Wat we menen te kennen, wat ons vertrouwd is, valt ons niet meer op. En dan zijn het vaak anderen, mensen van buitenaf, die ons er gevoelig moeten voor maken.
Mensen van veraf
Dat is het wat gebeurt als de Wijzen het kind Jezus bezoeken (Matteüs 2,1-12). Zij kwamen uit het oosten, het zijn dus vreemdelingen, mensen van veraf die niets met het joodse geloof te maken hebben. Maar zij zijn het die aan het joodse volk bekend komen maken dat de beloofde Messias, hun redder, geboren is. Tot dan toe hadden alleen herders, mensen aan de rand, het opgemerkt. Maar naar hen werd niet geluisterd. Met de komst van de Wijzen verandert dit. Herodes en met hem heel Jeruzalem schiet wakker. Het kerstverhaal breekt op die manier open naar heel de wereld.
Verrast door het mysterie
Hopelijk mag het ook ons opnieuw verrassen. Hopelijk maakt het ook bij ons weer de dromen en verlangens los, die we door de druk van het leven of de kommer van de tijden al lang opzij gezet hadden of vergeten waren. Dan zijn we als de Wijzen. Wijs zijn zij die open in het leven staan, bereid om te leren en er voor op tocht te gaan. Op die manier wijs zijn heeft niets met geleerdheid te maken, maar alles met je willen laten verrassen door het mysterie dat er zit in de dingen. Wijzen zijn het die dat doen. Wijs ben je, als je je nog laat verwonderen. Een kind mag daarbij helpen. Dat is goed gezien van het evangelie. Een kind maakt altijd het beste wakker in een mens. Het weerspiegelt iets van Gods oneindige maar kwetsbare liefde, die niet kan zonder ons antwoord. In feite maakt iedere hulpbehoevende mens dat duidelijk. Er zit de uitnodiging in om onze handen te openen en het beste van onszelf te geven.
Geschenken voor het leven
Wat dit beste is, wordt in het verhaal verbeeld door de drie geschenken die de Wijzen aanbieden: goud, wierook en mirre. Het zijn geschenken voor het leven. Goud is het beste en het mooiste in onszelf naar boven halen. Mirre is een welriekend gomhars dat gebruikt werd tegen infectieziekten. Mirre is dus als een balsem die heelt en die de wens uitdrukt: moge je gespaard blijven van ziekte, pijn en lijden. En tenslotte is er wierook. Die stijgt op en maakt de verbinding met de hemel, hij is de broze draad tussen aarde en hemel, tussen mens en God. Wierook aanbieden is wensen dat je Gods stem mag blijven horen te midden van alle vragen en zorgen van alledag.
Andere weg
Rijke gaven, die we mekaar zo maar kunnen aanbieden. Wie ze krijgt, wordt er een andere mens door. Die gaat, zoals de Wijzen, langs een andere, een nieuwe weg terug naar huis. Een kind maakt dat mogelijk. Mag het ook ons verwonderen!
(jh)