanwezig.
Wat zou het niet zijn in deze wereld als wij verder vanuit die kracht willen leven en er andere mensen tegemoet mee treden? Zou het niet een beetje hemel op aarde zijn, als we mensen niet te vlug afschrijven of in het verdomhoekje plaatsen? Als we aan elkaar zouden geven, meer dan zomaar ‘iets’, maar met een gulle, goed gestampte maat? Dan is de God van Jezus zeker levend bij ons aanwezig.